Truyền thuyết và huêền thoại về cá rồng

Truyền thuyết và huyền thoại về cá rồng

Trong văn hóa Trung Hoa, Asian Arowana (Scleropages formosus) hay còn gọi là cá Rồng châu Á tượng trưng cho loài Rồng với nhiều truyền thuyết và huyền thoại tượng trưng cho may mắn, giàu sang, thịnh vượng, sức mạnh và quyền lực.


Do vậy, cũng như niềm tin vào loài Rồng cổ của Trung Hoa, rất nhiều người Hoa và người Châu Á nói chung trên toàn thế giới đều tin tưởng rằng việc nuôi dưỡng một chú “cá Rồng” sẽ giúp xua đuổi những điều xui rủi và mang lại nhiều may mắn cho chủ nhân, các thành viên trong gia đình cũng như việc làm ăn. Cũng chính nhờ vậy mà ngày nay, cá Rồng đã trở nên rất phổ biến trong cộng đồng những người chơi cá cảnh.

Tại sao cá Rồng lại được yêu chuộng rộng rãi đến vậy?

Truyền thuyết & Huyền thoại về cá Rồng



Thú chơi cá Rồng đã bắt đầu phát triển ở Singapore, Malaysia, và Indonesia từ những năm đầu thập kỷ 70 và trở nên phổ biến tới nhiều người trong suốt thập niên 1980. Do là một trong những loài cá đắt tiền nhất và được săn đón nhiều nhất, nên cá Rồng còn được xem là VUA của thế giới cá cảnh.

Niềm đam mê này đã bắt đầu lan tỏa sang Thái Lan, Đài Loan, Hồng Kông và Nhật Bản, mặc dù loài cá này đã được đưa vào danh mục các giống loài đang có nguy cơ tuyệt chủng, cần được bảo vệ và cấm không được kinh doanh trên toàn thế giới theo CITES (Công ước về Kinh doanh các loài động thực vật đang có nguy cơ tuyệt chủng).

Nhu cầu về cá Rồng quá cao trong khi nguồn cung từ tự nhiên lại quá thấp khiến cho cá Rồng gần như bị tuyệt chủng. Chính vì vậy, chỉ có một số ít quốc gia được phép mua bán loại cá đang có nguy cơ tuyệt chủng này và việc mua bán này phải được kiểm soát trên toàn thế giới. Và kể từ tháng 8 năm 1984, Singapore đã được CITES phê duyệt cho phép nhân giống và nuôi loài cá này trong môi trường trang trại. Kể từ 30/11/1986, AVA-Singapore đã chính thức được CITES cho phép mua bán loại cá này trên phạm vi toàn thế giới.

Chuẩn bị hồ nuôi cho chú cá Rồng đầu tiên



Đối với những người mới bước vào thế giới đam mê cá Rồng, ngoài việc chọn mua một chú cá Rồng đẹp và khỏe mạnh từ các trại cá và cửa hàng cá cảnh danh tiếng, thì việc chuẩn bị một hồ nuôi cá mới toanh để đảm bảo điều kiện cho chú cá Rồng của mình cũng là một điều rất quan trọng. Thực sự thì cá Rồng là một loài cá rất “lì lợm” tuy nhiên nếu sự thay đổi về đột ngột và quá khắc nghiệt về môi trường nước cũng có thể khiến chúng tử vong.

Do vậy, trước tiên bạn cần phải chuẩn bị hồ nuôi thật kỹ. Đầu tiên là mua một hồ mới hoàn toàn, dùng vải mềm thấm nước để vệ sinh sạch sẽ hồ. Tiếp theo cần mua sắm các thiết bị căn bản cho hồ như: bơm lọc và bơm sủi khí với công suất phù hợp với dung tích hồ.

Dưới đây là một số việc cần làm:


Bước 1: Cho nước đã để qua đêm vào đầy hồ. Nước phải để qua đêm để khử hết các loại hóa chất như: chlorine/chloramines có trong nước máy, đây là những chất có thể gây hại cho cá nếu có nồng độ quá cao.
Cẩn thận: Không được dùng xà bông hay bột giặt để vệ sinh hồ. Chỉ cần một ít cũng có thể làm chết cá.

Bước 2: Giữ mực nước thấp đủ để chú cá Rồng của bạn có thể thoải mái bơi lội. Mực nước thấp giúp chú Rồng của bạn không phải dụng quá nhiều sức lực và có điều kiện nghỉ ngơi đôi chút khi mới về “nhà mới”. Ngoài ra, việc di chuyển chú cá một quãng đường xa cũng khiến chúng bị stress và rất dễ bị bệnh tật tấn công (do hệ miễn nhiễm bị suy giảm).

Bước 3: Để yên cho chú cá nằm nghỉ ngơi dưới đáy hồ. Luôn nhớ rằng, không nên dùng máy bơm lọc quá mạnh vì có thể tạo dòng nước chảy xiết quá khiến cho cá bị stress thêm.

Bước 4: Cho cây sưởi vào hồ, đặt nhiệt độ từ 28-300C. Cây sưởi giúp duy trì nhiệt độ ổn định trong nước và tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại. Thay đổi nhiệt độ quá đột ngột cũng có thể khiến cho cá bị stress nặng hơn hay thậm chí tệ hơn: tình trạng bị quăn mang thông thường cũng là hậu quả của việc này.

Bước 5: Quan trọng nhất là đừng thả cá Rồng trực tiếp vào hồ nước. Đặt túi đựng cá vào trong hồ để cho nhiệt độ trong hồ và trong túi cân bằng nhau. Để khoảng chừng 20-30 phút rồi mới mở miệng túi và thả cá vào hồ.

Bước 6: Sau khi thả cá vào hồ mới, đừng vội cho ăn. Chờ 2-3 ngày sau khi chú cá đã quen với môi trường sống mới thì mới bắt đầu cho ăn. Lý do là vì việc vận chuyển và thả vào một môi trường mới khiến chú cá rồng bị stress nên có thể không tiêu hóa được thức ăn và rất sợ hãi. Do vậy, nếu cho ăn ngay càng làm cho cá bị stress nặng thêm và làm suy yếu hệ miễn nhiễm. Ngoài ra, thức ăn thừa còn gây ô nhiễm nguồn nước và phát sinh nhiều vi khuẩn có hại.
Lưu ý: Nếu được, bạn cũng nên cho thêm một ít vi sinh vật có ích vào hồ để tăng chất lượng nước.

Bước 7: Không cho cá ăn quá nhiều, chỉ cần cho cá ăn mỗi ngày 1 lần là đủ. Khi cá đã khỏe và ổn định sau một vài tuần, nên tăng số lần cho ăn lên 2 lần/ngày. Thức ăn thừa phải được lấy ra ngay để tránh làm ô nhiễm nước.

Bước 8: Mỗi tuần thay nước 10%-20% hồ. Thay nước hàng tuần sẽ giúp cá ăn khỏe hơn và ngăn ngừa bệnh tật. Lưu ý rằng việc thay nước với lượng nhiều hơn có thể sẽ khiến cá bị sốc, dẫn đến stress và nguy hại đến tính mạng.

Lưu ý: Luôn giữ bộ kiểm tra độ PH và nồng độ ammonia để kiểm soát chất lượng nước thường xuyên.

Bước 9: Luôn nhớ đậy nắp hồ cá thật chặt vì cá Rồng là một “nhà vô địch nhảy cao”, đồng thời việc giảm bớt độ cao mực nước cũng giúp đảm bảo chú Rồng yêu dấu của bạn không bị chấn thương.

Cách lựa chọn một chú cá Rồng đẹp


Cá Rồng là một loại cá đắt tiền do vậy trước khi mua, bạn cần phải nắm vững mình sắp mua loại cá nào. CẨN THẬN VỚI CÁC LOẠI CÁ RỒNG KÉM CHẤT LƯỢNG TRÊN THỊ TRƯỜNG! Một trong những cách tốt nhất để không bị nhầm là hãy chọn cá từ các trại cá có tiếng và đã được CITES phê duyệt hoặc các Cửa hàng cá cảnh có giấy phép hẳn hòi, đồng thời phải có uy tín trong kinh doanh từ trước tới giờ. Tại trại cá OTF của chúng tôi, chúng tôi chỉ xuất trại các loại cá chính hiệu và chất lượng cao. Dưới đây là một số hướng dẫn căn bản và tiêu chuẩn để chọn lựa một chú Rồng đẹp.

Trước khi mua, điều đầu tiên cần quan tâm chính là sức khỏe của chú cá. Luôn nhớ đừng bao giờ chọn mua những con cá cứ trốn hoài trong một góc hồ, bơi loạn xạ bất thường hay bị thương tổn trên bề mặt da. Các dấu hiệu bệnh tật khác còn có: Vây bơi bị cụp sát mang, bong vảy, lồi hậu môn, thở gấp, mắt to không cân xứng hay đầu quá to (cá bị còi).

Một chú cá khỏe mạnh sẽ có dáng bơi khỏe và thướt tha, toàn bộ dàn vây, đuôi, kỳ cờ đều mở căng. Thân cá phải to bản và dáng cân đối, các hàng vảy xếp thẳng hàng và đối xứng, đặc biệt hai vây bơi phải lớn và mở căng khi bơi.

Cá phải dạn người và chịu ăn. Mắt phải trong và cân xứng về tổng thể. Miệng và hai hàm phải khép kín, đều. Hai râu phải dài, thẳng và uy nghi. Màu vảy phải rõ, sắc nét bất kể đó là giống cá Rồng nào. Và cuối cùng về tổng thể con cá phải mang lại cho bạn một cảm giác thanh lịch mà hùng vĩ.


Các chi tiết cần lưu ý khi quan sát
và đánh giá sức khỏe một chú cá Rồng

1. Thân hình / Dáng
Thân hình to bản và dáng cân đối, bộ đuôi vây kỳ cờ hoàn thiện và phát triển đúng mức. Thân hình đẹp khi nhìn vào sẽ thấy dáng cân đối, không quá mỏng manh hay quá mập. Có 2 điểm cần quan tâm khi chăm sóc dáng cá: môi trường nước và chế độ thức ăn cho cá.

A. Dung tích hồ nuôi (kích cỡ hồ) sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới việc phát triển và tăng trưởng về hình dáng của chú Rồng yêu quý. Về căn bản, một hồ lý tưởng để nguôi cá rồng phải có kích thước tối thiểu là: 1,2m (Dài) x 0,6m (Rộng) x 0,6m (cao) hoặc lớn hơn càng tốt. Dung tích hồ nuôi quá nhỏ sẽ khiến chú cá bị còi cọc, còng lưng, hay dáng bị tròn lại (bonsai).

B. Thức ăn dạng cá mồi hay tép mồi rất giàu chất dinh dưỡng. Ngoài ra, còn có nhiều loại thức ăn phù hợp khác. Đừng để cá Rồng chỉ quen ăn một loại thức ăn hoặc cho ăn quá nhiều. Khẩu phần ăn phải được kiểm soát và theo dõi chặt chẽ.

2. Màu sắc
Tùy thuộc vào từng giống cá Rồng, màu sắc đặc trưng của mỗi loại cá sẽ khác nhau. Tiêu chuẩn quan trọng nhất về màu sắc của mỗi loại cá hoàn toàn phụ thuộc vào giống loại và gien di truyền của từng loài. Mỗi loài đều được thừa hưởng gien di truyền từ bố mẹ. Cá đẹp là cá thừa hưởng hết các phẩm chất màu sắc của bố mẹ được thể hiện rõ ở tuổi trưởng thành và đặc biệt rực rỡ khi đã thành thục (4-5 năm). Cũng như con người, hầu hết cá rồng con nhìn bề ngoài đều khá giống nhau tùy nhiên khi lớn dần thì các yếu tố di truyền giống cha mẹ sẽ ngày càng rõ nét hơn.

3. Vảy
Vảy phải sáng, vảy lớn và đều, các lớp đều nhau.
Một trong những điểm thu hút nhất của cá Rồng chính là những hàng vảy sáng óng ánh, các hàng vảy sắp đều đẹp trên thân, vảy lớn và có độ phản xạ ánh sáng cao.

4. Râu
Hai râu phải dài đều nhau, râu thẳng và hùng dũng
Hai râu cá phải có độ dài bằng nhau, râu phải dài, thẳng và màu râu phải gần giống với màu của thân cá. Nét đẹp huyền ảo và hùng dũng của cá Rồng một phần cũng nhờ vào bộ râu. Do vậy khi lựa cá, cần tránh những cá có râu bị gãy, râu quá ngắn hay bị cong. Nếu râu bị cong, gãy hay bị tổn thương, việc hồi phục lại bộ râu tùy thuộc vào độ tuổi của cá. Cá Rồng càng trẻ thì tốc độ hồi phục càng cao.

Râu cá Rồng có thể bị hư hại trong 2 trường hợp sau:
A. Gãy tận gốc: Trường hợp này thì cơ hội hồi phục gần như rất hiếm, bất kể tuổi cá còn nhỏ tới đâu.
B. Gãy phần giữa/ngọn: Nếu râu cá rồng bị cong mà chưa gãy, cách tốt nhất là nên cắt tỉa bỏ bớt phần cong sau đó chờ đợi râu mọc ra lại và đều hơn.

5. Vây
Tia vây phải cứng cáp, vây lớn và luôn xòe rộng
Dáng bơi uy nghi và quý phái của và vẻ đẹp sang trọng của cá Rồng phần lớn tùy thuộc vào các vây. Các vây bơi đối với cá Rồng cũng như tay chân đối với con người vậy. Một dàn vây hoàn chỉnh phải không bị rách, trầy xước, lúc nào cũng mềm mại nhưng căng đều, các tia vây cứng và thẳng. Một khiếm khuyết nhỏ hay thương tật ở vây cũng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến dáng bơi độc đáo của cá Rồng. Nếu các tia vây bị gãy hay thương tổn, cần phải chữa trị ngay lập tức, đặc biệt là vây lưng. Vì vây lưng là vây chính để bơi của cá Rồng.

6. Mắt
Mắt phải trong sáng, không có màng mờ, cả hai mắt phải cân đối cả về hình dạng và kích cỡ mắt, tránh mắt xệ hay mắt lồi.
Mắt trong, sáng lấp lánh (không bị màng mờ), tròng đen mắt nằm chính giữa, cả hai mắt cân đối cả về hình dạng và kích thước, không bị xệ hoặc bị lồi. Mắt chính là điểm quan trọng nhất để đánh giá chất lượng của chú cá Rồng. Xệ mắt không phải do yếu tố di truyền từ bố mẹ mà thực chất là do các thói quen nuôi dưỡng không đúng cách. Một ví dụ thường thấy là nếu cho ăn thức ăn chìm dưới đáy hồ khiến cho cá Rồng cứ phải thường xuyên nhìn xuống đáy có thể khiến cá bị xệ mắt! Cách khắc phục tình trạng này rất đơn giản: nên cho ăn các loại thức ăn nổi trên mặt hồ !

Hiểu rõ giống loài cá Rồng là rất quan trọng!


Giống loại cá rồng có ý nghĩa gì không? Chắc chắn là rất quan trọng rồi. Mỗi giống loài sẽ được thừa hưởng những gien di truyền riêng biệt. Chắc chúng ta cũng thấy: hầu hết các em bé khi còn nhỏ nhìn đều thấy gần như nhau, tuy nhiên khi chúng lớn dần, chúng sẽ giống bố mẹ nhiều hơn. Điều này cũng gần tương tự như ở cá Rồng!

Do hầu hết cá Rồng con trông bề ngoài đều gần như nhau, nên chỉ có các chuyên gia với con mắt nhà nghề mới có thể chọn lựa được những chú cá nào nổi trội hơn hoặc có tiềm năng thể hiện phẩm cấp vượt trội trong tương lai. Dĩ nhiên, kỹ năng chăm sóc của người nuôi cũng sẽ giúp chú cá phát triển hết toàn bộ tiềm năng của mình, tuy nhiên phẩm cấp của con cá sẽ phụ thuộc rất nhiều vào giống loại và các đặc tính di truyền được thừa hưởng từ bố mẹ.

Trong quá trình chăm sóc cá Rồng, tay nghề của người chơi cá không chỉ được đánh giá qua diện mạo bề ngoài của chú cá mà còn qua khả năng duy trì và phát triển hết các phẩm chất đặc trưng của từng giống cá !

Trong thực tế, thật khó để một người chơi có thể nắm đầy đủ mọi kiến thức về các giống loại cá Rồng trừ phi đích thân tham gia trong việc lai tạo giống cá! Hiện nay việc lai tạo cá Rồng trong điều kiện nuôi nhốt đã thành công ở rất nhiều trại nuôi.

Một vấn đề giới hạn cần thấy rõ là không thể lựa chọn cá giống mà tất cả đều được nuôi nhốt chung thành bầy trong cùng một ao. Tuy nhiên, nếu cả hồ nuôi chỉ bao gồm toàn những cá rồng chất lượng cao, lứa cá con trong đàn đó cũng có thể được đánh giá là phẩm cấp cao.

Bí quyết nuôi dưỡng một chú cá Rồng đẹp

Được ngắm nhìn một chú cá Rồng tuyệt đẹp, màu sắc phát triển đúng mức với dáng vẻ uy nghi và bí ẩn là một thú vui không gì có thể tả nổi. Lẽ dĩ nhiên, giống loại và xuất xứ của chú cá là một điều rất quan trọng, nhưng tay nghề và kỹ năng của người nuôi cũng góp một phần không kém trong việc phát triển hết mọi tiềm năng phẩm chất của con cá. Điều quan trọng đầu tiên nhất cần rõ chính là phẩm chất nước, thứ nhì là chế độ ăn uống sẽ là 2 vấn đề thiết yếu để đảm bảo cá phát triển hết tiềm năng khi vào tuổi trưởng thành.

Chất lượng nước phần lớn sẽ được quyết định bởi một hệ thống lọc sinh học hiệu quả, cùng với chế độ thay nước theo định kỳ, hút bỏ các chất cặn bã hay chất thải của cá, thường xuyên theo dõi nồng độ pH, nitrate, amonia, v.v... Cá Rồng cũng cần chất carotene để lên màu và thể hiện hết độ lóng lánh của vảy. Do vậy, cho ăn tôm nguyên con cả vỏ là một cách thức giúp cá Rồng mau cải thiện màu sắc. Ngoài ra, dùng thêm ếch nhái, sâu (superworms), cá mồi sẽ cung cấp thêm các loại khóang chất và vitamin cần thiết.

 

Bài viết của bạn chuẩn xác.