Phương pháp pha 5/8 – 3/8 Edwin Kubojiri “Island Ronin” – http://sabungero.trimp-media.com Một trong số những điều thú vị nhất và nói thực là thành công nhất mà người bạn thân thiết và tin cậy chia sẻ với tôi, là phương pháp pha 5/8 – 3/8. Nghe có vẻ phức tạp? Chắc mất nhiều thời gian lắm đây? Đúng là mất thời gian, nhưng một khi làm đúng thì cũng bõ công chờ đợi. Hầu hết mọi người ở đây đều biết bầy “nick” là gì. Nếu bạn chưa biết thì đó là khi bạn ghép một cặp gà lấy từ hai giống (nếu may mắn thì từ hai DÒNG khác nhau) và tạo ra bầy chiến kê pha XUẤT SẮC. Bầy “nick” là lý do mà các nhà lai tạo chuyên nghiệp phải cất công làm “thuần”. Chúng ta làm vậy để đem lại sự ổn định cho dòng gà và chiến kê. Một số dòng “thuần” không phải là chiến kê xuất sắc, nhưng khi pha thì chúng sẽ chuyển giao những tính trạng ưu việt cho bầy lai. Hai dòng được pha ghép với nhau để tạo ra bầy nick. Trước khi tiếp tục, bạn sẽ để ý tới từ “thuần” trong toàn bộ bài này. Theo định nghĩa CỦA TÔI, dòng “thuần” là dòng gà được “thiết lập” và đồng nhất cả về hình lông lẫn lối đá. Người khác có thể có ý kiến riêng về khái niệm “thuần”, ở trên là ý của tôi. Từ lúc này, tôi sẽ lấy hai dòng gà: một dòng LỰC và một dòng TỐC ĐỘ. Dòng gà lực có lưng rộng, dáng trung bình và mồng lá. Chúng có lông cánh mềm (loose) và bộ lông dày. Chúng hung dữ đến mức bị coi là “lỗi”, nhiều người gọi chúng là “đầu nóng”. Chúng chịu cựa tốt và ra đòn cực mạnh. Chúng đâm đủ tốt, nhưng chưa đến mức mà tôi coi là dòng gà đâm tốt. Lối đá của chúng gọi nôm na là “thịt trộn khoai tây”, chân phương và không có gì đặc sắc. Dòng gà tốc độ có thân dài. Chúng “bay giỏi” và nạp đều đặn. Nhiều con đả thương đối thủ trong khi nạp nhằm làm chủ thế trận. Chúng chắc chắn đâm giỏi, tốc độ nhưng chốt hạ kém, bởi đôi khi quá cảnh giác với gà nằm. Chúng có lông cánh cứng (tight) và mồng dâu. Chúng có dáng cao và dẫu KHÔNG đá nạp chân rời (single-stroker) chúng cũng hiếm khi đá lùa ồ ạt (long shuffler). Chúng khôn và giỏi tránh né nhưng chịu cựa kém. Trước tiên, bầy pha thử nghiệm lực/tốc độ phải thành công. Chiến kê pha phải cân bằng về mọi mặt. Một số có thân dài như gà tốc độ, số khác gọn gàng (compact). Bạn có xu hướng chuộng gà thân dài bởi chúng dường như chiến thắng nhiều hơn. Chúng phải được pha trộn. Những con hay nhất phải duy trì được lối đâm của gà tốc độ, và sự hung dữ của gà lực. Chúng đá hay, nhưng sau khi đá một số con, bạn sẽ bắt đầu nhận ra xu hướng của chúng. Máu gà lực làm chúng chậm đi một chút, và lối đá của chúng dường như thay đổi. Một số vẫn đâm tốt trên không, nhưng bạn sẽ thấy một số dường như không thể nạp tốt, và bạn sẽ phải thua một số trận. Hầu hết các nhà lai tạo sẽ lai ngược con trống lực/tốc độ hay nhất về mái tốc độ để gia tăng khả năng “bay” cho chúng. Đấy là điều hợp lý, và trong đa số trường hợp bạn sẽ thu được: gà bay giỏi hơn. Vấn đề ở chỗ, một khi “bay giỏi” thì mức độ hung dữ lại bắt đầu giảm xuống, và một lần nữa, bạn lại thấy gà nhà gặp khó khăn khi chốt hạ gà nằm. Bạn cũng thấy rằng nhiều con thua vì thiếu khả năng chịu cựa. Nhưng nếu những nhược điểm này không xuất hiện? Bạn hãy cứ duy trì bầy pha với tỷ lệ 3/4 tốc độ 1/4 lực, không thành vấn đề. Nhưng nếu bạn thấy nhược điểm xuất hiện thì bạn vẫn có cách để sửa thay vì lại pha tiếp (pha 3-máu) và đây là kiểu pha yêu thích của tôi: tỷ lệ 5/8 – 3/8. Thay vì lai ngược con trống lực/tốc độ hay nhất về mái tốc độ, bạn hãy làm ngược lại, tức bạn LAI NGƯỢC VỀ DÒNG GÀ LỰC. Tôi biết bạn đang nghĩ gì: tôi là kẻ mất trí… LOL! Bạn sẽ thu được tỷ lệ pha 1/4 tốc độ 3/4 lực. Nhiều khả năng bạn sẽ không thu được con nào đá nạp ra hồn, NHƯNG hiện chân đá lực cũng phần nào mang sẵn lối ĐÂM. Chúng sẽ chậm đi một chút và thậm chí bắt đầu hơi đá dạt (side step). Hầu hết đều có thân hình gọn gàng, điều khiến chúng nhanh nhẹn và xoay sở tốt hơn trên mặt đất. Bây giờ, trước khi khẳng định đấy là sản phẩm tốt nhất của mình, sau khi LẠI đem đá vài con, bạn sẽ thấy vấn đề xuất hiện khi chúng bị đả bại trên không. Chúng vẫn có chút máu gà tốc độ, và một số con cố đá nạp, rồi nhược điểm lộ ra. LOL! Còn vấn đề nữa là thân hình không ổn định, hầu hết đều gọn gàng, nhưng một số lại dài. Và đây mới là “bí kíp”. LOL! Chọn mái tơ TỐT NHẤT từ bầy 1/4 tốc độ 3/4 lực và nuôi đến khi trưởng thành. Con mái này có thể dùng để pha 3-máu (3-way), vì vậy nó có giá trị, NHƯNG giá trị thực sự nằm ở chỗ khả năng pha tỷ lệ 5/8 tốc độ 3/8 lực. Đơn giản lai ngược về trống tốc độ thuần. Nếu tất cả theo đúng dự kiến, bạn SẼ có bầy chiến kê đồng đều hơn, cả về lối đá lẫn hình lông. Chúng có nhiều máu tốc độ hơn, bạn sẽ phục hồi khả năng ra đòn trước trên không, ít ra là trong vài chân đầu. Chúng có nhiều máu lực hơn bầy pha 3/4 tốc độ 1/4 lực, điều giúp chúng chịu cựa tốt hơn cũng như chốt hạ gà nằm. Sự hung dữ vẫn còn, và lối ĐÂM cũng vậy. Thân hình vừa phải khiến chúng hơi tròn hơn. Chúng có thể không bay tốt như gà tốc độ, không đá búa bổ như gà lực, nhưng chúng SẼ kết hợp tốt cả hai và đá ổn định hơn. Bầy pha 5/8 – 3/8 cũng đồng đều hơn. Không đồng đều bằng gà cận huyết “thuần”, nhưng gần được như vậy mà vẫn có nhiều ưu thế lai hơn. Một số những dòng gà danh tiếng được hình thành theo lối ghép như thế này. Dòng "Democrat" là một trong số đó. Pha kiểu này mất thời gian hơn, nhưng hầu hết những gì có giá trị đều được làm theo cách này… ------------------------------------------------------------------------ Ghi chú: *Hình minh họa công thức pha 5/8-3/8 dựa theo phương pháp của tác giả khi áp dụng với gà asil (bổn mái asil): *Công thức cái tiến, tỷ lệ pha vẫn như cũ nhưng lấy "bổn mái" Mỹ: