Làm giàu bằng cá betta

Tôi xin lỗi nếu cách đặt tựa đề khiến bạn hiểu lầm. Bài viết không chỉ cách làm giàu bằng cá betta mà giải thích tại sao bạn không thể làm giàu bằng cá betta.

Đừng trách tôi. Tôi không cố tỏ ra bi quan hay trách cứ gì cả. Tôi cũng không có ý khiến bạn bỏ cuộc để tôi có thể làm giàu một mình. Sự thật là: bạn không thể làm giàu bằng cá betta.

Với những người nuôi cá từng sử hữu những con cá cảnh lâu năm, tôi muốn hỏi họ rằng: Bạn đã kiếm được bao nhiêu tiền từ việc bán cá betta cảnh? Một ngàn đô la? Mười ngàn đô la? Hay một trăm ngàn đô la?

Trên thực tế, số tiền bạn kiếm được gần bằng không. Ngay cả khi bạn lập kế hoạch bán một số cặp cá của mình thì lợi nhuận thu được cũng chẳng là bao sau khi bạn đã "khấu hao" tiền điện, nước, thức ăn, lọ nuôi và những chất hoá học như muối và thuốc chữa bệnh. Đừng quên tính tổng số thời gian mà bạn phải bỏ ra để thay nước và cho cá ăn. Giả sử bạn làm việc khác, thời gian mà bạn dành cho cá có thể kiếm ra tiền thay vì tiêu tốn thêm cho chúng.

Tôi mới chơi betta cảnh được một năm rưỡi và thấy một số người thất vọng và từ bỏ thú chơi. Lý do? "Nó không kiếm ra tiền".

Vâng, tôi luôn đáp lại họ rằng nếu bạn muốn kiếm thứ gì có thể sinh lợi thì hãy nuôi cá rồng hay La Hán. Không bao giờ bạn có thể làm giàu bằng cá betta. Đúng là bạn có thể kiếm sống bằng nghề lai tạo cá betta nhưng đừng bao giờ mong kiếm đủ tiền để mua xe hơi hay điện thoại xịn. Điều đó sẽ không bao giờ xảy ra.

Tôi cố làm sáng tỏ những ngờ vực về việc làm giàu bằng cá betta ở những người mới bắt đầu chơi cá. Điều đầu tiên tôi muốn nói với những bạn mới chơi cá rằng: hãy nên coi đó là thú vui mà thôi và rồi bạn sẽ khỏi phải thất vọng. Bạn thường nghĩ rằng vì giá tiền để mua một cặp cá betta cảnh khá cao, nên bạn có thể bán cá con của cặp cá đó và thu được khối tiền.

Này, hãy tỉnh dậy đi mà ngửi mùi trùn chỉ, bạn thân!

Hãy xem. Bạn phải tuyển chọn. Bạn phải loại ra những con không đạt chuẩn. Bạn phải giữ một số làm giống và bạn phải mất thời gian để củng cố dòng cá của mình. Nói một cách trung thực, bạn sẽ không bán con cá đẹp nhất của mình và không có ai làm vậy cả. Sau cùng, bạn chỉ thu được khoảng từ 6 đến 7 cặp cá thực sự chấp nhận được mà thôi. Bạn có chịu bán hết đi không? Dĩ nhiên là không. Cùng lắm thì bạn chỉ bán một vài cặp mà thôi.

Nhờ vậy, bạn có thể thu hồi vốn mua cặp cá giống ban đầu. Chúc mừng bạn. Bạn có tính thêm cả thời gian và tiền bạc mà bạn bỏ ra để nuôi cá? Có lẽ không.

Nên coi đó là thú chơi
Tại sao tôi khuyên mọi người chỉ nên coi đó là thú chơi? Bởi vì chúng ta không thể cạnh tranh với người Thái. Điều này nghe có vẻ "chủ bại" nhưng đó lại là sự thực. Họ có bo bo để nuôi cá bột và trùn chỉ để nuôi cá trưởng thành, cả hai đều được bắt từ môi trường tự nhiên. Điều đó có nghĩa là nhà lai tạo không tốn tiền mua thức ăn. Họ không tốn tiền trong khi chúng ta lại tốn rất nhiều tiền để mua thức ăn.

Ở Malaysia, một vỉ trùng đỏ giá 0.45 đô la tùy chất lượng trong khi ở Thái Lan, một lon có lẽ chỉ tốn 10 cent. Đừng quên rằng nhà lai tạo cần phải lái xe tới lui tiệm bán thức ăn. Xăng cũng là tiền. Rồi hao mòn xe cộ nữa. Số tiền bỏ ra rất kinh khủng.

Cũng đừng quên chi phí nhân công ở Thái Lan rất thấp. Giá nước gần như cho không mà thời tiết lại cực kỳ thuận lợi. Sau cùng, "splendens" bắt nguồn từ Thái Lan. Người nuôi cá ở Âu Mỹ phải lắp bộ sưởi và bộ lọc làm mềm nước. Thậm chí một số người sưởi ấm toàn bộ phòng nuôi cá. Hãy nghĩ về những chi phí không thể tính được đó.

Rốt cuộc, chúng ta sẽ thất bại nếu xét về mặt giá thành. Khi nhà kinh doanh Thái Lan bán cá 10 hay 15 đô la thì đó hầu như là toàn bộ lợi nhuận. Với hầu hết chúng ta, mọi người chỉ thu được 1 hay 2 đô la mà thôi. Đó là vấn đề lớn. Đôi khi tôi còn nhặt được tiền rơi ngoài đường nhiều hơn số đó!

Lai tạo cá betta không phải để kiếm tiền. Đó chỉ là niềm đam mê mà thôi. Nuôi cá chỉ để thưởng thức vẻ đẹp của chúng. Khi mục đích nuôi cá của bạn là để kiếm tiền, bạn sẽ đánh mất ý nghĩa thực sự của nó. Hãy tự hỏi bản thân, bạn nuôi cá là để kiếm tiền hay vì bạn thực sự thích chúng?

Tôi xin bộc bạch với các bạn đôi điều. Một số người ở đây có khả năng mua cá HMPK chất lượng với giá từ 5 đến 8 đô la một cặp. Bạn không bị bắt buộc phải mua số lượng nhiều đâu. Làm sao mà chúng tôi có thể cạnh tranh được với giá đó? Vâng, chúng tôi thực sự có thể nhưng không phải về mặt giá cả. Bây giờ, chúng ta sẽ bàn về cá betta và việc kiếm tiền từ đó.

Gần đây, tôi nghe có người nói rằng anh bỏ chơi cá betta. Lý do bởi vì anh cố bán một cặp cá với giá 35 đô la. Khách hàng của anh nói rằng họ có thể mua với giá rẻ hơn thế rất nhiều từ nơi khác. Và do đó, trong cơn giận dữ, anh từ bỏ thú chơi. Hãy nhìn vào trường hợp này, nếu một người nuôi cá vì sở thích hơn là vì lợi nhuận thì liệu anh ta có bỏ cuộc hay không? Dĩ nhiên là không.

Bán cá để bù tiền thức ăn
Đôi khi có người đến chỗ tôi xem cá và hỏi mua vài con. Thường thì tôi không bán cá. Tôi chỉ có cá giống, ngoài ra là cá quá già hay quá non.

Rất hiếm khi tôi bán cá, tôi hỏi họ mua cá để nuôi chơi hay là để lai tạo. Nếu họ mới bắt đầu chơi cá và không rành về các tiêu chuẩn của betta cảnh, thì tôi tặng họ vài con kém chất lượng và dặn rằng nó không đạt chuẩn hay không có giá trị lai tạo. Nếu họ dự định lai tạo cá betta cảnh thì tôi mới bán cá chất lượng và tính tiền.

Sau khi bán cho khách một cặp cá (nếu họ mua từ chỗ tôi) thì chúng tôi trở thành bạn bè và thường thì chúng tôi trở thành "đối tác". Chúng tôi sẽ không nói về vấn đề mua hay bán cá nữa. Tóm lại, bạn có nên kiếm tiền từ bạn bè của mình? Có lẽ người khác làm vậy nhưng tôi thì không. Rất khó để định giá cho tình bạn, phải không?

Sau cùng, từ thú chơi mà bạn có được nhiều bạn bè. Tin hay không tùy bạn, nhưng tôi có cơ hội thiết lập mối quan hệ với rất nhiều người ở đủ mọi lĩnh vực và ngành nghề khác nhau. Một ngày nào đó, bạn bè có thể giúp đỡ bạn không phải chỉ về thú chơi mà là những vấn đề khác trong cuộc sống.

Trước khi tôi kết thúc bài viết này, hãy để tôi tính toán dùm bạn. Nó có thể không hoàn toàn chi tiết nhưng chắc chắn rất sát với thực tế.

Chi phí một bầy HMPK:
Giá mua cặp cá giống: 35 đô la
Hồ lai tạo (tôi dùng thùng mút xốp): 1.5 đô la
Rong và nước: khoảng 1 đô la

Sau khi trứng nở:
Bo bo: với lượng cá bột khoảng 100 con - mỗi ngày 0.5 đô la trong vòng một tháng, tổng cộng 7.5 đô la.
Trùn chỉ: hộp 2 đô la dùng trong một tuần và dùng liên tục trong 2 tháng - tổng cộng hết 16 đô la.

Mua chai lọ và bình chứa, tôi sử dụng loại lọ giá 0.5 đô la. Giả sử rằng bạn chỉ lên lọ cá đực và tỷ lệ đực cái là 50% - tiền mua lọ sẽ là 25 đô la.

Vậy tổng số tiền là 86 đô la. Nhiều quá phải không?

Còn nữa. Giả sử rằng bạn là nhà lai tạo có trách nhiệm và không muốn gen xấu lọt ra ngoài, bạn sẽ loại khoảng 50% cá hay nhiều hơn từ bầy cá của mình. Như vậy bạn chỉ còn 50 con thôi. Khi cá đạt 3 tháng tuổi, bạn phải cho chúng ăn trùng đỏ hay thịt đông lạnh, mà cả hai thứ này đều không rẻ.

Bạn đã tính đến tiền nước? Tiền xăng?
Với tôi, tôi phải lái 5 km đi và về để mua thức ăn, mỗi lần tốn 0.33 đô la. Một tháng tốn khoảng 5 đô la.
Tôi lái khoảng 15 km đi mua trùn chỉ. Hai tháng tốn khoảng 8 đô la.

Còn nữa. Hao mòn xe cộ. Lốp xe. Nước dùng để rửa trùn chỉ. Và một danh sách dài nữa. Khi tính hết vào chi phí thì việc lai tạo cá betta có đem lại lợi nhuận hay không? Câu trả lời có lẽ là KHÔNG.

Để không vỡ mộng hay mất hứng thú, hãy tham gia vào thú chơi với một tư tưởng rõ ràng rằng nó ra sao và trở nên thế nào. Hy vọng rằng tôi sẽ không xúc phạm bất cứ ai với bài viết này. Nó không có ý chê bai hay phá đám giấc mơ của người khác. Đây chỉ là trường hợp của tôi và không có ý đối nghịch với ý kiến của bất kỳ ai.

Tác giả Jit Sin - Nguồn: bettas4all.nl​