Lai Tạo Halfmoon Victoria Parnell - http://www.bettysplendens.com/producing-halfmoons.html Cá halfmoon không phải là kết quả của một gien đơn lẻ, mà là kết quả của nhiều tính trạng vốn phải hiện diện để tạo ra cái đuôi 180 độ. Đặt cược tốt nhất của bạn vào việc sản xuất cá halfmoon là cản hai cá từ những dòng halfmoon được thiết lập tốt (well-established). Thứ này tốt nhất được lấy từ các nhà lai tạo danh tiếng, địa phương hay quốc tế. Thật đáng trả giá cao để mua được cá mà bạn muốn, hơn là mua giảm giá cá dưới chuẩn (substandard) vốn sẽ làm bạn tụt hậu nhiều thế hệ. Nếu không có con halfmoon chất lượng nào cho bạn trong [phạm vi] ngân sách hay dạng/màu mong đợi của mình, thì có thể khởi đầu dòng halfmoon bằng một cặp superdelta. Khả năng (odds) bạn thu được vài con HM trong thế hệ đầu được gia tăng nếu cá SDT xuất phát từ một dòng halfmoon đã thiết lập. Nếu có thể, hãy hỏi xem hình ảnh cá cha mẹ. Yêu cầu hình ảnh cá cùng bầy. Nếu dòng cá té ra số lượng HM tốt, thì bạn sẽ thường chấp nhận việc sử dụng superdelta làm con giống khởi đầu. Hãy mua cặp tốt nhất mà bạn có thể, rồi chuẩn bị làm việc cật lực. Tránh lai tạo cá betta với dị tật (vice) hay lỗi (imperfection) nghiêm trọng, chẳng hạn như lưng gù (humpbacks), tự cắn đuôi (tail-biters), và những con dị dạng (malformed) hay không mong đợi khác. Những tính trạng này có thể di truyền, và bạn chịu rủi ro khi chúng tái xuất hiện trong dòng cá của mình nhiều thế hệ về sau, ngay khi bạn nghĩ mình cuối cùng đã làm “được”. [Chẳng hạn] Một dòng cá với bộ vây hoàn hảo mà hệ thống miễn dịch yếu thì không phải là cá hoàn hảo. Chọn một cá đực vốn gần nhất với cá lý tưởng mà bạn có thể tìm ra. Cá halfmoon đực trên thực tế chiếm ưu thế thể loại tại các nhà đấu giá như Aquabid, vì vậy có nhiều cơ hội để lựa chọn. Hãy tìm kiếm vây lưng đầy đặn, cạnh dứt khoát (crisp), trơn tru (clean), thân sạch và vây giương thẳng – vây cụp (drooping) là tệ, và có thể là dấu hiệu cá không thể giữ bộ vây của chính mình. Khi có thể, mua cá non trong khoảng 3-6 tháng tuổi. Chúng tràn trề các hormone mãnh liệt và sẽ là những con giống dễ chịu nhất. Kiểm tra cá mái của bạn. Nàng dễ bị xem nhẹ khi được so với bạn tình chói sáng của mình, nhưng nàng quan trọng với dòng cá của bạn hơn là cá đực. Hãy tìm cạnh đuôi thẳng, vây lưng đầy đặn, màu đẹp và cử chỉ hoạt bát. Các tia vây đuôi phải phân nhánh ít nhất 3 lần. Bốn lần thì tốt hơn nhưng nhất định không dưới 3. Các nhà lai tạo halfmoon hàng đầu thường sử dụng cá mái vốn phân nhánh 8-10 lần ở đuôi [dường như quá mức], bởi vì điều này có xu hướng tạo ra phần trăm HM đích thực cao nhất. Đảm bảo rằng nàng xuất phát từ một dòng HM được thiết lập tốt, bằng cách đó bạn biết nàng có chất liệu di truyền để tạo ra bầy HM. Có nhiều betta mái được bán trên thị trường như là “Halfmoon” vốn thực sự là delta hay superdelta xuất phát từ các bầy halfmoon. Hãy tìm kiếm cùng những đặc điểm ở cá cái như bạn làm ở cá đực. Một betta mái mà không có góc xòe đuôi 180 độ và cạnh sắc thì KHÔNG phải là halfmoon mái. Một con halfmoon cái xuất sắc (S. Khumhom) Hãy chọn cá giống của bạn theo cách mà chúng đáp ứng về tổng thể với một tiêu chuẩn mạch lạc (chẳng hạn tiêu chuẩn IBC). Biết rõ tiêu chuẩn của bạn. Đừng quá tập trung chỉ vào đuôi. Có nhiều lãnh vực để cải thiện thậm chí ở những con betta tốt nhất hiện nay, chẳng hạn như phát triển vây lưng và vây hậu môn, và độ thuần màu (purity). Theo đuổi đuôi tốt nhưng đừng bỏ qua các vây khác, bằng không sau vài thế hệ bạn phát hiện chính mình trong phòng cá nhìn thấy cả đống đuôi 180 độ, hoàn hảo trên những con màu kém, vây lưng thiếu (skimpy) hay vây hậu môn nhỏ xíu (waspish). Nên nhớ rằng thậm chí hai con halfmoon betta 180 độ, hoàn hảo sẽ không tạo ra 100% halfmoon con; điều tốt nhất mà bạn có thể hy vọng là một tập hợp của halfmoon, delta và superdelta, với phần trăm halfmoon thực sự ở mỗi bầy gia tăng theo tỷ lệ với chất lượng cá giống ban đầu của bạn. Một số dòng halfmoon mạnh có thể tạo ra 50-60% halfmoon đích thực ở mỗi bầy, nhưng mong đợi thực tế hơn là 10-30% tuỳ thuộc vào chất lượng nước, khẩu phần và chăm sóc.
