"Hội chứng" cá cảnh - Kỳ 1: "Trăm hoa đua nở" "Phố cá cảnh" Nguyễn Thông (TP.HCM) luôn đông khách - Ảnh: Phi Long TT - Người ta có thể bỏ ra vài chục ngàn đồng cho đến vài chục ngàn USD hoặc cả một gia tài của đời người chỉ để săn lùng, sở hữu cho kỳ được một con cá cảnh vừa ý. Họ cũng sẵn sàng bỏ thời gian, tiền bạc để đầu tư lo lắng chú cá cảnh của mình như chăm sóc... con mọn. Nghe đọc nội dung toàn bài: Chơi cá cảnh đang trở thành một phong trào thời thượng, niềm đam mê đối với nhiều người, từ giới "đại gia" cho đến giới bình dân với lắm chuyện bi, hài và những bí mật bất ngờ phía sau thú chơi tao nhã này. Từ sáng sớm đến chiều tối, con đường Lưu Xuân Tín (quận 5) và Lý Chính Thắng - Nguyễn Thông (quận 3, TP.HCM) - những "phố cá cảnh" nổi tiếng ở Sài Gòn - lúc nào cũng đông đảo, nhộn nhịp cảnh săn lùng mua bán cá và những phụ kiện đi kèm. Dân chơi cá cảnh từng nói vui rằng có đi ra các đường phố mua bán cá cảnh ở Sài Gòn mới thấy ở những nơi này "nóng" không kém gì "phố chứng khoán" thời đang phát đạt. "Sốt" cá cảnh "Mỗi ngày, dù bận công việc thế nào tôi cũng phải dành ít nhất 3-4 giờ để chăm sóc hồ cá và ngắm nhìn đàn cá tung tăng bơi lội. Nhìn cá bơi, tự dưng mình thấy giảm hẳn stress, những âu lo, bực dọc trong cuộc sống hằng ngày. Nhiều khi lo chăm sóc cá mà quên cả… cô vợ mới cưới" - Nguyễn Minh Hùng, kỹ sư tin học, nhà ở đường Nguyễn Oanh, quận Gò Vấp, nói vậy. Anh Nguyễn Phước Hoàng, chủ hệ thống cửa hàng cá cảnh Phượng Hoàng tại TP.HCM, kể từng có những trường hợp các "đại gia" giàu sụ nài nỉ xin thọ giáo một anh chạy xe ôm chỉ để học những bí quyết chăm sóc cá. Cũng có trường hợp một cậu bé 10 tuổi lại sở hữu con cá la hán "độc" trị giá đến hơn 50 triệu đồng mà dân chơi cá lớn tuổi phải tâm phục khẩu phục đến học tập kinh nghiệm. Tại "làng cá cảnh" la hán ở P.14, Q.8, từng có một người chạy xe ôm mua con cá la hán chỉ vài trăm ngàn đồng, sau vài tháng nuôi đã bán lại cho một "đại gia" với giá gần 50 triệu đồng. Thông tin này càng khiến dân chơi cá cảnh được động viên và háo hức. Nếu như cách nay vài năm, các cửa hàng mua, bán cá cảnh lớn ở TP.HCM có thể đếm trên đầu ngón tay thì hiện nay đang trăm hoa đua nở. "Chưa bao giờ người ta đổ xô chơi cá cảnh nhiều như lúc này. Cơn "sốt" nuôi cá cảnh bắt đầu cách nay hơn ba năm khi phong trào nuôi cá la hán nở rộ", anh Hoàng nhận định. Vào thời cực thịnh của cá la hán trên thị trường, tại cơ sở cá kiểng của nghệ nhân Tư Chẩy, ở P.14, Q.8, TP.HCM (là người cho lai tạo, sinh sản thành công con cá kim cương phúc lộc thọ, loại cá la hán trong nước đầu tiên), hằng ngày có đến mấy trăm người xếp hàng chờ đến lượt mình mua cá. Phục vụ nhu cầu chơi cá đa dạng của nhiều giới, cá cảnh hiện nay có đến cả trăm loại, từ cao cấp đến bình dân. Dân trung lưu trở lên thì chơi cá la hán, cá đĩa, cá rồng…, mỗi con có thể trị giá vài ngàn USD là chuyện bình thường. Bình dân hơn thì có cá ba đuôi đầu lân, ông tiên, hạc đĩnh hồng, sặc gấm, bạc phụng, kim sơn… chỉ có vài chục ngàn đồng. Nhiều "đại gia" ở Phú Mỹ Hưng chơi cá cảnh nước mặn, tuy có con cá chỉ vài trăm ngàn đồng nhưng tiền chi làm các thủy cung mini tại nhà lên đến vài trăm triệu đồng. Chỉ riêng tiền duy trì, bảo dưỡng, mua nước biển nuôi con cá cưng cũng tốn gần chục triệu đồng mỗi tháng. Giá thật, giá ảo Cả những ông Tây cũng đến săm soi ở phố cá cảnh - Ảnh: Phi Long Người ta kháo nhau rằng có người đang làm ăn thất bát mua một con cá la hán về thì chuyện làm ăn phất lên trông thấy. Cũng có người nuôi cá la hán lưng gù vài tháng thì bỗng dưng được lên chức. Lại có ông mua con cá rồng được mấy ngày thì trúng một xấp vé số độc đắc vài tỉ đồng… Thực hư chưa có ai kiểm chứng, nhưng tin đồn thổi về việc nuôi cá cảnh gặp nhiều may mắn, xua đuổi những điều xúi quẩy trong gia đình đã khiến ngày càng có nhiều người ùn ùn rủ nhau nuôi cá cảnh. Cá cảnh không chỉ là vật nuôi thưởng ngoạn trong nhà mà thời gian gần đây còn trở thành món quà biếu đầy giá trị của một số nhân viên muốn lấy lòng "sếp". Một chủ cửa hàng cá cảnh khá có tiếng ở khu An Sương, quận 12, cho biết dịp Tết Nguyên đán vừa qua, khá nhiều khách đến đặt hàng những con cá rồng trị giá 3.000-4.000 USD để biếu cấp trên. Có trường hợp một nhóm nhân viên sáu người cùng phòng góp lại mỗi người 500 USD để mua trọn gói vừa cá lẫn chậu kiếng, phụ kiện kèm để biếu một trưởng phòng vốn cũng mê cá cảnh. Giới chơi cá thường kháo nhau rất nhanh về những con cá trị giá vài ngàn đến vài chục ngàn USD mà "đại gia" này, tay VIP kia đang sở hữu. Nhưng theo ông Tư Chẩy, thật ra rất khó định giá chính xác một con cá cảnh đang được ai đó sở hữu nếu chưa được chuyển nhượng, vì "người nào cũng muốn nâng giá trị con cá của mình nên tung ra giá ảo, dù không bán hoặc có bán cũng chưa chắc đã có người mua". Ngay đến trường hợp có con cá la hán từng được bán với giá 80 triệu đồng cho một "đại gia" nhưng khi bán lại trị giá chỉ chưa đến phân nửa. "Con cá đẹp, quí ngoài những tiêu chuẩn cơ bản còn phụ thuộc rất nhiều vào thị hiếu, "gu" của người chơi và mua nên có thể với người này sẵn sàng bỏ vài chục triệu ra mua nhưng người khác lại lắc đầu", ông Tư Chẩy nói. Đối với nhiều "đại gia" chơi cá cảnh hiện nay, cá càng "độc", càng lạ, càng hiếm thì sẵn sàng bỏ tiền mua để sở hữu cho kỳ được. Do vậy, giới kinh doanh cá cảnh hằng ngày tung lực lượng đi lùng sục khắp các "lò” cá, tìm cá "độc" để sang nhượng lại. Giá cả được đồn thổi theo, thực ảo khó lường. VŨ BÌNH
"Hội chứng" cá cảnh - Kỳ 2: Săn lùng cá rồng TT - Mới ngoài 30 nhưng Hiệp đã "bén duyên" với cá rồng hơn 10 năm. Hiện Hiệp đang sở hữu hai con hồng long và quá bối thuộc hàng quí hiếm đất Hà thành, có giá đến chục ngàn USD. Nhiều người nói rằng do quá mê cá rồng mà Hiệp đã chiết âm từ tên khoa học của loài cá vua này là arowana để đặt cho hiệu cà phê của mình ở số 101 Đặng Văn Ngữ, Đống Đa, Hà Nội: cà phê Awa. Đây cũng là tụ điểm sinh hoạt của Hội Cá rồng Hà Nội từ khi thành lập đến nay, đã gần tròn hai năm. Hội có 50 thành viên, mỗi người đều sở hữu ít nhất một con cá rồng, giá chót cũng đến vài nghìn USD. Điều đặc biệt là tất cả thành viên đều có tuổi đời rất trẻ. Hội "cá vua" Nguyễn Hữu Phát, 25 tuổi, một trong những thành viên của Hội Cá rồng Hà Nội, kể: "Năm 17 tuổi tôi đã mê mẩn cá rồng đến nỗi phải nhịn ăn sáng, nhịn tiêu xài để dành được hơn 5 triệu đồng mua một con arowana bằng ngón tay. Hồi ấy số tiền đó lớn lắm - dư mua một lượng vàng - vì tôi cứ nghĩ nó là con kim long hồng vĩ. Thật ra đó chỉ là con thanh long vây đỏ, thấp hơn con kim long hồng vĩ đến ba bậc. Buồn quá tôi đành sang lại con cá ấy cho người khác, lỗ đứt 4 triệu đồng". Từ kinh nghiệm "xương máu" đó, Phát đã lên mạng, mua sách tìm hiểu cặn kẽ về loài "cá vua". Cách nay hai năm, vừa tốt nghiệp đại học, Phát thuê nhà để mở cửa hiệu kinh doanh cá rồng ở 498 Hoàng Hoa Thám, Q.Tây Hồ. Ban ngày Phát luôn bận rộn với việc chăm sóc cá, tư vấn cho khách hàng. Ban đêm Phát lại luẩn quẩn quanh mấy cái bể, ngắm cá đến khuya. "Nhiều lúc tôi dành thời gian cho cá nhiều hơn cho vợ khiến cô ấy phải hờn: Thôi, anh làm phòng riêng ngủ với cá rồng luôn đi" - Phát tâm sự. Cũng vì mê cá rồng mà anh Đỗ Minh, phó chủ tịch Hội Cá rồng Hà Nội, đã chi ra bạc tỉ để có thể chiêm ngưỡng "cá vua" mọi nơi, mọi lúc. Trong căn nhà ba tầng khá hoành tráng ở đường Phương Mai, Q.Đống Đa, ở mỗi tầng Minh đều bố trí 1-2 bể để thả cá rồng. Mặc dù đã sở hữu tám chú cá rồng thuộc dòng quí nhất, nhưng mới đây anh Minh còn tự mày mò, thiết kế một bể cá dài hơn 4m, ngang 1,8m, cao 1,2m, với đầy đủ hệ thống lọc, chiếu sáng, sưởi ấm. Anh cho biết chỉ riêng cái bể này anh đã tiêu tốn hơn nửa tỉ đồng. Làm bể xong, anh sẽ sang những trại cá danh tiếng nhất ở Singapore để rước về một con hồng long cho đủ bộ sưu tập cá rồng! Chính những người trẻ mê cá rồng này đã đứng ra tổ chức cuộc thi cá rồng quốc tế qua ảnh và clip đầu tiên ở Việt Nam. Anh Phạm Tiến Dũng - chủ tịch Hội Cá rồng Hà Nội, trưởng ban tổ chức cuộc thi - cho biết: "Với mục tiêu học tập, giao lưu và thưởng lãm, cuộc thi mở rộng thành phần tham dự cả ngoài nước và đã mời được những thành viên ban giám khảo là người chuyên nghiên cứu về cá rồng có uy tín quốc tế. Ngày 15-6 tới hội sẽ tổng kết và trao giải thưởng". Cá rồng hiện nay có nhiều loại. Rẻ nhất là ngân long 130.000-150.000đ/con, thứ đến là thanh long 700.000-900.000đ/con, kim long hồng vĩ 4-5 triệu đồng/con, kim long quá bối 80-100 triệu đồng/con. Với loài cá rồng đột biến gen, như kim long toàn thân màu vàng ánh hoặc huyết long màu đỏ rực thì giá có thể lên tới vài chục ngàn USD. Một chủ cửa hàng kinh doanh cá rồng ở Hà Nội cho biết: "Nếu như mấy năm trước chợ cá cảnh Quảng Châu (Trung Quốc) được xem là địa điểm duy nhất của người chơi cá rồng Hà thành thì nay đã có người sang tận các trại cá rồng nổi tiếng thế giới ở Singapore, Malaysia và Indonesia để tìm hàng. Ở các trại này, mỗi con cá rồng ra lò đều có gắn "chứng minh thư” (chíp điện tử) có thể dễ dàng truy xuất nguồn gốc, xem như là một bảo chứng về chất lượng sản phẩm". Ông Thái Thịnh, chủ một cửa hàng kinh doanh cá kiểng thuộc loại lớn và lâu năm ở Hà Nội, cho biết: "Cá rồng có cặp râu dài, vảy màu sáng rực, lại bơi lượn với dáng vẻ mềm mại nhưng uy nghi nên được nhiều người chơi cá kiểng xem là hiện thân của rồng, của sự may mắn, tài - lộc. Và người ta đã dám bỏ ra hàng chục, thậm chí đến hàng trăm triệu đồng để sở hữu những con cá rồng cũng bởi niềm tin đó”. Ông Thịnh cũng nói mấy năm trước, số người chơi cá rồng ở Hà Nội chỉ đếm trên đầu ngón tay, nhưng bây giờ không ít người thuộc giới trẻ thành đạt và giới thương gia xem cá rồng như là "thần hộ mệnh", là "linh vật" mang lại may mắn trong kinh doanh. Vốn là một kỹ sư chuyên ngành thông tin-điện tử, ông Thịnh đã bỏ "nghề tay mặt" nhảy ra kinh doanh cá kiểng gần 30 năm qua. Ông nói mình không mê tín, nhưng suốt 23 năm qua, con kim long hồng vĩ luôn mang lại cho ông sự may mắn. Mỗi khi gia đình ông có chuyện gì buồn bực hay không may, cá đều "báo hiệu" trước bằng cách bỏ ăn hoặc bơi nghiêng. Ngay cả việc ông đem cá ra triển lãm tại Hội chợ Giảng Võ hồi năm ngoái cũng khiến nó biếng ăn hơn nửa tháng! Từ hai tay trắng, bây giờ ông đã tậu được ôtô và mở thêm một cửa hàng ở phố Đông Quan, Cầu Giấy cũng nhờ có con cá may mắn ấy. Con cá này được ông Thịnh nhập từ Singapore về từ khi chỉ bằng điếu thuốc lá, nhưng bây giờ nó đã dài hơn 0,7m, nặng cỡ 7-8kg. Dân chơi cá rồng Hà thành bảo nhau rằng đây là "cụ” cá có tuổi thọ cao nhất ở Hà Nội hiện thời. Có người đã ra giá 280 triệu đồng để sở hữu nó nhưng ông Thịnh dứt khoát: "Giá nào tôi cũng không bán". Và cũng chính ông Thịnh đã đặt ra một thông lệ đặc biệt mà ai cũng vui vẻ thực hiện: mỗi khi bán cá rồng cho ai, ông đều chọn ngày tốt mới giao và mách khách hàng làm một cái lễ rước cá, xem như kết nạp một thành viên mới cho gia đình! Chưa rõ thực hư thế nào, nhưng mọi người cứ rỉ tai nhau những chuyện khá ly kỳ về con cá "hộ mệnh" này. Bác sĩ Tạ Kim Qui ở phố Kim Mã kể rằng trước đây gia đình bà nuôi một cặp ngân long, khi chồng bà bị bệnh nằm liệt giường suốt hai tháng, cả cặp cá cũng tự dưng bỏ ăn suốt hai tháng. Rất quí cặp cá nhưng trước sự trùng hợp ngẫu nhiên trên, bà đã phải bấm bụng mang cặp cá ra sông Hồng phóng sinh. Thả cá đi rồi, bà lại thấy trong người bất an nên lại bỏ ra 30 triệu đồng để "rước" một con hồng long bé như cái bật lửa gas về "trấn" trong nhà. Từ khi có cá, bệnh hay đau đầu của bà cũng khỏi hẳn! Còn anh Thanh, anh Tài- những chủ doanh nghiệp trẻ ở Hà Nội - tin rằng nhờ nuôi "linh vật" mà họ đã "làm ăn ra trò”, chỉ sau mấy tháng rước cá về đã sắm được chiếc Lexus láng coóng! TẤN ĐỨC