Có nên cho bettas lai cận huyết?!

web cá lia thia đẹp

Lai cận huyết (inbreed) có ưu điểm và nhược điểm:

Về ưu điểm, lai cận huyết duy trì và củng cố các đặc điểm mong muốn. Chẳng hạn, bạn có con cá đá rất tốt, nếu bạn lai nó với con cá mái cùng bầy thì tỷ lệ cá con đá tốt sẽ rất cao. Người ta lai tạo cá La Hán đầu to cũng theo cách tương tự.

Về nhược điểm, lai cận huyết sẽ làm tăng khả năng xuất hiện những đặc điểm không tốt ở bầy cá con. Nếu bạn lai cận huyết qua nhiều đời thì những con cá khuyết tật sẽ xuất hiện ngày càng nhiều. Chúng ta thường nghe nói đến những con halfmoon ăn trứng, không biết nhả bọt hay thậm chí còn không biết cuộn lấy mình con cá cái như thế nào, đó là kết quả của việc lai cận huyết quá nhiều.

Vậy làm sao để khắc phục? Những nhà lai tạo thường phải kết hợp nhiều cách:

- Cẩn thận chọn ra những con cá mạnh khoẻ, không có khuyết tật và có đủ các đặc điểm mong muốn để lai tiếp. Mạnh tay loại bỏ những con cá không đạt chất lượng.

- Lai tuyển chọn (line breed): cũng là lai cận huyết nhưng lai hơi xa hơn một chút, chẳng hạn cháu x bác hay anh em họ với nhau.

- Lai xa (cross breed): lai với cá thể không có cùng huyết thống. Sau đó cá con thu được lại tiếp tục đem lai với dòng cá đã tuyển chọn của mình. Những nhà lai tạo cá cichlid thường áp dụng cách này sau khoảng 4 thế hệ lai cận huyết.

Bây giờ mình sẽ trả lời câu hỏi của bạn. Đúng là khi bạn lai như vậy thì sẽ có một số con cá dị tật xuất hiện (mức độ tùy thuộc vào việc lai cận huyết có sâu hay không). Vấn đề là bạn phải cẩn thận lựa chọn ra những con mạnh khỏe để lai tiếp.

Để hiểu rõ hơn, bạn nên đọc thêm một số bài dịch về di truyền của cá betta có trong box này.