Dr. Hào Nguyễn (theo tài liệu của "DFI History and Type of Arowana" xuất bản 1997) (Trích từ Forum Câu lạc bộ Nhà nông hội nhập) Những tiêu điểm sau đây là điều tối quan trọng khi chọn mua cá rồng: 1) HÌNH DÁNG (Body Shape) Bạn không thể nào thay đổi hình dạng của cá rồng bằng cách thay đổi thức ăn hoặc môi trường nước, vì đây là cấu trúc bẩm sinh. Hầu hết các người chơi cá rồng đều nhất trí với quan điểm này nên khi chọn cá rồng đẹp, hình dạng là điều tối quan trọng. Nói chung, thân mình cá nên rộng và có bề dày song song, kích cỡ của vi, đầu, mắt phải cân xứng với chiều dài và chiều rộng của thân mình cá, đoạn dốc giữa đầu và lưng phải nông, không được dốc xâu quá, có những chú cá già xuất hiện đường dốc này sâu 1 cách lộ liễu. Khi nhìn cá từ đằng trước cũng đừng quên nhìn từ trên xuống, bề dày của cá phải song song từ đầu xuống đến Vi Hậu Môn (Pelvic Fin), từ đó nhỏ dần đến đuôi. Bất cứ đoạn nào lồi lõm là hỏng bét, độ dày bắt buộc phài trơn tru từ đầu đến đuôi. 2) MÀU SẮC (Coloration) Tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau: giòng máu (60%), môi trường nước (20%), thức ăn (10%), và ánh sáng mặt trời (10%). Dù sao nếu giữ đúng các yếu tố trên, màu của cá sẽ tiến triển, không giống như thân hình là yếu tố bẩm sinh và mang tính vĩnh viễn. Màu sắc cũng tùy thuộc giống cá bạn chọn nếu là Đỏ Ớt (Chilli Red) Đỏ Máu (Blood Red) Đỏ Cam (Orange Red). Thí dụ: Nếu bạn mua Huyết Long còn bé (Super Red), thì giống này thuộc 2 giòng Đỏ Ớt (Chilli Red) và Đỏ Máu (blood Red), lúc ấy bạn phải chọn đuôi, vi trên (dorsal fin), vi dưới (gần đuôi) (anal fin), và Vi hậu môn (pelvic fin) đều phải có màu đỏ, riêng vi mang cá (Pectoral Fin) phải có khoảng 50% màu đỏ. Tòan thân: phía bụng thì có màu hồng và lưng thì màu ngọc (xanh nhạt), vây thì phải sáng và có ánh phản quang, ở vài chú cá cao cấp bạn có thể thấy môi và râu đã đỏ, nhưng không là điều bắt buộc (vì còn nhỏ -15Cm), khi lớn lên miệng và râu sẽ đỏ. Tùy vào lọai Đỏ Ớt hay Đỏ Máu, khi trưởng thành, màu của nó sẽ qua nhiều giai đọan khác nhau, cụ thể, Đỏ Máu sẽ lên màu sớm hơn (1-3 năm) trong khi Đỏ Ớt chậm hơn (1.5 - 5 năm). Riêng KL Hồng Vỹ và KL Quá Bối, thì tìm kiếm màu đen hoặc nâu đậm trên vi trên gần đuôi và 1/3 phần trên của đuôi, 2/3 phần còn lại của đuôi cũng như vi dưới, vi hậu môn, và vi mang cá thì thường có màu đỏ cam, vây phải có màu ánh vàng, từ bụng lên đến hàng vảy số 4 và Hồng Vỹ thì lên đến hàng số 5. Với KLQB phía dưới đáy của Vi trên có những vảy nhỏ màu vàng óng ánh, thẳng hàng với dãy vảy số 5, vảy của KLQB sẽ tỏa sáng và óng ánh bất cứ lúc nào nếu so với Hồng Vỹ. 3) VẢY (Scales) Tất cả các vảy phải lớn và phản quang, thẳng hàng thành từng dãy ngang, cá xấu là có những hàng vảy lộn xộn, zic zac, mặc dù thân hình đẹp và màu sắc chuẩn cũng bỏ đi. Tuy nhiên rất khó chọn 1 chú cá có hàng vảy "tuyệt đối", có cùng cỡ vảy, xếp hàng thẳng thớm cùng nhau, do vậy, chúng ta sẽ bằng lòng với những hàng vảy "kha khá" thôi cũng OK rồi ! Nếu bạn thấy 1 vài cái vảy bị mất, đừng lo ngại, nó sẽ mọc ra trong vài tuần, có lọai vảy gọi là "khung mỏng" (Thin Frame) và có lọai gọi là "khung dày" (Thick frame), chuyện này không quan trọng, tùy ý thích cá nhân mà thôi. Với KLQB đa số thích khung mỏng với màu tím nhiều hơn màu vàng 24K, còn đối với Huyết Long thì ưa chuộng khung dày của lọai Đỏ Ớt vì nó có nhiều màu đỏ hơn màu vàng 24K. 4) RÂU (Barbels) Cặp Râu của cá ở đây là tượng trưng cho cặp RÂU RỒNG huyền bí, được sắp xếp gọn ghẽ theo chiều ngang, Nó chứng tỏ quyền uy và nghiêm trang, râu rồng thì phải dài và thẳng, chỉ lên trên chứ không được chúc xuống, cả 2 râu phải bằng và giống nhau, màu thì phải đúng lọai mình chọn mua, thí dụ: các lọai Kim Long thì râu phải là màu nâu đậm hoặc đen, còn huyết long thì phải đỏ hoặc hồng. Các đại gia Trung Quốc thì ưa chuộng râu rồng chĩa thẳng ra phía trước nếu nhìn từ đầu cá, hình dạng này tượng trưng cho số 8 trong Hán Tự. 5) VI (Fins) Vi hậu môn và vi mang cá phải thẳng và hơi vòng cung, không được cong quẹo, đặc biệt là vi mang cá, vi này buộc phải dài và nhuyễn, khi bơi rẽ ngang phải mở rộng, động tác này giúp cho cá nhìn thấy hòanh tráng hơn, vi này bị cong méo sẽ ảnh hưởng đến toàn vẻ đẹp của cá. Nói chung, vi càng lớn càng đẹp, và màu sắc của nó sẽ tùy theo lọai cá bạn chọn. 6) CÁCH BƠI (Swimming Style) Yếu tố này tùy thuộc chú cá có "phong thái" lịch sự thượng lưu hay không ?! Một cách bơi thanh nhã rất quan trọng, như thể dáng đi của hoa hậu, nếu chú cá bơi kiểu ?tục tử? thì sẽ giảm đi rất nhiều vẻ thẩm mỹ của nó (như các cô đi chân vòng kiềng, cà thọt, hoặc xà ngang) Khi bơi phải nhẹ nhàng thanh thản kể cả lúc quay mình, Vi mang cá nở rộng, 2 sợi râu thẳng đứng chỉa lên trên trời. Cá rồng thích nổi trên mặt nước, và thích bơi ở phần trên của hồ, nếu thấy chú cá nào thường trốn ở góc hoặc nằm ỳ 1 đống dưới đáy hồ: Đừng Chọn Nó! Một chú cá khỏe mạnh là chú cá sẽ tiến ra phía trước để xã giao với bạn, trình diễn vẻ tò mò về bạn như chú ta đang nhìn 1 con quái vật nào đó ! Cá rồng khỏe mạnh, thường phản ứng rất xung và đầy năng lượng. Những chú cá "có vấn đề về bong bóng" là những đồng chí thường hay nằm im dưới đáy hồ, hoặc nổi trên mặt hồ, có chú vẫn bơi nhưng đầu chúi xuống đất, khỏang góc độ 45 độ, Không bao giờ chọn những chú cá đó vì đa số đã có vấn đề về đường ruột rất khó chữa. 7) MIỆNG (Mouth) Miệng luôn luôn ngậm chặt, hàm dưới khớp với hàm trên, do đó người ta gọi thế ngậm "khớp cắn cây kéo", khi thấy nó bị trật khớp và chìa hàm ra trông rất?khó chịu. Tuy nhiên cá bị khớp cây kéo rất khó khám phá ra khi còn nhỏ, chỉ dễ dàng nhận ra nếu cá đã lớn khỏang 20Cm trở lên. 8) NẮP MANG CÁ (Gill Cover) Nắp Mang Cá là "bộ mặt" của cá rồng, lúc còn nhỏ, không phải là vấn đề lớn, khi những đường nhăn ít khi xuất hiện, chỉ nên quan tâm đến miếng nắp này nằm phẳng trên mang cá, không được mở ra, nó phải có màu sáng và phản quang, tất cả các lọai rồng đều phải như vậy ! Loại KLHV và KLQB mang cá phải bóng lộn màu vàng 24K, chứ không phải màu vàng nhạt, với Huyết Long thì tùy tuổi, khỏang 30Cm thì có vài mảng đỏ ở đây, đến 50Cm trở lên thì có màu đỏ tươi ở toàn bộ nắp mang cá. Độ già giặn với tuổi trưởng thành cũng giống như người có đ/c già trước tuổi và cũng có đ/c trẻ hơn tuổi, do đó, Huyết Long Đỏ máu sẽ lên màu nhanh hơn đỏ ớt. Chúc các bạn sẽ chọn được chú cá như ý.