Các loại cá vàng cao đầu

Các loại cá vàng cao đầu
Ken Cheng - www.rafflesgold.com

Giới thiệu
Cá vàng cao đầu là loại cá vàng có mũ hay bướu thịt (sarcoma) ở trên đầu.

Có ba dạng bướu:
1. Mũ (nhô lên trên đỉnh đầu)
2. Đầu hổ (tiger head)
3. Đầu lân (lion head)

1. Loại đầu mũ ám chỉ phần bướu chỉ phân bố ở ngay phía trên đỉnh đầu. Trường hợp cá vàng oranda, một ví dụ tiêu biểu như cá hạc đỉnh hồng. Cũng áp dụng tương tự đối với các loại cá vàng không có vây lưng tuy rằng kiểu đầu mũ ở các loại này hiếm khi gặp.

2. Loại đầu hổ là loại đầu có bướu lan ra khắp đầu và cả trên nắp mang. Hình dạng đầu hơi vuông vức. Bởi vì dạng đầu này trông tương tự như chữ “Hoàng” (tức vua) nên chúng được coi là quý tướng.

Tuy nhiên người Nhật gọi loại đầu này là “oranda sư tử Hà Lan”. Ở Đài Loan và Hồng Kông, loại đầu này được gọi là “đầu lân”. Điều này gây nên nhiều nhầm lẫn đối với loại cá vàng oranda đầu hổ.

(Lưu ý rằng cá ranchu Nhật Bản là loại đầu hổ không có vây lưng cùng với một số tiêu chuẩn khác nữa)

3. Loại đầu lân cũng là loại đầu có bướu lan ra khắp đầu và cả trên nắp mang. Tuy nhiên, bướu chỉ phát triển ở mức độ trung bình, do đó đầu có hình dạng tròn trĩnh khi nhìn từ phía trên hay từ mặt bên. Loại đầu này trông tương tự như đầu tượng con lân đá trong truyền thuyết Trung Hoa nên lấy đó làm tên. Tên tiếng Hoa của loại đầu này nghĩa là “quý lân đầu” nhưng xin đừng nhầm lẫn với dạng đầu hổ mà chúng cũng được coi là “quý tướng”. Loại cá vàng không có vây lưng phổ biến ở Trung Hoa là cá vàng đầu lân (lan thọ) hay lion head (cá vàng đầu lân hay bị nhầm lẫn với ranchu).

Bởi vì người ta hay nhầm lẫn các loại với nhau nên cá vàng oranda ở Trung Hoa thường chỉ được gọi đơn giản là cá vàng đầu mũ hay cá vàng cao đầu.
http://www.chinagoldfish.com/english/head.htm

Các loại màu sắc ở cá cao đầu
Oranda mũ đỏ hay “hạc đỉnh hồng”
Là một trong số các loại cá cao đầu quan trọng nhất, được tạo ra bởi một gen lặn vốn rất khó lai tạo. Nó khác với loại oranda calico mũ đỏ được lai tạo ở Nhật. Cá hạc đỉnh hồng chất lượng có toàn thân màu trắng bạc và chỉ có mũ màu đỏ mà thôi. Các chấm đỏ xuất hiện trên thân coi như bị lỗi. Mũ càng to càng tốt miễn không làm mất cân đối hình dạng chung. Nguyên tắc này cũng được áp dụng với các loại cá cao đầu khác, cá đầu hổ và cá đầu lân.

Đầu hổ đỏ/cam
Đây cũng là một trong số các loại cá oranda quan trọng nhất. Điều quan trọng nhất ở đây đó là đầu cá phải vuông vức (loại đầu hổ bắt buộc phải như vậy). Bướu phải đều và nhiều nhưng không quá nhiều. Nên có màu đỏ hay hay vàng kim (cam). Nếu màu sắc lấp lánh, cá được xem như có chất lượng xuất sắc.

Đầu lân ngũ sắc (calico oranda)
Còn được gọi là “đầu lân màu” ở Trung Hoa và Azuma Nicky ở Nhật mô tả loại cá này có những vảy trong suốt (vảy mềm hay vảy mỏng). Nó có các màu đen, trắng, đỏ, cam và xanh dương với mọi cấp độ màu sắc. Loại cá này nên có mũ to như mô tả ở trên (đầu mũ, đầu hổ hay đầu lân). Màu phải tươi sáng. Cá thể xuất sắc phải có đủ năm màu rõ rệt do đó rất hiếm.

Đầu lân đen (black oranda)
Điều quan trọng nhất đối với loại cá này đó là màu đen phải thật đậm. Màu đen càng đậm càng tốt. Đừng chọn cá thể có màu ngả sang màu đồng như màu chủ đạo của cá chép. Khi quan sát cá đầu lân đen, điểm cần chú ý là màu bụng. Sự hiện diện của các màu đỏ hay trắng chứng tỏ màu đen bị dính màu “vàng kim” ở phần bụng. Cá có đặc điểm như vậy sau này sẽ chuyển thành màu cam. Những tiêu chuẩn đánh giá chính cũng tương tự đối với loại cá oranda đỏ/cam.

Đầu lân tím
Màu tím phải lấp lánh và không được quá đen. Thường màu tím có lẫn cả màu cam như ở cá đầu lân đen. Những cá thể như vậy thường cũng bị mất màu tím. Nếu mũ có dính màu đỏ hay cam thì loại màu tím coi như bị dính màu đỏ/cam. Tất cả những điều này cho thấy loại màu tím khó duy trì như thế nào. Một cá thể xuất sắc do đó rất khó kiếm.

Đầu lân xanh
Màu xanh chỉ xuất hiện trên mũ mà thôi tuy rằng cách đặt tên cá ám chỉ toàn thân cá phải có màu xanh. Cá đầu lân xanh được đánh giá theo cách tương tự như các loại oranda khác.

Đầu lân xanh tím sọc
Loại cá đầu lân màu xanh tím với các sọc. Màu xanh tím phải thật đậm giống như đầu lân đen. Các sọc phải có màu vàng kim sang trọng và tinh tế.

Đầu lân ngọc bích Ấn Độ
Loại cá này có mũ màu đỏ. Trên mũ có một hình vuông khác màu (không đỏ). Hình vuông màu trắng được xem là đẹp nhất. Hình vuông màu trắng nên rõ và đậm. Loại cá này rất khó kiếm.

Đầu lân màu kiếng
Đây là loại cá có vảy đỏ và trắng trong suốt, ở Nhật nó được gọi là “anh đào viễn đông”. Nó xuất xứ từ loại calico oranda; tuy nhiên khi mới phát triển, màu “hoa đào nở” chưa ổn định mà thường bị lẫn thêm màu đen. Cá thể có viền vảy màu đỏ hay trông như màu nước được coi là có chất lượng. Những loại cá calcio như vậy rất hiếm.

Những màu khác
Còn có nhiều loại màu khác chẳng hạn như:
- Đầu lân trắng
- Đầu lân trắng và đỏ
- Đầu lân
- Đầu lân tam thể
- Thập nhị hồng lân đầu…

Ở đây chúng ta chỉ mô tả về các loại màu sắc mà thôi. Tất cả các loại cá này đều có cùng một tiêu chuẩn đánh giá chung.