Ấp nhân tạo cá dĩa bột 3

Ấp nhân tạo cá dĩa bột 3

Tại sao phải ấp nhân tạo
Cichlid là một trong số ít những loài cá chăm sóc con ở giai đoạn đầu đời. Quá trình sinh sản bao gồm nhiều giai đoạn từ ghép cặp, làm tổ, đẻ trứng và chăm sóc cá bột cho đến khi chúng đủ lớn để phát triển tự lập. Cá dĩa nâng kỹ thuật chăm sóc con ở các loài cichlid lên một bước cao hơn. Chúng tiết ra lớp nhờn giàu dinh dưỡng để nuôi cá bột trong vài tuần đầu tiên. Trong môi trường nuôi dưỡng, đa số các dòng cá dĩa đều có khả năng sinh sản và chăm sóc cá con một cách tự nhiên. Nhưng thách thức đối với các nhà lai tạo là phải ép cặp cá dĩa mong muốn vào thời điểm nhất định, mà nếu để tự nhiên thì có rất nhiều yếu tố tác động khiến cho việc ép cá có thể thất bại. Về khía cạnh nào đó, bạn sẽ nhận ra rằng nếu sử dụng cá vú hoặc ấp nhân tạo thì sẽ hiệu quả hơn là để tự nhiên. Một lý do khác nữa đó là cặp cá giống thường sinh sản liên tục sau vài tuần. Nếu cứ phải tiết nhớt liên tục để nuôi con thì chúng sẽ bị suy kiệt thể hiện qua việc mất nhớt, sụt cân và xuống màu, đặc biệt là ở mắt. Ấp nhân tạo giúp cho cặp cá giống có điều kiện nghỉ ngơi và phục hồi sức khỏe.

Những ngộ nhận xung quanh việc ấp nhân tạo
Phương pháp ấp nhân tạo cá dĩa bột được áp dụng trên thế giới trong hơn 30 năm qua nhưng vẫn tồn tại nhiều ngộ nhận. Điều đầu tiên và phổ biến nhất đó là ấp nhân tạo quá khó thực hiện và mất thời gian. Nhận định này có lẽ đúng nếu so sánh với trường hợp cá bố mẹ nuôi con một cách tự nhiên, tức chúng tự làm hết mọi thứ! Trên thực tế, yêu cầu thực sự đối với phương pháp này là nguồn nước ổn định và thức ăn thích hợp. Bạn có thể điều chỉnh phương pháp sao cho phù hợp với hoàn cảnh và thời gian của mình. Một ngộ nhận khác nữa đó là cá được ấp nhân tạo về sau sẽ mất khả năng nuôi con. Thực nghiệm đã chứng tỏ điều này không đúng. Điều khác nữa là cá bột ấp nhân tạo thường yếu đuối và lớn chậm. Điều này chỉ đúng trong trường hợp cá dĩa bột còn bám bố mẹ (hay cá vú) vì chúng nhận được thức ăn một cách thường xuyên. Nhưng một khi rời xa cá bố mẹ (hay cá vú) thì tốc độ tăng trưởng của chúng cũng tương tự như cá được ấp nhân tạo mà thôi.

Dụng cụ
- Chậu ấp đủ lớn để chứa giá thể và khoảng 2 lít nước.
- Chất chống nấm methylene blue.
- Vài chậu tráng men màu trắng hoặc sáng để dễ quan sát cá bột. Đáy chậu bằng, thành nghiêng, độ sâu từ 6-8 cm.
- Ống hút bằng nhựa trong (turkey baster).
- Rây lưới mịn.
- Máy sục khí.
- Thức ăn gồm trứng artemia, bột lòng đỏ trứng.

Bố trí
Điều kiện nước, nhiệt độ và ánh sáng là những yếu tố quan trọng nhất để ấp nhân tạo cá dĩa bột một cách thành công. Cá bột được nuôi trong các chậu tráng men nhỏ trong vài tuần đầu tiên. Vào mùa lạnh, các chậu này phải được đặt trong phòng có sưởi hoặc đơn giản thả nổi trong hồ có gắn cây sưởi để duy trì nhiệt độ. Cần chuẩn bị sẵn nguồn nước sạch đã qua xử lý để thay trong quá trình ươm cá bột. Tốt nhất là đặt luôn các chậu ươm vào hồ nước sạch dự trữ này. Bố trí một bóng đèn nhỏ bật sáng liên tục ngay phía trên các chậu ươm. Có trường hợp cá bột bị chết một cách bí ẩn vào mỗi buổi sáng trong khi hoàn toàn mạnh khỏe vào ban ngày. Sau khi tìm hiểu, người ta phát hiện rằng bóng tối và sục khí mạnh chính là nguyên nhân làm cá chết, cá bột mất phương hướng và liên tục bơi ngược dòng nước cho đến khi kiệt sức và chết. Nếu có ánh sáng, cá bột có thể tránh được dòng nước.


1) Cách bố trí chậu ươm với đèn và đầu sục khí. 2) Duy trì nhiệt độ bằng cách đặt các bồn ươm vào hồ nước có gắn cây sưởi. 3) Đuôi cá cong ngược, dấu hiệu sục khí quá mạnh khiến cá phải liên tục chống chọi với dòng nước. 4) Bụng cá có màu cam sau khi ăn ấu trùng artemia.

Quy trình ấp
Sau khi cá đẻ xong khoảng một giờ, chuyển giá thể vào chậu ấp. Nhỏ một ít chất chống nấm methylene blue theo chỉ dẫn của nhà sản xuất, thường theo tỷ lệ 50 ml/100 lít nước. Chỉnh đầu sục khí thật nhẹ. Tùy nhiệt độ, trứng trở nên sậm màu và nở sau khoảng 3 ngày nhưng cá bột vẫn dính trên giá thể và chưa thể bơi tự do.


1) Cá dĩa bột mới nở vẫn còn bám trên giá thể. 2) Dùng ống hút nhẹ nhàng thổi cá khỏi giá thể. 3) Cá bột nằm vón cục, chưa thể bơi tự do.

Vào ngày thứ hai sau khi nở, dùng ống hút nhẹ nhàng thổi cá bột khỏi giá thể. Điều chỉnh đầu sục khí thật nhẹ, vừa đủ làm xao động mặt nước. Đây là thời điểm bắt đầu ấp artemia. Một khi cá dĩa bắt đầu bơi tự do sau nhiều giờ, hãy cho chúng ăn ấu trùng artemia. Nước phải thật tĩnh và đèn chiếu sáng chậu ươm. Ánh sáng sẽ thu hút cả artemia lẫn cá con vào một vị trí để cá dễ ăn. Nếu quan sát kỹ, bạn sẽ thấy cá dĩa bột bắt đầu ăn ấu trùng artemia và xoay vòng vòng để nuốt. Bụng của cá bột sẽ chuyển thành màu cam sau khi ăn ấu trùng artemia. Để yên vài giờ cho đến khi hầu hết ấu trùng artemia chết và lắng xuống đáy chậu. Đây là thời điểm cần thay nước bằng cách đổ cả chậu vào rây rồi đặt vào chậu tạm. Sau đó làm vệ sinh chậu men, đầu sục khí, châm đầy nước sạch và chuyển cá bột trở lại chậu cũ.


Thay nước bằng cách đổ cả chậu vào rây và đặt trong chậu tạm.


Úp ngược và tráng rây để chuyển cá bột vào chậu men cũ sau khi làm vệ sinh.

Trong hầu hết trường hợp thực tế, cá bột có thể ăn ấu trùng artemia ngay lập tức. Nếu cá bột của bạn quá nhỏ, hãy bổ sung thêm bột lòng đỏ trứng làm bánh hay lòng đỏ trứng luộc. Trong quá khứ, lòng đỏ trứng được rải trực tiếp lên mặt nước nên phần lớn sẽ bị chìm xuống đáy khiến cá bột không thể ăn được. Mặt khác việc sục khí sẽ khiến lòng đỏ tan nhanh làm nước ô nhiễm. Bạn sẽ phải thay nước ngay sau khi cho ăn khoảng một giờ. Hiện tại, các nhà lai tạo cải tiến một chút bằng cách trét lòng đỏ trứng lên đầu sục hoặc lọ thuốc nhỏ mắt và phơi khô trước khi đem cho cá ăn. Cách này giúp lòng đỏ tan chậm hơn, nhờ vậy đầu sục vẫn có thể điều chỉnh ở mức cần thiết cho cá bột mà không sợ làm ô nhiễm nước. Duy trì chế độ ăn hỗn hợp trong vòng ba ngày, sau đó chuyển hoàn toàn sang ấu trùng artemia.

Tương tự như cách cá dĩa bố mẹ nuôi con, cá bột cần được cho ăn đều đặn và liên tục cả ngày. Tuy nhiên, đa phần người chơi đều không có thời gian làm việc này. Vì vậy, cần cho cá ăn tối thiểu ba lần mỗi ngày bắt đầu vào buổi sáng 6-7 giờ, buổi trưa 5-6 giờ và lần cuối vào ban đêm 11 giờ. Nếu bạn cho ăn lòng đỏ trứng gà thì cần thay nước sau khi cho ăn khoảng 1 giờ. Bạn cũng cần thay nước sau bữa ăn cuối cùng trong ngày. Đèn cần bật sáng suốt đêm. Tắt đèn có thể khiến cá bột bị chết vì mất phương hướng và liên tục bơi ngược dòng sục khí.

Chế độ cho ăn và chăm sóc này được duy trì trong ba tuần cho đến khi cá đạt 8 li và chuyển thành hình bầu dục. Chúng được dời sang hồ lớn hơn, khoảng 40 lít, cùng với bộ lọc khí. Tiếp tục chế độ cho ăn 3-4 lần/ngày trong vòng ba tuần nữa. Thay tối thiểu 30% nước mỗi ngày. Nhớ hút phân và dùng bọt biển lau sạch các mặt kiếng bên trong hồ. Vào tuần thứ tư, bắt đầu cho cá ăn các loại thức ăn khác như tim bò đông lạnh hay thức ăn tấm.

Sau cùng, dẫu phương pháp ấp nhân tạo cá dĩa bột hoàn toàn đơn giản và cụ thể, bạn vẫn phải thực hành thật nhiều để gia tăng tỷ lệ thành công.


Cách cho ăn cũ: rải bột lòng đỏ trứng lên mặt nước. Cách này khiến nước ô nhiễm rất nhanh.

Cách cho ăn mới: trét lòng đỏ trứng lên đầu sục hoặc lọ thuốc nhỏ mắt và để khô trước khi cho cá ăn. Lưu ý, cục sủi hay lọ thuốc đều sẫm màu để cá dĩa bột dễ nhận biết.




--------------------------------------------


Ấp nhân tạo cá dĩa bột 1
Ấp nhân tạo cá dĩa bột 2

 

Chào bạn,
1. Mỗi tài liệu mỗi khác nhưng ấp trứng nhân tạo không cần tới 20 lít. Bài viết này yêu cầu 4 lít và có hình đầy đủ.
http://www.diendancacanh.com/threads/32848

2. Methylene blue (hay xanh methylene) hầu như tiệm cá cảnh nào cũng có bán. Đó là loại thuốc sát trùng thông dụng.

3. Bột lòng đỏ trứng cũng chính là lòng đỏ trứng thôi bạn. Loại này người ta chế biến sẵn để bán cho những người làm bánh. Nếu muốn bạn có thể luộc trứng, lấy lòng đỏ, phơi khô và tán nhuyễn là có bột lòng đỏ. Cách làm bột cho cá ăn thì bạn tham khảo bài viết trên.

Cá bột mới nở đâu có ăn được ngay thủy trần (bo bo) hay artemia mà phải ăn nhớt trên người cá bố mẹ (nên so sánh cũng bằng thừa). Bột lòng đỏ trứng chính là để thay thế cho chất nhớt đó.