Lừng danh trên sông Nhà Bè: Cá chìa vôi http://khoahocphothong.com.vn Có hai loài cá ngon, hiếm và chỉ sinh sống ở môi trường nước nhất định, hiếm khi xuất hiện nơi khác là cá anh vũ và cá chìa vôi. Cá anh vũ sống ở khúc sông Hồng thuộc địa phận Bạch Hạc (Phú Thọ), nơi giao nhau của sông Lô, sông Đà và sông Thao. Cá chìa vôi sống ở vùng nước xoáy, nơi hợp lưu của sông Sài Gòn và sông Đồng Nai, nơi còn gọi là vùng nước “chè” vì có cả dòng nước mặn, nước lợ và nước ngọt. KS. Nguyễn Hữu Thanh của Trung tâm quốc gia giống hải sản Nam bộ cho biết, trên cả nước chỉ có vùng sông Nhà Bè có cá chìa vôi. Nó chỉ chọn vùng ranh giữa hai con sông làm nơi sinh sống, nên càng trở nên khan hiếm. Nhiều năm trước, người săn cá chìa vôi ở Phú Xuân rất đông, lập thành nhóm, bất chấp màn đêm và sương gió; có người câu không phải vì mưu sinh mà để thỏa lòng săn tìm cá quý. Ngày 16/11/2008, một ngư dân Nhà Bè săn được một cá chìa vôi nặng 10 kg gây xôn xao dư luận. Ông chủ nhà hàng Hàng Dương rinh về, với giá trên 15 triệu đồng. Hiện nay, vẫn có nhiều quán giới thiệu đặc sản này, nhưng người không sành ăn khó ăn được chìa vôi. Liên hệ nhiều chủ vựa đặt mua, nghe qua giá thấy chóng mặt: loại 1 kg 1,2 triệu đồng, cá lớn đắt hơn nữa, không được xem hàng trước nếu chưa đồng ý giá cả. Cá chìa vôi có dạng hình cầu, thân dày, vảy vàng óng, vây lưng phát triển thành đoạn xương cứng chắc, dài và chìa lên trên giống như cây dùng quệt vôi ăn trầu nên được gọi là chìa vôi - đây cũng là vũ khí tự vệ của cá. Con nặng nhất được bắt năm 1997 là 14 kg. Hiện có nhiều quan điểm khác nhau về “họ” và “bộ” của cá. Trong Sách đỏ Việt Nam có ghi danh họ cá chìa vôi (Syngnathidae) gồm 8 loài cá được bảo vệ; tuy nhiên có ý kiến cho rằng loài cá chìa vôi Nhà Bè lại không nằm trong họ Syngnatidae mà thuộc bộ cá vược - Perciformes - họ Ephippidae, giống Proteracanthus, loài Proteracanthus sarissophorus (Cantor, 1849). Các nhà khoa học hiện đang nghiên cứu làm rõ! Ngày 20/3/2006, bộ trưởng Bộ thủy sản Tạ Quang Ngọc ký Thông tư số 02 hướng dẫn thực hiện Nghị định 59 của Chính phủ về điều kiện sản xuất, kinh doanh một số ngành nghề thủy sản, trong đó có ghi tên 21 loại thủy sản bị cấm đánh bắt, trong đó có cá chìa vôi. Tuy nhiên, hoạt động săn bắt vẫn diễn ra ráo riết ở khu vực Nhà Bè - Cần Giờ. Trong lúc nhiều người lo ngại loài cá độc đáo này đứng trước nguy cơ tuyệt chủng, các nhà khoa học ở Trung tâm quốc gia giống hải sản Nam bộ thuộc Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 2 đang sưu tầm và thuần dưỡng cá chìa vôi. KS. Nguyễn Hữu Thanh cho biết, hiện trung tâm đang nuôi vỗ 60 cá thể và tiến hành các thí nghiệm cần thiết để cho đàn cá sinh sản nhân tạo và được ươm nuôi... Thanh Tâm
Cá này ngon lắm Bác ơi nhưng rất hiếm và mắc tiền, mình về ở vùng nhà Bè Quân 7 sớm nên được dùng món này vài lần
Thịt ngon lắm, ngon như cá hồng biển. Nhiều năm trước mình ăn vài lần ở quán gần kho xăng nhà bè. Sau khi tìm hiểu tại sao các nhà khoa học lại phải "nghiên cứu làm rõ" tên khoa học của cá chìa vôi thì mình phát hiện có hai loài cá có tên như vậy. Loài cá chìa vôi (pipefish) thuộc họ Syngnathinae. Loài này cùng họ hàng với cá ngựa và sống ở biển. Sở dĩ có tên "chìa vôi" là vì mõm nó dài. Các bạn xem hình: Loài cá chìa vôi Proteracanthus sarissophorus ở Nhà Bè như các bạn đã biết có một gai vây lưng dài nhọn. Loài này thuộc họ Ephippidae và có tên trong fishbase.org. Trước đây các nhà khoa học của ta xếp nhầm loài này vào họ cá tráp Sparidae. http://aquagene.ria3.org.vn/Kếtquảnghiêncứu/Cơsởdữliệunguồngen/CáChìavôi/tabid/63/Default.aspx Hai họ khác xa nhau một trời một vực nên mình ko nghĩ các nhà khoa học phải nhức đầu tìm hiểu. Tóm lại là về tên gọi thì mọi thứ đã rõ ràng, chẳng có nghiên cứu nào cả!
Loại này sau khi đánh bắt được đem lên một chút sau là chết ngay nên chưa ai nuôi được trong môi trường nhân tạo, ngay cả trước đây đi ăn cũng láy thịt từ tủ lạnh ra làm chứ không có cá sống! Bây giờ ngày càng hiếm chắc sắp tuyệt chủng quá!
mình có bài viết tham khảo về giống chìa vôi rồi . COn bắt đc ngoài sông , rạch . CÁ lớn nhất mình bắt được dài khoanag3 20cm , thân bằng đốt giữa ngón út, con nhỏ nhất chỉ vỏn vẹn 5,6cm mà thôi . Mô tả sơ lược 1 chút: CÁ mắt đỏ , bao phủ lớp vẩy xương hơi thô , những gai nhỏ chạy xuôi theo chiều từ trên xuống và dường như cố định , khi vuốt ngược có cảm giác chắc , xước da.Chót đuôi có vây duôi hình chóp nhọn đuôi tim.VÂy ngực bé nhỏ.LÀ loài cá lửng lơ , ngoài sông nước chúng thường đeo bám và thả lửng theo các nhánh rong , bèo , các cành củi mục nơi đáy sông .TOàn thân có màu nâu đỏ càng lớn màu nâu càng đậm hơn và mắt càng đỏ Ăn các sinh vật phù du ,ấu trùng nhỏ. Qua theo dõi, con cá mình nuôi lầu nhất gần 5 tháng , trong bể , mình ban đầu dùng hoàn toàn nc sông sau đó cứ thay dần nc đến khi đạt 50% nc sống và 50% nc nhân tạo (nc máy) thì ko thay tiếp nữa, thức ăn như đã nói, trong bể luôn bố trí rong mái chèo và súng nâu, kèm theo dòng chảy nhẹ của máy lọc và khúc gổ nhỏ......cá nuôi kèm tạo sinh cảnh là liềm kiềm sông nè, mắt cá tre nè, bống nữa.....nền là cát mỏng phủ lên lớp bùn ( khá mỏng) ....ban đầu cũng nhức óc lắm ,.....gập trục trắc máy lọc , sau đó chuyển sang loại nhỏ gắn sát mép hồ thế là an tâm chút ..... theo nguyên tắc bỏ đói , sang ngày thứ 2 mới cho ăn bobi và trùn , bobo cho nó trùn cho tụi kia . Cá nuôi mình thấy giống này hoạt động về đêm là chính ban ngày ép mình lại lửng lơ với cây cỏ và hướng dòng chảy ...... __________ sau 5 tháng , thất bại. Đến khi này thì mình mới biết , cái khó là thủy triều . THủy triều mang con nước mới , diều kiện mới , và có lẻ chúng là 1 trong sô1 ít sống theo thủy triều . ___ Để hoàn thành bài viết về nó mình mất khá nhiều thời gian gòi , nhưng tiếc chưa đi đến kết quả cuối cùng nên chưa hòan thành được, vẫn đang theo đuổi lấy mẫu vật và tiếp tục viết bài .KO biết có anh em nào có bài hoàn thiện chưa. ____ NÓi về giống cá chìa vồi , trong sách đỏ có 3 loài ,
=.=' giờ mún ăn con này thì hơi khó vì chỉ có vài quán là có hàng, nhưng phải đặt trc mà mấy quán này lại chỉ ưu tiên cho khách quen. Ăn dc đã khó mà mún ăn ngon lại càng khó vì giờ thì cá bự hiếm lắm tìm con 2-3kg là mún mòn con mắt òi trong khi thịt của nó chỉ thật sự ngon và dai nếu nó trên 5kg và càng ngon khi con cá càng bự. Vậy mà lâu lâu đi ra chợ lại thấy mấy bà bán chìa voi, con chừng có 2-3 ngón tay với giá có 30-50k/kg mà mỗi lần bán là 1 thau, ko bít mấy bả kiếm đâu ra mà hay thật. Cá chưa kịp bít mùi đời đã lên dĩa hỏi sao ko hiếm =.=' Ba em nói 10-15 năm về trc cá này wa' trời, ăn như món nhậu phổ biến mà ăn là chỉ ăn mấy con >10kg mà giá thì rẻ rề =.=' ước j` !!!!
