Qua lại chuyện gà ...

Trí Long Khánh
April 24 at 3:49pm ·

Qua lại chuyện gà ....
DÒNG GÀ VÔ ĐỊCH

Câu hỏi mà tôi thường nghe các bạn chơi gà hỏi nhất là:
- Anh nuôi gà dòng gì vậy?
- Anh nuôi gà lâu vậy chắc anh biết nhiều dòng gà, theo anh dòng gà nào là tốt nhất?
- Nghe nói ông A,B,C ... có dòng gà tốt lắm, anh có dòng gà đó không?
- Mình muốn mua gà dòng đó của ông đó về làm giống, theo anh có nên không?
.....
Nói thật! Mấy câu hỏi đó với ai thì khó trả lời chứ với tôi nhắm mắt cũng trả lời được là " tôi cũng không biết nữa!" Hehe
Tại sao câu trả lời trớt quớt vậy cũng đem ra bàn luận?
Thứ nhất, ngoài mấy anh chuyên bán gà quăng bom rằng gà của ông kia là tốt nhất và tôi cũng đang có dòng gà đó, đảm bảo rằng những ai hiểu biết về gà sẽ ko trả lời được dòng gà nào là tốt nhất hiện nay?
Mỗi dòng gà mang đặc điểm riêng của nó, từ hình dáng, màu sắc cho tới bộ khung, lối đá.
Nói về lối đá, cũng không có lối đá nào là hay nhất. Cũng tuân theo quy luật ngũ hành, có sinh có khắc. Tuỳ vào sở thích của người cản mà người ta chuộng lối đá nào, nhưng chung quy nhất thì để con gà đá tốt ngoài cái yếu tố "đâm" là bắt buộc rồi phải thêm yếu tố nhanh, mạnh và lỳ đòn. Cái lỳ đòn không phải là giỏi chịu đấm ăn xôi mà là vẫn còn sức để chống trả khi bị thương nặng.
Có người thích lối đá canh dạt, có người thích lối đá nạp lùa, người thích canh chặn, kẻ thích canh nhấp. Các lối đá này không có lối nào là hay nhất vì nó khắc nhau. Nhưng phải nhớ kỹ chưa chắc lối đá bị khắc lại thua lối đá trên hệ mà quan trọng nhất con gà phải có sức khoẻ và thuần thục sở trường của mình. Ví dụ, lối đá canh dạt thường khắc chế lối nạp lùa, nhưng với trường hợp "dạt không kịp" thì sao?
Trong môn cựa sắt, kiểu canh chặn là ăn bền nhất vì đó là kiểu đá chủ động và mượn sức, nhưng nó lại thua cái kiểu gà đá nhấp nhử và thụt ló, vì hay bị nhảy dây và "mất bến".....
Nói về kiểu đá của gà cũng y như là "luận võ công" của các môn phái trong tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung. Các môn phái trong đó cũng tuân theo luật ngũ hành, nhưng cái quan trọng là tác giả nhấn mạnh vào sự kiệt xuất và thành thục của từng cá nhân. Thời của Trương Tam Phong thì cá nhân ông ta là nhất chứ không phải phái Võ Đang, vì nếu Võ Đang là nhất thì tại sao lại thua cái thằng Tiêu Phong của thời khác? Nếu Cái Bang là nhất thì sao ngoài thằng Tiêu Phong ra cả đám ăn mày còn lại có làm nên trò trống gì? Phải chăng muốn là cao thủ anh chỉ cần có tố chất con nhà võ và sử dụng thành thục sở trường của mình?!
Quay lại chuyện con gà.
Thay vì mãi chạy theo thị hiếu và thị trường về dòng này dòng nọ, tại sao không cố gắng phát huy tốt dòng ta đang nắm? Các trại gà bên Mỹ hoặc Phi có rất nhiều dòng, và mỗi trại người ta tập trung duy trì và phát huy một hoặc vài dòng mình đang nắm, và sau cái thời ông Bobby Boles huyền thoại, có trại nào hoặc dòng nào vô địch mấy năm liền chưa?
Mà nói thật, theo ý kiến cá nhân, có thể đụng chạm tới nhiều người, chúng ta đã, đang và sẽ nhập gà từ Mỹ của một số sư kê nổi tiếng không phải vì dòng gà họ đang nắm mà là kỹ thuật nuôi của ta vẫn chưa bằng họ, mà cái quan trọng nhất là điều kiện khí hậu bên họ nó tốt cho con gà hơn bên mình. Kỹ thuật có thể học, giống tốt có thể mua, thuốc men, thức ăn giờ bán tràn lan. Nhưng khí hậu và điều kiện sống không cách nào ship về được. Nói đến đây sẽ có người bảo bên Phi khí hậu vẫn tương tự mình sao họ lại nuôi tốt hơn mình và thậm chí ngang với người Mỹ. Nhưng nói thì phải biết xét, bên Phi họ có cả một ngành công nghiệp đá gà, khi được đầu tư quy mô bài bản và được chính phủ cho phép thì nó sẽ phát triển hơn ở nước ta vốn cho nuôi gà đá nhưng cấm đá gà!? Và ở Viêt Nam mình cũng có những sư kê cản ra những con gà đá "rợn tóc gáy" mà tôi tận mắt chứng kiến bên ngoài chứ không phải xem qua clip trên mạng! Những bậc thầy đó tuy không nổi tiếng trên mạng vốn ảo nhiều hơn thật nhưng ngoài đời danh tiếng của họ thì miễn bàn (có dịp tôi sẽ kể cho các bạn nghe vài nhân vật mà tôi thật sự nể tài, nhưng chắc phải xin phép coi có được không vì họ vốn không gần danh tiếng ảo!)
Gà Phi đá tốt thật nhưng khách quan mà nói vẫn còn thua gà của người Mỹ, bằng chứng là với lượng trại hùng hậu và đẳng cấp như vậy nhưng người Phi vẫn hàng năm đều đều qua Mỹ mua gà về chơi!
Quay lại chủ đề chính lần nữa, một số bạn không chịu trải nghiệm hoặc không có điều kiện trải nghiệm lại rất cầu toàn là muốn sắm cho mình những con giống thuộc dòng tốt nhất. Lựa chọn nhiều nhất của họ là lang thang trên mạng tìm thông tin. Những người muốn bán được đàn gà mình đang nắm thì họ sẽ tìm và chia sẻ những thông tin tốt về dòng đó, bao gồm gà nhà lên nhiều lớp hoặc gà của người khác đá hay mà có bà con với đám gà nhà! Quá nhiều thông tin thì sẽ bị "nhiễu", vì thực tế dòng gà nào cũng có các cá nhân kiệt xuất.
Trong bài viết tôi xin nêu rõ một cái tên rất nổi tiếng thời gian gần đây đó là anh Simon. Gà Simon đẳng cấp không phải do dòng này dòng kia mà đẳng cấp nằm ở chính Simon. Dù là gà do chính mình đổ ra hay mua lại của người khác thì cũng đều là những con gà không dễ bị ăn hiếp. Không phải con gà nào của anh ta về cũng tốt và thắng trận nhưng giá trị là có thật. Đăc điểm phổ biến là đá nhanh, mạnh và lỳ đòn dù cho đó là giống gà gì và thuộc dòng nào. Còn chuyện đâm hay không thì phải tuỳ theo số tiền bạn bỏ ra để thỉnh về! Tôi mua con gà 800$ không thể đem so sánh với con gà 2000$ mặc dù có thể 2 con đó là chung bầy. Và anh mua con gà 2 triệu VND về làm giống chắc gì ra con đá thua con gà tôi mua 2000$ về cản ra con nếu trình độ cản và nuôi của anh hơn hẳn tôi?
Nói dài dòng thôi túm lại cái cho xong. Con gà tốt không phải nó thuộc dòng nào mà là nó được sinh ra bởi con giống tốt và hưởng một chế độ nuôi tốt.
Phần lớn chúng ta sẽ lựa chọn Simon là nhà cung cấp con giống nếu ta đủ khả năng tài chính chừng nào trình độ lựa chọn-phối cản-chăm sóc-rồi ... lựa chọn của ta còn thua Simon(hoặc một vài cái tên khác mà ở đây tôi chỉ lấy Simon làm ví dụ)
Việc chọn con giống tốt và cách thức nuôi tốt thì lại phụ thuộc vào kinh nghiệm của người nuôi.
Và xin nhắc lại, "kinh nghiệm có được từ những sai lầm".
Không thử sao biết mình sai chỗ nào?
Thay vì cứ đi hỏi cho chắc rồi mới làm thì hãy bắt tay vào làm ngay khi có thể, từ từ rút kinh nghiệm. Nếu sợi dây kinh nghiệm dài quá rút hoài không hết thì ...
Chúc bạn may mắn lần sau!
Thân

 

Trí Long Khánh
4 hrs ·

Qua lại chuyện gà ...
NÓNG!!!!
Nuôi gà, mùa nào cũng có vấn đề riêng của mùa đó. Nhưng mùa nóng là mùa rất dễ phát sinh nhiều vấn đề, vì sự phổ biếng rộng rãi của gà Mỹ, gà nhập nên phần lớn anh em nuôi gà đá đều sở hữu gà có máu Mỹ, ít hoặc nhiều. Mà con gà Mỹ là sợ nhất thời tiết nóng bức ở VN mình, sẽ nảy sinh rất nhiều vấn đề đau đầu. Thôi thì phòng bệnh hơn chữa bệnh!
Vậy biện pháp nào tốt nhất để chống nóng?
Câu trả lời là tốt nhất là lắp máy điều hoà! Hahaha
Đó là sự thật chứ không đùa, nhưng đâu phải ai cũng có điều kiện lắp điều hoà và có hẳn 1 phòng riêng cho gà. Với lại không lẽ cho con gà ở suốt mùa nóng trong phòng mát? Như vậy sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức đề kháng của con gà.
Ai nuôi gà cũng ít nhiều biết đến việc tăng cường vitamin C và chất điện giải để con gà "chống nóng".
Vitamin C có tác dụng làm mát cơ thể và tăng sức đề kháng, ngoài các loại C có thể mua sẵn ở nhà thuốc thú y hoặc thuốc tây, nó có nhiều trong thực phẩm rau, củ, quả và các loại hạt ( cái này các bạn có thể tìm hiểu thêm bằng cách hỏi ông bạn Google của mình).
Trước khi nói về biện pháp chống nóng, cái quan trọng nhất phải là môi trường sống, vì cải thiện được môi trường sống sẽ nhẹ nhàng hơn trong việc dùng thực phẩm và thuốc men. Chuồng trại phải thoáng khí, chỗ nuôi gà nên bố trí bóng mát, dùng mọi cách để hạ nhiệt độ xung quanh ( có người dùng quạt, phun nước mái chuồng, phun sương,...) tuỳ vào điều kiện nuôi mà áp dụng các biện pháp khác nhau, nhưng phải chú ý đến độ ẩm, vì môi trường nóng ẩm là điều kiện lý tưởng để các mầm bệnh phát triển.
Còn chất điện giải là gì? Tại sao lại cần thiết trong mùa nóng?
Tôi có xem vài mẫu quảng cáo bán thuốc cho gà, trong và loại thuốc có nêu tác dụng của chất điện giải như sau: "cung cấp năng lượng, tránh mất nước và tích trữ năng lượng trong suốt quá trình luyện tập"
Tôi không biết câu này do người bán tự suy diễn ra hay copy của người khác hay dịch từ tài liệu nước ngoài nào?!!!
Đã nóng mà còn cung cấp thêm năng lượng có nước "chảy máu cam" hay "đổ ghèn" à!
Vậy chất điện giải là gì?
Nôm na chỉ là các chất mang điện tích, mà nói chung chất nào chả mang điện tích, không âm thì dương miễn cân bằng âm dương trong phân tử là khỏi bị chạm à! (Hehe, nói vui thôi, ai mà đi học không bị môn hoá nó quay vòng vòng!)
Vậy tại sao phải bù điện giải khi trời nóng?
Chúng ta đều biết cơ thể ta phản ứng tự nhiên khi bị nóng đó là giải nhiệt, ở người có tuyến mồ hôi, khi toát mồ hôi, sự bốc hơi nước sẽ làm mát cơ thể, gà không có tuyến mồ hôi thì sẽ há miệng thở để thoát hơi nước qua miệng (cũng giống như chó) và uống nhiều nước. Khi ta tiết mồ hôi cũng như con gà uống nhiều nước thì nó sẽ sinh đi phân lỏng nhiều sẽ thải ra theo các khoáng chất mang điện tích trong cơ thể mà phần lớn dưới dạng muối.
Các chất điện giải ảnh hưởng đến độ PH máu, các chức năng vận động cơ bắp cũng như truyền dẫn thần kinh và các cơ quan nội tạng khác...
Vì thế ta phải bù điện giải là vậy!
Nếu chưa có điều kiện đi mua (rất rẻ) thì biện pháp tạm thời ta có thể pha muối ăn và đường với tỉ lệ 1 muỗng cà phê muối với 8 muỗng cà phê đường vào 1 lít nước ( cái này hồi nhỏ tôi để ý hễ trong xóm có người bị tiêu chảy là má tôi chỉ cho cách pha để uống bù điện giải vì hồi đó không có đầy đủ thuốc cầm tiêu chảy như bây giờ).
Ngoài môi trường sống phải cải thiện, bổ sung vitamin C, bù điện giải nếu gà uống nước nhiều và đi phân lỏng, cũng nên thủ sẵn thuốc hạ sốt dưới dạng uống hoặc chích tuỳ vào tình huống. Quan trọng nhất là khẩu phần ăn phải bổ sung thêm nhiều rau xanh và trái cây, cân nhắc việc bổ sung thuốc bổ để hỗ trợ luyện tập vì thuốc bổ thường nóng, có khi phản tác dụng nếu lạm dụng.
Nếu gà các bạn có vấn đề gì trong mùa nóng mà không qua khỏi thì ... "Chúc bạn may mắn lần sau".
Bắt tay vô làm sẽ có kinh nghiệm, kinh nghiệm có được từ những sai lầm!
Đừng sợ sai lầm, vì không ai đúng hết đâu.
Thân
Trí

 

Trí Long Khánh added 6 new photos.
April 23 at 11:32pm ·

Qua lại chuyện gà ....
Mấy nay trời nóng, lo chăm gà bỏ bê cây cối. Hai bữa nay mưa mát mẻ, cây cối tươi tốt trở lại, lại phải quay qua theo dõi đám gà con vì mưa trái mùa dễ bệnh. Bên cạnh đó lại nhận rất nhiều câu hỏi của các bạn chơi gà hỏi về vấn đề bệnh tật, thuốc men, rồi đổ gà. Mấy phần đó chắc sẽ bàn sau.
Vấn đề mình hay thấy mấy ae hỏi nhiều nhất là, mà đa phần là hỏi về gà tre Mỹ:
- Sao gà con cản ra nuôi rất kỹ mà sao tới lớn vẫn cứ èo uột. Xổ đá được vài chân là xuống bo?
- Sao cặp gà giống nhập từ trại nổi tiếng ở Mỹ, test cựa gà trống đá rất tốt nhưng khi ra con đá vẫn chưa được nửa đường gà cha mặc dù tướng tá ra giống y chang? Thậm chí chỉ nhỉnh hơn mấy con gà lai tào lao của hàng xóm 1 chút?
- Thuốc gì giúp cho gà khoẻ mạnh và đá giỏi như gà nhập?
....
Nói chung mình chỉ bàn trong stt này về sức khoẻ con gà đá thôi, những vấn đề khác bàn sau.
Mà nói trước, mình chỉ nói về kinh nghiệm riêng của bản thân, có thể không chính xác và đối tượng nhắm đến chắc là mấy bạn chưa nhiều kinh nghiệm nhưng thừa đam mê, chứ nhiều khi mấy sư kê xem bài viết của mình lại giãy đành đạch như đỉa phải vô vì có chút khác biệt so với những gì họ tuyên truyền về gà đá. Hehe
Nhìn mấy cái cây tươi tốt vì nước mưa mình lại liên tưởng đến việc nuôi con gà. Ông bà ta có câu "nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống". Nói vậy để liên tưởng đến việc chăm sóc nó quan trọng hơn là bổn bang. Tất nhiên nếu nuôi và cản gà nghiêm túc thì không ai lựa chọn con gà tồi để nhân giống cả, ai cũng có niềm tự hào về con giống của riêng mình ( bổn may độ, theo mình từ "may" nó chính xác hơn là "mai" nghe vô nghĩa, bổn C1, đá tiền lớn, nọc ăn nhiều XXX...), tạm coi như là con giống ai cũng tốt đi. Vậy điều đầu tiên để còn gà phát triển tốt cũng như là "nước" đối với cây, đó là điều kiện sống, bao gồm ăn uống đầy đủ, không gian thoải mái, nắng gió vừa phải. Ăn uống đầy đủ nó quan trọng hơn là ăn đồ cao cấp. Thức ăn cao cấp chỉ phát huy tác dụng khi con gà chịu ăn và ăn với mức vừa phải, mức vừa phải là ra sao thì phải nhờ vào kinh nghiệm của người nuôi, một con gà bổn bang tốt mà từ nhỏ tới lớn nhìn như xác chết biết đi, hoặc mập như con gà công nghiệp thì sau này kêu đó đá hay đá giỏi liệu có quá sức nó không?
Còn chuyện "phân"? Coi như là bổ sung thêm chất bổ dưỡng, bao gồm các loại vitamin, khoáng chất, các nhóm thuốc bổ sung cho cơ bắp, các loại thực phầm tốt cho cơ bắp, hơn là các loại thực phẩm, thuốc men giúp cho việc tăng trọng. Vậy nên, con gà phát triển tốt nhất khi được ăn uống đầy đủ và có không gian hoạt động tốt để bay, chạy, nhảy, bươi móc, thậm chí đùa giỡn. Môi trường tốt nhất là thả vườn, nhưng cái khó là con gà thả vườn nếu không chăm tốt rất dễ bệnh. Một đứa trẻ bụi đời bao giờ cũng lọc lõi hơn đám cậu ấm cô chiêu. Mình thì mình thả gà con đi rông ngay khi vừa lẻ mẹ, vì để chuẩn bị cho việc thả sớm điều kiện cần thiết là gà được mẹ chăm sẽ tốt hơn, các kỹ năng như bươi móc tìm thức ăn đã được mẹ truyền cho phần nào. Những con gà nuôi ấp máy, úm công nghiệp thường có xu hướng nằm chờ thức ăn hơn là tự đi kiếm nên thả sớm khi chưa đủ cứng cáp sẽ rất dễ bệnh chết.
Cái thứ ba là "cần", coi như ta phải chịu khó coi ngó, chủng ngừa vaccine đầy đủ để loại bớt các bệnh mà ta có thể phòng ngừa được để tránh ảnh hưởng đến sức khoẻ của con gà, con gà từ nhỏ càng ít bệnh tật thì khi lớn khả năng là con gà giỏi sẽ cao hơn.
Tứ "giống". Giống coi như là bổn bang đi. Tại sao tôi lại xếp nó sau cùng? Ngay như từ đầu tôi nói, ai cũng tự hào về con giống của mình nên cứ cào bằng hết đi, vì 3 yếu tố trên nó quan trọng và cần thiết để ae đam mê gà có con gà khoẻ mạnh để thi đấu. Nếu điều kiện nuôi như nhau thì tất nhiên con giống tốt hơn sẽ ra con tốt hơn rồi.
Với lại, tuỳ vào chủng loại gà mà có các cách chăm sóc và luyện tập khác nhau, cũng như độ tuổi thi đấu tốt khác nhau. Nếu ae nào chưa nhiều kinh nghiệm không nên bê nguyên kiểu nuôi của người khác về áp dụng cho đàn gà của mình vì chủng loại gà của mình và vị trí địa lý của mình có thể khác người ta!
Để trả lời các thắc mắc của các bạn thì việc con gà đá không tốt phần lớn do sức khoẻ. Còn con gà đá tốt nhưng mau tuột bo do cả quá trình chăm sóc của mình, bản chất gà Mỹ là đá bo lớn và đá hết mình. Cho nên trong vòng 5-7 chân đầu con nào đá cũng như nhau, sau đó sẽ xuất hiện vấn đề như tấn không vững, vô miệng lông vài miệng đầu lẹ nhưng sau đó lủi và trốn đầu, hãy xem lại cách nuôi của mình. Còn việc huấn luyện gà ra sao xin tra cứu tài liệu trên mạng, mình ko dám múa rìu qua mắt thợ và thực ra phần lớn cách nuôi của mình cũng từ đó mà ra cộng với việc thay đổi chút cho phù hợp với điều kiện nuôi của riêng mình. Còn việc xài thuốc đá thì theo mình nếu ae muốn chơi lâu dài nên bỏ ý nghĩ xài thuốc đá để tăng bo, tải cựa, tăng tập trung và sung mãn cho gà. Vấn đề này mình ko bàn, vì xài thuốc vẫn có tác dụng nhưng không như ta mong muốn đâu, ae chỉ nên xài khi nắm rõ, không nên nghe hoàn toàn vào quảng cáo.
Sau cùng thì phương châm sống và làm việc của mình là :
"Để nhận định đúng vấn đề và đưa ra hướng giải quyết đúng thì cần có kinh nghiệm, nhưng kinh nghiệm thường có được từ những sai lầm"
Cho nên nếu muốn có kinh nghiệm thì đừng ngại thử nghiệm, sai lầm vẫn theo đuổi những người đam mê suốt cuộc chơi. Nếu các bạn rút ra được kinh nghiệm nhưng vẫn còn sai lầm thì "chúc bạn may mắn lần sau"! Hehe
Thân
P/s: khuya giờ này mà không ai khều, khó ngủ quá nên viết lung tung!