Cách úm gà con

Cách úm gà con
Greg Davies - http://www.aviculture-europe.nl

Hầu hết các nhà lai tạo gà cảnh đều sử dụng máy ấp trứng. Đấy là bởi gà mái giống thường bận rộn đẻ trứng. Ấp nhân tạo khá dễ.


1. Khẻ vỏ vào ngày thứ 21.
2. Ngay sau đó, gà con cố thoát ra khỏi vỏ.
3. Kiệt sức vì cố gắng.
4. Sau 15 phút... gà đứng lên.
5. Nó tự xù và rũ lông.
6. Vài giờ sau, lông hoàn toàn khô và bông.

Một khi lông gà đã hoàn toàn khô và bông, chúng được lấy khỏi máy ấp và đặt vào lồng úm, nơi nhiệt độ đạt xấp xỉ 35 độ C. Sau khi nở, gà con hầu như không cần ăn. Nhìn chung, chúng là những sinh vật mạnh mẽ nhưng thực sự cần một số điều kiện nhất định để tồn tại. Vậy đó là gì?

Hơi ấm và sự che chở
Gà mới nở cần nơi yên tĩnh và thông thoáng để bắt đầu cuộc sống mới. Trong tự nhiên, gà mẹ cung cấp hơi ấm và sự che chở bởi vậy, gà con ấp nhân tạo cần nguồn nhiệt để không bị lạnh và nơi an toàn để tăng trưởng. Một bóng đèn tròn đơn giản cũng đủ làm nhiệm vụ này nhưng thứ tốt nhất (ngoài gà mái) là loại đèn phát tia hồng ngoại dùng để sưởi cho gà con. Nó phát ra tia hồng ngoại sưởi ấm sàn, vách và những vật thể khác rồi những vật thể này lại tỏa nhiệt để sưởi ấm gà. Đèn hồng ngoại cũng giúp gà phát triển mạnh khỏe.


Gà được sưởi ấm bằng bóng đèn gốm (ceramic bulb). Loại đèn phát tia hồng ngoại này chỉ phát nhiệt, không phát ra ánh sáng, đảm bảo gà tăng trưởng tự nhiên và không ép gà bị thức cả ngày.

Cách tốt nhất để kiểm tra nhiệt độ là quan sát bầy gà con. Nếu chúng tụ ngay bên dưới nguồn nhiệt và kêu gấp gáp, bạn dám chắc là chúng quá lạnh, vì vậy bạn cần hạ bóng đèn xuống thấp cho đến khi chúng tản ra. Khi nhiệt độ được chỉnh đúng, gà của bạn sẽ hoạt bát và kêu ríu rít. Nếu nhiệt độ quá nóng, gà con sẽ dạt ra xa nguồn nhiệt hết mức có thể và sẽ dang và giữ cánh cách xa thân. Trong trường hợp này, bóng đèn cần được kéo lên cao cho đến khi gà hoạt bát và bắt đầu ríu rít trở lại.

Những nguồn nhiệt khác có thể là nhiên liệu như khí đốt, dầu hỏa hoặc điện. Gà thậm chí có thể được úm bằng bóng đèn thường nếu cần. Đơn giản là vậy.


Sưởi bằng bóng đèn thường.


Bóng đèn hồng ngoại này có thể nâng lên hạ xuống một cách dễ dàng.


Đèn hồng ngoại.

Để giữ gà con gần nguồn nhiệt, một số loại lồng úm có thể được sử dụng. Đó có thể đơn giản như là thùng các-tông (số lượng gà ít) cho đến các loại thùng kẽm hay thùng gỗ chuyên dụng.


Lồng úm lý tưởng nên có dạng hình tròn, không có góc nơi gà con tụ vào và chen lấn lẫn nhau.


Gà con được sưởi đủ ấm và thoải mái.

Khi gà bắt đầu tăng trưởng, lồng úm có thể được mở rộng để đủ chỗ cho chúng. Tất cả có thể được đặt trong nhà vườn hay ga-ra xe để thú săn mồi không thể xâm hại. Mùn cưa, vụn ống hút hay giấy, rêu bùn, hay cát đều có thể dùng làm lớp trải nền. Thay lớp trải khi cần thiết để giữ lồng úm sạch sẽ và khô ráo.

Thức ăn
Khi gà mới nở, chúng có đủ chất dinh dưỡng lấy từ trứng để tồn tại lâu đến hai ngày trước khi phải ăn. Thử nghiệm chứng tỏ rằng gà con được bắt đầu cho ăn sau khi nở 60 giờ có xu hướng phát triển nhanh hơn, tuy nhiên nguy cơ tử vong cao. Gà con được cho ăn 24 giờ sau khi nở không có nguy cơ tử vong và tăng trưởng tương đối chậm hơn gà được cho ăn trễ sau 60 giờ. Vì vậy, dường như chiến lược cho gà ăn sau khi nở một ngày là tốt nhất.


Bạn có thể “dạy” gà con mổ bằng cách gõ móng tay vào thức ăn và nước.

Có lẽ loại thức ăn tốt nhất (và dễ nhất) cho gà con mới nở là loại cám đặc biệt dành riêng cho chúng. Những sản phẩm này được sản xuất theo công thức để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho gà con và dễ sử dụng. Hầu hết nhãn hiệu đều được bổ sung thuốc ức chế cầu trùng (coccidiostat) để ngăn ngừa gà không bị nhiễm bệnh và chết đột ngột [khác với thuốc kháng cầu trùng anticoccidiosis]. Tuy nhiên, cách an toàn nhất là bồi thêm một liều Sulfa nữa.

(Lưu ý: ở một số nơi, thức ăn không được bổ sung chất này, bởi vậy hãy kiểm tra bao bì và nhà cung cấp thức ăn. Nhớ giữ nền khô ráo và tránh nuôi quá nhiều để ngăn ngừa cầu trùng bùng phát).

Bạn có thể chuộng cho gà ăn cám nấu (mash) hơn và cũng có những hiệu cám nấu chế biến sẵn. Nếu bạn muốn thúc đẩy gà tăng trưởng một chút, chẳng hạn để kịp tham dự một triển lãm quan trọng, bạn có thể trộn thêm một chút thịt vào thức ăn. Nhớ đừng cho ăn quá nhiều thứ này bằng không gà của bạn sẽ lớn quá nhanh và gặp vấn đề về xương cốt, chẳng hạn như “trẹo gối”.


Vào tuần đầu tiên, dùng khay “mở” để gà biết chỗ đựng thức ăn.


Về sau bạn có thể dùng khay thức ăn như thế này. Đảm bảo mọi con gà đều có thể ăn cùng lúc! Lưu ý: cách mỗi 5 cm lại có một thanh ngăn để gà ăn đều hơn.

Sau khoảng một tuần, bạn có thể cho gà ăn một số rau xanh bằm thật nhuyễn. Rau diếp, cỏ ba lá (clover) và cỏ linh lăng (alfalfa) là những nguồn rau xanh lý tưởng cho gà.

Nước
Gà cần nước uống sạch và mát. Điều quan trọng là đảm bảo máng nước phải nông bởi gà một ngày tuổi có thể chết đuối ở độ sâu dưới 2.5 cm. Tốt nhất, máng nước nên là loại chống tràn bởi sàn lầy lội sẽ làm phát sinh dịch bệnh, đặc biệt là cầu trùng. Đảm bảo máng nước không đặt quá gần nguồn nhiệt bởi nước ấm sẽ gây ra chứng rối loại tiêu hóa ở gà.

Tốt nhất nên bổ sung một ít đa sinh tố vào nước trong vài ngày đầu tiên để gà có sức. Một số người nuôi gà cảnh còn đưa cả kháng sinh vào nước uống chẳng hạn như Sulfa và Tylan. Việc này có thể ngăn ngừa dịch cầu trùng và cảm cúm, dẫu vậy phải hết sức cẩn trọng khi dùng. Dùng quá liều sẽ ngăn cản gà con phát triển sự miễn dịch tự nhiên, điều khiến nó dễ mắc bệnh về sau một khi thuốc đã hết hiệu lực.


Một đế đơn giản bằng lưới kẽm uốn góc được dùng để nâng máng nước, nhờ vậy mà gà không làm đổ và văng nước ra hoặc rơi dăm bào vô.

Sau cùng, hãy nhớ rằng với loài nào cũng vậy, sự nhẹ nhàng và tình yêu thương là chìa khóa trong việc nuôi dưỡng từ khi mới ra đời cho đến lúc trưởng thành.


Gà tre gournay bông mới nở đang uống nước.

 

Hình minh họa cách kiểm tra và điều chỉnh nguồn nhiệt sưởi cho gà con: