Tiêu chuẩn lựa chọn cá vàng ranchu

Tiêu chuẩn lựa chọn ranchu (quan sát từ mặt lưng)
Geert Coppens – http://www.rafflesgold.com

Giới thiệu: cá vàng ranchu được phát triển và hoàn thiện ở Nhật từ thời Minh Trị (1870-1885). Các tiêu chuẩn lựa chọn ở đây dựa trên những quy tắc phổ biến của người Nhật nhưng lưu ý rằng ngay ở Nhật cũng không hề có tiêu chuẩn chính thức nào được áp dụng cho cá vàng. Những tiêu chuẩn này rất cơ bản và phù hợp ngay cả khi các quy tắc ở Nhật được thay đổi hay cải tiến. Chúng không nên mâu thuẫn với các quy tắc của người Nhật bởi vì ranchu là giống cá vàng có xuất xứ từ Nhật và nên được duy trì theo phong cách này. Bởi vì ranchu được nuôi trong ao nên chủ yếu được quan sát từ mặt lưng, việc thưởng ngoạn và đánh giá cũng như vậy. Trong các cuộc triển lãm ở Nhật, cá ranchu được trưng bày trong các chậu men trắng.



Cá ranchu đoạt giải nhất "East Ozeki Oya" trong triển lãm ranchu tại Nhật năm 2004 (nguồn http://www.rafflesgold.com).

Hình dạng: hình dạng chung của ranchu rất quan trọng. Cần phải có sự cân đối giữa phần đầu, thân và đuôi. Ranchu phải có khả năng bơi lội mạnh khỏe và khoan thai, cử động phải nhẹ nhàng và duyên dáng.

Đầu: đầu nên dài, rộng và vuông. Hộp sọ phải to. Khoảng cách giữa hai mắt càng rộng càng tốt. Mắt nên nhỏ và nằm đúng vị trí; không được quá cao hay quá xa về phía trước. Phần mũ hay bướu trên đầu phải thật dày. Nhờ phần bướu mà đầu cá trông sẽ vuông vức. Một con cá ranchu chất lượng phải có bướu phát triển khắp trên đầu, trên cả mang và vùng xung quanh mắt.

Thân: lưng phải thật rộng. Cá ranchu không được có vây lưng. Vảy trên lưng phải nhỏ và đều. Khi nhìn từ bên hông, viền lưng bắt đầu từ sau bướu cho đến gốc đuôi, phải cong một cách hoàn hảo. Phần cuối của lưng phải thật dốc gọi là sesagali. Đây là một đặc điểm rất quan trọng ở cá ranchu. Ranchu với lưng dài sẽ có sesagali thuôn; ranchu với lưng ngắn sẽ có sesagali thật dốc. Đuôi và gốc đuôi tạo tành một góc 45 độ.

Bụng nên cân đối hai bên.

Gốc đuôi là phần nối giữa đuôi và thân. Gốc đuôi càng rộng và to thì càng tốt. Gốc đuôi không nên quá dài hay quá ngắn. Đây là điểm rất quan trọng khi đánh giá ranchu.

Vảy nên nhỏ và đều.

Đuôi nên đối xứng và hài hòa với thân. Đuôi không nên xòe quá rộng. Đuôi nên mềm mại và không quá cứng. Khi cá bơi, đuôi nên hơi khép vào bên trong, khi cá dừng đuôi nên xòe ra như hoa nở. Chuyển động kép vào – nở ra là một trong những yếu tố quan trọng nhất để đánh giá chất lượng một con ranchu. Đuôi nên nhỏ nhưng trông có vẻ to.

Có ba loại đuôi ở cá ranchu: bốn đuôi, ba đuôi và hoa đào. Loại đuôi đẹp nhất là bốn đuôi. Khe hở chính giữa phải thật hẹp khiến bốn đuôi trông giống như ba đuôi vậy. Nhờ vậy lực cản khi cá bơi sẽ không lớn.

Vảy trên vành gốc đuôi hay oza phải thật nhỏ. Khi nhìn từ bên trên, vảy phải sắp xếp như như các viên ngọc trai trên vòng đeo tay hay vòng cổ. Vành càng lớn, gốc đuôi càng dày và mạnh. Điểm kết nối giữa gốc đuôi và đuôi gọi là điểm nối hay ozuke. Điểm nối phải đối xứng và không được thuôn khi quan sát từ mặt bên.

Đuôi có phần cạnh đuôi hay oshia bên trái và bên phải; cạnh đuôi bị uốn cong khi cá bơi. Cạnh đuôi phải đối xứng và thẳng đến điểm cuối.

Khe đuôi hay oshin là đường chia đuôi làm hai phần bằng nhau. Khe đuôi nên nằm ở chính giữa và không nên quá sâu đến oza. Khi nhìn từ mặt bên, khe đuôi không nên quá cao hay quá thấp.

Chóp đuôi hay osaki nên tròn và đối xứng. Chúng không nên đè lên nhau, xoắn hay vênh.

Vành đuôi hay ozara là phần bên dưới đuôi với những vảy nhỏ. Vảy phải thật nhỏ và đều. Vành đuôi càng to và khỏe thì đuôi càng đẹp và mạnh khỏe.

Vây: vây ngực, vây bụng và vây hậu môn phải nhỏ. Cá ranchu có 1 hay 2 vây hậu môn. Hai vây hậu môn là lý tưởng nhưng một vây không bị xem là lỗi. Vây hậu môn không được nhô ra khi quan sát từ bên trên.

Màu sắc: cá ranchu có các màu sau đây:
- Toàn thân và đuôi có màu đỏ đậm.
- Toàn thân và đuôi có màu cam ửng đỏ.
- Hai màu đỏ và trắng.
- Hai màu cam ửng đỏ và trắng.
- Vảy đỏ viền trắng.
- Trắng.


Các đặc điểm về đuôi ở cá ranchu (nguồn http://www.rafflesgold.com).

Kích thước: kích thước không là vấn đề khi đánh giá về ranchu.

Kết luận: cá ranchu chất lượng trông phải xinh đẹp, cân đối và bơi lội mạnh khỏe. Cá bị dị dạng sẽ không được coi là đẹp và bơi lội khó khăn. Mọi người rất dễ nhận biết đâu là con cá ranchu đẹp.

Tiêu chuẩn lựa chọn ranchu (quan sát từ mặt bên)
HappyBuddha – www.rafflesgold.com

Đây là tiêu chuẩn lựa chọn cá ranchu của RIÊNG tôi, nó không dựa trên hay cạnh tranh với bất kỳ tiêu chuẩn ở câu lạc bộ hay quốc gia nào.

Theo chỗ tôi biết, không hề có tiêu chuẩn “quốc tế” nào về đánh giá cá ranchu theo cách quan sát từ mặt bên. Tôi viết bài này để giải thích với các bạn mới bắt đầu chơi cá rằng tại sao con ranchu của họ không được tán thưởng đại loại như “ôi chao” (ngoại trừ các bạn hữu cũng mới bắt đầu chơi cá). Nếu bạn lựa chọn cá theo cách này, cơ hội để bạn sở hữu cá đẹp càng cao.

Màu vây: đây là tiêu chuẩn của riêng tôi vì tôi thích nuôi cá vàng (vâng… không chỉ ranchu) trong hồ trắng tinh. Nếu vây không có màu, cá trông dị dạng giống như không có vây vậy. Tôi thích ngắm nhìn những cái vây nhỏ quạt nước, tôi không muốn bỏ qua yếu tố này.

Vây hậu môn: tôi cố ý đặt tiêu chuẩn cho loại vây này nhưng không thể hiện được trong các hình minh họa ở dưới. Theo tôi biết một hay hai vây hậu môn không quan trọng. Hiển nhiên hai vây thì tốt hơn và với một vài cộng đồng nuôi cá, cá có một vây hậu môn sẽ bị chấm điểm thấp trong các cuộc triển lãm cá cảnh. Nhưng thà cá có một vây hậu môn thôi mà hoàn hảo còn hơn là có hai vây bị dị dạng. Và.. vâng… một cái vây hậu môn hướng sang bên trái hay bên phải cũng không là vấn đề gì đối với tôi.

Hãy đọc kỹ hướng dẫn và quan sát cá của mọi người để hiểu và cảm nhận cá ranchu theo cách của bạn, hoặc chúng ta sẽ sống trong một thế giới mà mọi người đều có bạn gái/vợ/người yêu trông giống hệt như hoa hậu hoàn vũ!


Hướng dẫn cơ bản cách chọn cá ranchu – phần 1
Hình trên: lưng phải cong đều, không bị gãy và lồi lõm. Đuôi tạo thành một góc 45 độ so với thân.
Hình dưới: các dạng cá không đạt như đuôi xuôi, không tạo đủ góc 45 độ so với thân – lưng bị gãy – lưng bị gãy và lồi lõm.


Hướng dẫn cơ bản cách chọn cá ranchu – phần 2
Hình trên: thân dày, chóp đuôi cao ngang chóp lưng, đầu và cằm to, đuôi xòe như cánh hoa.
Hình dưới: các dạng cá không đạt như đầu thuôn – vây ngực và vây bụng trong suốt.


Hướng dẫn cơ bản cách chọn cá ranchu – phần 3
Hình trên: tỷ lệ chiều dài đầu và chiều dài thân là 1/3, tỷ lệ độ rộng đầu và độ rộng thân là 1/2.

 

Coi chơi cho vui thôi cuong_den, cá ranchu ở đây đâu có ai bán. Cá đầu lân (lion head) có dạng đầu tròn còn những con ranchu có dạng đầu vuông vức gọi là đầu hổ (tiger head).

 

Mình thấy hay nên dịch ra cho mọi người đọc chơi thôi, chớ theo chỗ mình biết, chẳng mấy người ở đây nuôi cá vàng.