Tuyển chọn cá dĩa dự thi

Tuyển chọn cá dĩa dự thi

Bạn có thể săn lùng cá đẹp để đem dự thi nhưng giả sử có thành công thì mức độ thỏa mãn và tự hào sẽ không nhiều vì đó là cá do người khác lai tạo. Trên thực tế, công tác tuyển chọn cá dĩa tham dự triển lãm không đơn giản chỉ là việc “lựa cá” mà là một quy trình bao gồm nhiều công đoạn khắt khe nhằm tìm kiếm những con cá hoàn hảo và có khả năng đoạt giải.

Lựa cá
Về cơ bản, cách lựa cá dĩa dự thi cũng tương tự như cách lựa cá dĩa đẹp nhưng khắt khe hơn. Dưới đây là một số tiêu chí:

1) 9 gai vây lưng và vây hậu môn phải thẳng hàng với các vây nếu quan sát từ chính diện. Các gai phải đều và liền lạc, không được hở hoặc nhấp nhô.


2) Dạng thân phải tròn, không được dài. Thân cao được ưa chuộng hơn.

3) Đầu phải thẳng hay hơi cong (nhưng không được quá cong) và không được lồi lõm hay nhô ra như mỏ két.



4) Nắp mang phải đầy đặn, liền lạc và không được lòi khe mang.


5) Miệng không được lệch, méo. Môi trên và môi dưới có kích thước tương đương và không được nhô ra như mỏ két.

6) Hai mắt phải đều nhau về kích thước và hình dạng, nhãn cầu trong suốt, không được kéo màng. Tròng mắt màu đỏ tươi toàn phần (full) được điểm tối đa, đỏ bầm hay đỏ một phần (semi) điểm thấp hơn (những con có can chạy qua mắt thường đỏ một phần), sau đó đến vàng và đỏ. Tròng mắt đen bị cho điểm thấp nhất.


7) “Cằm đôi” không được chuộng, thậm chí còn bị coi là dị tật.


8) Vây lưng và vây hậu môn dài bằng nhau. Kích thước theo chiều đứng của các vây cũng phải tương đương (A & B).


9) Đuôi và vây ngực phải nằm đúng vị trí và xòe ra một cách bình thường. Các tia vây không được gãy, vẹo hay có nốt sần.


10) Không có mảng mẩn đỏ ở mũi và các vây.


11) Hai vây bụng (kỳ) phải dài như nhau, không cong vẹo.

12) Nếu là loại chỉ (striped), độ dày, phân bố cũng như màu sắc của chỉ phải đều, không được có răng cưa ("bông cúc"), không được mờ dần về phía gốc đuôi.

13) Nếu là loại beo (spotted), đốm càng nhiều càng tốt, nhất là nắp mang và các vây, nhưng vẫn phải tách biệt. Cá càng nhiều đốm thì điểm càng cao.

14) Nếu là loại đơn sắc (solid), màu phải đồng nhất từ miệng cho đến gốc đuôi và càng ít chỉ càng tốt. Lỗi thông thường là màu không lên hết đầu, chóp vây lưng và vây hậu môn.


15) Số lượng can từ 5 cho đến 21 tùy dòng cá. Số lượng không quan trọng nhưng tất cả can đều phải thẳng đứng, tách biệt và không được dính với nhau. Hơn nữa, các can không được quá nổi bật, hay nói cách khác là cá không được quá nhát.

16) Đuôi càng trong suốt càng tốt (để duy trì dáng tròn). Màu lan ra tới đuôi có thể do di truyền hay bị kích màu. Một số dòng cá dĩa không có tế bào sắc tố ở đuôi nên dù có kích màu thì đuôi vẫn trong suốt. Một số dòng khác rất lại rất dễ dính màu ở đuôi, đây là đặc điểm cần tránh trong lai tạo.


17) Màu đen xuất hiện càng ít càng tốt.


18) Cá càng to thì càng được điểm cao. Cá từ 15-18 cm được cho điểm tối đa ở thang kích thước. Nhưng nếu cá to hơn thì sẽ được cộng thêm điểm thưởng.

19) Không được mang cá dĩa bệnh đi thi.


-----------------------------------------
Để chiến thắng trong các cuộc thi, có lẽ bạn luôn cần chút may mắn. Bằng không thì đấy chẳng qua là một ngày không… may của bạn. Hãy chấp nhận và điều quan trọng là không được nản chí.
-----------------------------------------

Lai tạo & tuyển chọn

Lai tạo
Để chuẩn bị cá tham dự triển lãm, bạn phải lựa chọn cá giống và lai tạo trước đó khoảng 18 tháng. Bởi vì việc ghép cặp là có chủ đích nên sẽ mất thời gian hơn so với bắt cặp tự nhiên. Mặt khác, vài lần sinh sản đầu tiên thường thất bại. Vì vậy, thời gian trung bình để thu được bầy cá con mất khoảng 2 tháng. Bạn còn 16 tháng để nuôi dưỡng và tuyển chọn cá dự thi.

Cá nhiễm bệnh trong giai đoạn còn non và đang phát triển có thể bị dị tật. Để hạn chế khả năng này, cặp cá giống phải được chữa trị dứt điểm trước khi lai tạo.

Tuyển chọn đợt 1: bắt đầu khi bầy cá đạt 2 tháng tuổi. Mục đích đợt này là loại bỏ những con dị tật và chọn những con có dạng thân đẹp. Dạng thân đem lại hình dáng tống thể của cá. Hãy chọn những con có dạng đầu thích hợp và thân càng cao càng tốt (không có dị tật cột sống). Sau khi tuyển chọn, cá dĩa được nuôi với mật độ khoảng 30 con/hồ 200 lít (0.8 x 0.5 x 0.5 m).

Tuyển chọn đợt 2: bắt đầu khi bầy cá đạt 4 tháng tuổi. Đợt này tiếp tục loại bỏ những con dị tật, chẳng hạn như mang, vây và mắt. Một số cá thể xuất hiện dị tật ở độ tuổi này. Sau tuyển chọn, cá dĩa được nuôi với mật độ khoảng 15-20 con/hồ 200 lít.

Tuyển chọn đợt 3: bắt đầu khi bầy cá đạt 6 tháng tuổi. Đợt này tập trung vào màu sắc và hoa văn. Ở độ tuổi này, màu sắc và hoa văn chưa lên đầy đủ vì vậy chúng ta có thể kích màu với mục đích tuyển chọn.

Một số nhà lai tạo sử dụng hormon/steroid để kích màu cá. Cẩn thận vì nếu dùng quá liều thì cá sẽ bị tổn thương nội tạng, vô sinh hoặc thậm chí là chết. Không may, các biểu hiện dùng thuốc quá liều thường không rõ ràng và khi phát hiện ra thì đã quá trễ. Cách trộn thuốc vào thức ăn không cũng an toàn vì có con ăn nhiều hơn và nhiễm độc.

Ngâm thuốc là cách phù hợp đối với mọi dòng cá dĩa. Màu xanh bắt đầu xuất hiện vào ngày thứ 4 kể từ khi bắt đầu ngâm và đạt đến đỉnh điểm vào ngày thứ 10, và sau một tháng thì phai dần.

Tập trung loại bỏ những con dính đen quá nhiều. Loại bỏ cả những con mà đuôi lên màu đỏ-vàng sau khi được cho ăn Carophyll Pink. Nên nhớ rằng đuôi cá phải trong suốt. Sau tuyển chọn, mật độ cá dĩa còn khoảng 10 con/hồ 200 lít.

----------------------------------------------------------------------------------------------
QUY TRÌNH KÍCH MÀU​

Cho cá dĩa ăn các chất kích màu như Carophyll Pink (astaxanthin tổng hợp 8%), Chlorophyll Red, Chlorophyll Yellow, NatuRose Astaxanthin 1.5% và Yeast (Phaffia astaxanthin). Bạn hãy tự điều chỉnh liều thích hợp. Với Carophyll Pink, tỷ lệ 2-3 g/1 kg thức ăn là đủ. Sản phẩm chính hãng hoàn toàn không có hại cho cá. Trên thực tế, đa phần đều có tác dụng chống lão hóa (antioxydant).

Sau khi màu sắc được cải thiện đáng kể, hãy ngâm cá trong nước pha testosterone theo tỷ lệ 20-30 mg/200 lít nước trong 2 ngày. Đây là liều an toàn và không làm hại cá. Nó không ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và sinh sản của cá sau này. Hormon giới tính đực kích thích lên màu xanh. Hãy thay toàn bộ nước sau khi ngâm cá. Màu xanh sẽ lên dần và đạt tối đa sau 10 ngày. Việc kích màu sẽ giúp chúng ta dự đoán màu xanh có bao phủ toàn thân cá sau này hay không.

Nếu muốn bạn có thể sử dụng chất kích màu CR6. Liều an toàn? Bạn hãy theo chỉ dẫn của nhà sản xuất. Thành phần chính của CR6 có lẽ là astaxanthin tổng hợp 8% (kích màu đỏ) nhưng cũng kích luôn cả màu xanh. Nhà sản xuất khẳng định không hề có testosterone trong thành phần CR6.

Còn nhiều sản phẩm kích màu khác trên thị trường nhưng bạn hãy tìm hiểu kỹ liều dùng trước khi sử dụng. Chúng có thể chứa những chất gây ra tác dụng phụ khiến cá của bạn bị tổn thương, vô sinh hoặc thậm chí là chết.

Lam:
Hãy chọn những con lên màu đầy đủ và sớm nhất. Đừng ham nhiều. Sai lầm phổ biến là đợi cho đến khi hầu hết cá thể đều lên màu đầy đủ, bởi khi đó sẽ rất khó lựa chọn. Tiêu chuẩn lựa chọn: những con lên màu đầy đủ và sớm nhất (mà không dính chỉ), đấy là những con có nhiều tiềm năng màu lam sẽ lên đầy đủ, dày và đậm nhất khi trưởng thành.

Lưu ý: nếu ngâm cá lâu với liều testosterone cao, thậm chí cá bông xanh cũng chuyển thành màu lam mặc dù không lan đến đầu và chóp vây dài ra.

Các màu đơn sắc khác: chẳng hạn như đỏ và vàng, hãy chọn những con càng ít chỉ càng tốt. Tại độ tuổi này và với sự kích màu, nếu bạn không phát hiện thấy màu xanh hoặc chỉ, bạn có thể yên tâm rằng chúng không dính xanh một khi trưởng thành.

Chỉ và hoa văn (bông):
Chọn những con lên màu/bông đầy đủ và sớm nhất. Đỉnh điểm của việc kích màu là sau khi ngâm 10 ngày. Loại tất cả những con mà vây lưng và vây hậu môn vốn có chỉ dày hoặc phớt xanh lại chuyển thành toàn xanh. Hãy chọn những con mà độ dày, phân bố và độ đậm nhạt của chỉ đều toàn thân.

Đốm (beo):
Dưới tác dụng của testosterone hoặc CR6, nền xanh sẽ mất đi, các đốm đỏ xuất hiện. Nếu vẫn còn vùng chỉ đỏ lớn thì có thể chỉ xanh sẽ không mất đi trong tương lai. Nếu sau khi cho ăn, nền xanh bắt đầu lấn át đốm đỏ thì không nên chọn những cá thể này để nuôi tiếp. Do đó, hãy chọn những con càng nhiều đốm đỏ càng tốt và loại bỏ những con với mảng xanh trên thân, đặc biệt là ở đầu, vây lưng hoặc vây hậu môn.

----------------------------------------------------------------------------------------------​

Tuyển chọn đợt 4: bắt đầu khi bầy cá đạt 10 tháng tuổi. Những cá thể còn lại thường rất đẹp. Việc tuyển chọn tập trung vào những con lớn chậm hoặc thay đổi ít nhiều do môi trường, chẳng hạn như vây lưng hơi to hơn vây hậu môn. Những con lớn chậm nhưng vẫn đẹp có thể được tách nuôi trong hồ riêng. Sau tuyển chọn, mật độ cá dĩa còn khoảng 7 con/hồ 200 lít.

Cần tách cá đực và cá cái nuôi riêng vì ở độ tuổi này, cá thành thục sinh dục và bắt đầu xung đột. Không để chúng nhìn thấy nhau. Tách cá càng sớm càng tốt.

Nuôi dưỡng

Thức ăn: cần hết sức tránh các loại thức ăn có nguồn gốc thủy sản như trùn chỉ, cá mồi hay bo bo. Chúng là nguồn lây bệnh cho cá của bạn. Artemia là nguồn thức ăn tươi sống phù hợp nhất. Ngoài artemia, chúng ta có thể cho cá ăn thức ăn đã chế biến hay tim bò. Cho cá ăn nhiều bữa trong ngày, thường từ 4 đến 5 bữa, chẳng hạn vào các thời điểm 7 giờ sáng, 11 giờ trưa, 3 giờ chiều, 7 giờ tối và 11 giờ đêm.

Chất lượng nước: phải được duy trì trong suốt quá trình nuôi dưỡng. Cần thay nước ít nhất 2 lần mỗi ngày.

Chế độ nuôi dưỡng cụ thể như sau:

1) 7 am: bữa ăn chính (thức ăn còn dư).
2) 8 am: thay nước.
3) 11 am: bữa ăn nhẹ (hoàn tất sau 15 phút)
4) 12 pm: hút phân và cặn để tránh nước ô nhiễm (khiến cá giảm khẩu vị).
5) 3 pm: bữa ăn nhẹ.
6) 4 pm: hút phân và cặn để tránh nước ô nhiễm.
7) 7 pm: bữa ăn chính.
8) 8 pm: thay toàn bộ nước.
9) 11 pm: bữa ăn nhẹ.
10) 00 am: hút phân và cặn lần cuối.

Huấn luyện
Trước khi tham dự triển lãm khoảng một tháng rưỡi, bật đèn hồ sáng 24/24 để cá làm quen với ánh sáng mạnh. Khi đem triển lãm, cá sẽ không bị nhát hoặc trốn vào góc hồ.

-----------------------------------------
Trên đây là toàn bộ quá trình tuyển chọn ra những con cá dĩa hoàn hảo để tham dự triển lãm. Nếu bạn không thể đạt thứ hạng cao, hãy tìm hiểu nguyên nhân và cố gắng khắc phục cho những lần sau. HÃY LUÔN NỖ LỰC TẠO RA NHỮNG CON CÁ DĨA CHẤT LƯỢNG NHẤT VÀ ĐỪNG BAO GIỜ TỪ BỎ!
------------------------------------------


Nguyên tắc đánh giá cá dĩa