Betta Bột -- Tuần 1 Và 2

Betta Bột -- Tuần 1 Và 2
Victoria Parnell – http://www.bettysplendens.com/betta-fry----weeks-1-and-2.html


Cá bột với cái bụng căng đầy artemia mới-nở (Ảnh Chong Wayne).

Trứng nở trong vòng 24-48 giờ, tùy thuộc vào nhiệt độ và [chất lượng] nước, và cá bột mới nở chúc-đuôi (tail-down) trên tổ trong một vài ngày nữa, dần dần lấy vị trí bơi ngang. Đôi khi, việc cựa quậy khiến chúng rơi khỏi tổ, và cha chúng sẽ bắt lại và trả chúng về [tổ]. Cá đực thường rất bận rộn vào thời gian này, và đôi khi rất nhiều cá bột sẽ nằm dưới đáy đợi được phát hiện. Việc nằm dưới đáy không làm hại chúng, và sau cùng chúng sẽ tự phóng ngược lên tổ, hay chỉ nằm đó cho đến khi chúng có thể bơi đi.

Đây là một thời điểm phấn khích với nhà lai tạo, vì hồ ép trống trải trước đây bỗng dưng tràn ngập sự sống. Vào ngày đầu tiên cá nở, tổ bọt trông như thể nó thực sự đang mưa cá bột, bởi những đồ bé xíu rơi từ tổ, phóng ngược lên (hay bung lên), tự chèn vào tổ bọt, kích văng một anh em để nó rơi ra, rồi lại rơi xuống nữa. Từ xa, bạn sẽ thấy cá đực xoay trở này nọ và bơi xuống đáy và trở về với sự kiên định gần như-điên cuồng. Cá bột rất dễ nhận ra, dẫu chúng chúng bé xíu, bởi vì chúng có một túi noãn hoàng (yolk sac) trắng, đầy đặn. Tôi đề nghị sử dụng một kính lúp, bởi vì việc quan sát cá bột mới-nở là điều thực sự thú vị.


Betta bột mới-nở treo mình trên tổ bọt (Karen MacAuley).

Việc cho cá bột ăn là không cần thiết trong khi chúng hãy còn chúc-đuôi trên tổ, bởi chúng đang sống bằng túi noãn hoàng của mình. Một khi chúng bắt đầu bơi ngang, chúng sẽ thoát khỏi tổ và đi tìm thức ăn. Cá đực sẽ cố hết sức mình để giữ tất cả chúng trên tổ, nhưng công việc của nó ngày càng khó khăn hơn bởi 50+ cá bột đồng loạt đào thoát khỏi đó ngay khi nó vừa quay lưng. Hầu hết nhà lai tạo đều bắt cá đực ra vào thời điểm này, bởi nó dường như trở nên tuyệt vọng với đám con của mình và quyết định khiến công việc của nó dễ dàng hơn bằng cách ăn một số trong chúng. Cẩn trọng khi bắt cá đực ra để mà bạn không vô tình vớt phải cá bột hay làm sứt mẻ tổ bọt. Bạn có thể dụ nó ra xa bằng một chút thức ăn rồi vớt [bằng vợt] hay múc nó vào một cái chén. Tôi làm cả hai cách tùy vào vợt hay chén gần hơn lúc đó. Khi dùng vợt, là ý tốt khi giữ nó gần mặt nước (vẫn chìm trong nước) sau khi bạn bắt cá đực, để bất kỳ cá bột nào mà nó ngậm trong miệng mình đều có thể được phun ra. Nếu múc nó lên bằng chén, đợi vài phút trước khi đổ nó vào lọ của mình, rồi kiểm tra nó lần nữa. Nếu bạn thấy cá bột bơi vòng quanh trong chén cùng nó, hãy đổ tất cả chúng về hồ ép và lại múc cá đực lên. Là ý tốt khi điều trị nó bằng Bettamax trong vài ngày, bởi một số cá đực rơi vào tình trạng suy nhược (depression) khi chúng bị tách khỏi cá bột của mình và nhạy cảm hơn với đau yếu và bệnh tật.


Betta bột hai tuần tuổi đang ăn artemia mới nở (Karen MacAuley).

Bạn có thể bắt đầu cho cá bột ăn ngay khi bạn thấy chúng bơi ngang. Chúng làm điều này vào những thời điểm khác nhau, và đừng lầm tưởng rằng chỉ vì vẫn còn cá bột treo trên tổ, nên bạn không phải cho chúng ăn. Cá bột sẽ bị đói đến chết nếu thứ gì đó để ăn không có sẵn. Vào tuần đầu tiên, tôi cho cá bột của mình ăn trùng cỏ ba lần mỗi ngày, và lòng đỏ trứng một lần mỗi ngày. Chúng tăng trưởng tốt trên lòng đỏ, và nó đơn giản để sửa soạn -- chỉ cần luộc một trái trứng, rồi bẻ một miếng lòng đỏ bé xíu (cỡ hạt gạo) và nghiền nó trong chút nước, rồi cho cá bột ăn bằng một lọ nhỏ mắt. Nó tạo ra một dung dịch lơ lửng của những phần tử lòng đỏ bé li ti mà thậm chí cá bột nhỏ nhất cũng có thể ăn. Nhược điểm là, nó bắt đầu thối rữa và làm nước ô nhiễm thật nhanh. Điều mà tôi làm là, thay vì đổ lòng đỏ khắp hồ, tôi nhỏ vài giọt ở những “tụ điểm” (hot spots) cá bột – nơi chúng thích tụ tập – và rồi tôi hút những phần thức ăn thừa ra. Nói một cách đơn giản, tôi cho chúng ăn lòng đỏ vào buổi sáng, rồi hút đồ thừa ra ngay trước khi đi ngủ. Việc này cho chúng cả ngày để nhấm nháp nó.

Những thức ăn ban đầu khác cho cá bột bao gồm trứng artemia tách vỏ (decapsulated), Golden Pearls, NABBS, trùn giấm (vinegar eels), trùng đế giày (paramecium), nước tảo (green water), trùn cám (microworms) và Liquifry #1 cho các loài đẻ trứng. Tôi từng thử qua tất cả chúng với mức độ thành công khác nhau. Trứng tách vỏ, Golden Pearls và NABBS đều rất tiện lợi và dễ cho ăn, nhưng có thể không được cá bột chấp nhận. Tôi có vài bầy vốn yêu thích chúng, và một số bầy vốn không thèm đụng đến chúng. Tôi nghĩ nếu một hay hai cá bột đủ dũng cảm để thử chúng, số còn lại sẽ làm theo. Liquifry dường như có tác dụng tốt trong việc nuôi trùng cỏ và trùng đế giày hơn là nuôi betta bột. Xem ở đây về một danh sách đầy đủ các thức ăn của betta bột.


Một bầy lớn cá betta đang ăn artemia (Karen MacAuley).