Đấu kê tâm pháp

Đấu kê tâm pháp
RB Sugbo Gamefowl Technology - http://rbscal.webs.com

Trong chọi gà, một khi thả là không còn đường lùi. Lúc này, bạn chẳng thể làm gì để trợ giúp chiến kê của mình nữa. Đây là thời khắc ngoài tầm kiểm soát, thời khắc của sự bất định. Bởi vì, dẫu gà của bạn có hay thế nào đi nữa, dẫu nó được biệt dưỡng tốt đến đâu chăng nữa, thì vẫn luôn tồn tại một vấn đề - điều gì sẽ xảy ra nếu địch thủ đá hay hơn? Và còn cả yếu tố may rủi nữa. Nhưng, trước khi bước vào thời điểm tối hậu, bạn vẫn nắm quyền kiểm soát trên một số yếu tố vốn quyết định số phận của nó. Chẳng hạn, bạn kiểm soát việc lai tạo, chăn nuôi, dinh dưỡng và biệt dưỡng chiến kê để thi đấu hay hơn. Nếu bạn có kiến thức và khôn ngoan mà vận dụng. Sau cùng, chọi gà cũng như cuộc đời, vấn đề là sau mỗi thử thách, bạn có thể nói rằng “dù gì tôi đã cố hết sức...” – Rey Bajenting



Nắm vững nguyên tắc
Phá bỏ nguyên tắc sau khi thủ đắc là sáng tạo, nhưng vô nguyên tắc lúc mới nhập môn là ngu ngốc.

Hiểu biết là nền tảng của sự khôn ngoan. Quan sát, lắng nghe, học hỏi và sau cùng để hiểu biết, là những bước quan trọng nhất trên con đường học tập và thủ đắc bất kỳ lãnh vực nào.

Chúng đưa đường dẫn lối cho bạn.

Con đường của một sư kê không khác gì con đường của một nghệ nhân, doanh nhân hay chiến binh. Phải am tường mọi lãnh vực, từ khoa học, nghệ thuật cho đến thương mại.

Đừng tự động làm theo hoặc phản bác ngay những gì mà người khác làm. Mà hãy cố tìm hiểu mục đích ở đằng sau. Vấn đề không ở chỗ “thế nào” mà quan trọng là “tại sao”.

Trước hết, hãy học hỏi cách thức của các sư phụ trong làng gà để nắm vững nguyên tắc trước khi bạn cố phá bỏ chúng.

Phá bỏ nguyên tắc sau khi thủ đắc là sáng tạo, nhưng vô nguyên tắc lúc mới nhập môn là ngu ngốc.

Không chỉ “cái gì” hay “thế nào” mà quan trọng hơn là “tại sao”. Để học hỏi, bạn không đơn giản chỉ đọc, nhớ và làm theo. Mà bạn còn phải hiểu. Rồi sau đó bạn có thể canh cải và sáng tạo.

Nhiều sư kê làm này nọ bởi vì họ từng chứng kiến hoặc nghe nói có người làm như vậy. Việc này rất nguy hiểm bởi vì nhiều thứ trong làng gà chỉ áp dụng trong những tình huống nhất định chứ không phải cho mọi trường hợp. Bạn luôn phải giả định rằng điều mà người ta làm có thể không thích hợp trong hoàn cảnh của mình. Bằng không, bạn có thể bỏ qua điều mà lẽ ra mình nên làm, chỉ vì bạn chưa hề thấy ai làm như vậy.

Vì vậy, điều quan trọng không phải là các sư phụ làm gì, mà tại sao họ làm như vậy. Đừng bắt chước một cách máy móc mà phải hiểu rõ nguyên nhân đằng sau.

Do đó, nếu bạn chỉ biết đến sự tồn tại của lồng dưỡng (conditioning pen), lồng bay (fly pen), lồng bới (scratch box), biết phân biệt giữa hạt với viên, phân biệt vitamin với khoáng chất là chưa đủ. Bạn cần hiểu rõ mục đích và nguyên tắc đằng sau mỗi công cụ và công dụng của từng dưỡng chất.

Một khi đã hiểu được ý nghĩa đằng sau những điều mà các sư phụ làm, thì bạn có thể sáng tạo, canh cải hoặc xây dựng ý tưởng của riêng mình.

Nói ngắn gọn, bạn có thể phá bỏ nguyên tắc.

Một lần nữa, nên nhớ rằng: phá bỏ nguyên tắc sau khi thủ đắc là sáng tạo, nhưng vô nguyên tắc trước lúc bạn hiểu chúng là ngu ngốc.

Không ngừng học hỏi
Trong làng gà, càng hiểu biết thì bạn sẽ càng thấy rằng mình vẫn cần phải học hỏi thêm.

Vấn đề lớn nhất mà ai trong làng gà cũng có thể phạm phải đó là cho rằng mình đã biết hết (Floyd Gurley, The Scientific Breeding of Gamefowl, 1992).

Sau khi đã nắm vững những vấn đề cơ bản, đừng ngưng việc học hỏi. Chọi gà là một lãnh vực phải liên tục trau dồi.

Chân lý ở trường gà, cũng như trong cuộc đời, đó là một khi bạn cho rằng mình đã biết hết mọi thứ thì thực ra bạn biết rất ít. Anh ta sẽ là kẻ chiến bại. Người nhận ra hiểu biết hạn chế của mình mới là kẻ thức thời. Anh ta mới là người chiến thắng.

Khi lậm sâu vào trò này bạn sẽ thấy rằng một lời giải sẽ dẫn đến nhiều câu hỏi khác. Bởi trong hành trình vào thế giới của chiến kê, không có gì là tuyệt đối đúng hay sai.

Nếu không ngừng tìm kiếm thì bạn sẽ thu thập thêm nhiều kiến thức, thông tin và kinh nghiệm. Bạn sẽ học thêm nhiều kỹ năng, cách thức và phương pháp. Bạn không chỉ học hỏi nhiều hơn mà còn yêu thích bộ môn này hơn nữa. Bạn sẽ yêu thích những thử thách, chiến thắng và thậm chí cả sự thất bại.

Cách thưởng thức trò chơi này là tin tưởng vào bản thân, vào gà của mình. Nhưng đừng bao giờ cho mình là hay nhất. Hơn bất cứ điều gì khác, kẻ thù nguy hiểm nhất của một sư kê là chính bản ngã của anh ta.

Do vậy, đừng suy tôn ai đó bởi người ta không phải lúc nào cũng đúng. Cũng đừng chà đạp kẻ nào bởi người ta không phải lúc nào cũng sai. Hãy học những gì cần học. Bởi trong làng gà, cá nhân chỉ là một hạt cát trong sa mạc mênh mông.

Hãy tìm rồi bạn sẽ thấy
Đừng bao giờ hy sinh “ổn định” bằng “biến hóa”.

Bạn không thể tìm thấy thứ mà mình không hề biết. Hãy đảm bảo bạn biết rõ những gì mà mình tìm kiếm ở một chiến kê. Bởi vì trong trò chọi gà, lựa chọn đúng là chìa khóa để thành công. Vâng, dẫu để lai tạo hay đá trường, bạn phải lựa chọn đúng. Trong lai tạo, bạn phải tuyển chọn những trống và mái giống phù hợp. Cũng vậy, trong đá trường, bạn phải tuyển chọn chiến kê có nhiều cơ hội thắng trận. Do đó, bạn phải biết chất liệu tốt là gì.

Lựa chọn chiến kê là vấn đề chủ quan. Nó đòi hỏi cả kinh nghiệm lẫn ảnh hưởng từ các sư kê khác, hoặc cả hai. Một số cho rằng nó tương đối. Số khác cho rằng nó trừu tượng. Trên thực tế, chẳng có gì trừu tượng trong nghệ thuật tuyển chọn chiến kê. Định nghĩa về một chiến kê chất lượng là đanh thép – nó phải có xuất thân dòng dõi, chế độ chăm sóc lý tưởng, lối đá xuất sắc và đặc điểm thể chất ưu việt. Nhưng việc xác định đâu là dòng gà tốt, đâu là chế độ chăm sóc lý tưởng, đâu là lối đá xuất sắc và đâu là đặc điểm thể chất ưu việt lại có tính tương đối.

Quan điểm cá nhân về một chiến kê thường phụ thuộc vào môi trường xuất thân của người đó, vào bạn hữu sư kê xung quanh anh ta và ảnh hưởng của họ, vào đẳng cấp trường đấu mà anh ta tham dự và cả kinh nghiệm chinh chiến của anh ta.

Với người sống nơi thành thị, nuôi gà trong lồng kẽm 3’ x 3’ [1 x 1 m] hay lồng bay 4’ x 8’ [1.2 x 2.4 m] có thể là lý tưởng. Với người sống ở những vùng xa xôi, gà nội lai nửa máu Texas [gà Mỹ] có thể là dòng gà chất lượng. Với người chỉ đá bờ đá bụi (tupada) và đá cáp, lối đá và đặc điểm thể chất xuất sắc không hề giống với người đá giải World Slasher Cup ở Araneta Coliseum, giải Candelaria Festival of Derbies ở Iloilo, và những giải derby nhiều-triệu-peso khác.

Những người mới tham gia vào trò này thường chuộng loại chiến kê hung hăng và ồ ạt. Khi đã già dặn hơn, họ bắt đầu chuộng loại chiến kê phòng thủ, kiên nhẫn và chờ thời.

Bất chấp mọi yếu tố và thực tế nêu trên, vẫn có những tiêu chuẩn thực sự được chấp nhận về những gì làm nên một chiến kê xuất sắc. Đây là những điều mà bạn phải học hỏi, bởi bạn càng không thể tìm kiếm cây kim nơi đáy bể, nếu bạn chẳng biết cây kim là gì.

Do đó, bạn cần biết mình tìm kiếm điều gì, rồi bạn sẽ biết tìm nó ở đâu và như thế nào. Các sư kê bậc thầy nhận ra một chiến kê xuất sắc khi họ nhìn thấy nó.

Phân tích thắng thua
Chiến Thắng Nghèo Nàn khác với Chiến Thắng Đích Thực.

Một trận thắng nghèo nàn thực sự gần như thua. Hãy phân tích một trận thắng như vậy thật kỹ càng. Phân tích các trận thắng cũng như thua. Luôn ghi chú cách đá của chiến kê bất chấp kết quả như thế nào.

Chiến kê của bạn có đá như mong muốn? Hay nó đá dở? Nếu vậy, có nên gắng phân tích và tin tưởng vào chuyên gia? Việc xác định các mục tiêu thi đấu khả dĩ của bạn đi đôi với bản đánh giá hậu trận phù hợp là một tinh thần cởi mở và ghi chép hiệu quả.

Xác định xem chiến kê của bạn chiến thắng nhờ nó đá hay hoặc nó vẫn thắng dù đá dở. Còn nếu nó thua, cũng gắng tìm hiểu xem tại sao.

Chiến kê của bạn mà đá dở, thì dù thắng hay thua, bạn có lý do để quan tâm.

Một tinh thần cởi mở cho phép bạn đánh giá lối đá của gà nhà một cách khách quan, giúp bạn dễ dàng chấp nhận thất bại, nếu có. Việc ghi chép đầy đủ những gì mà bạn thực hiện trong quá trình biệt dưỡng sẽ giúp bạn xác định sai sót.

Tập trung vào các diễn biến ở những ngày sau cùng, nhất là sau đợt xổ cuối (final sparring). Đa phần trong giai đoạn này, vấn đề thường nảy sinh. Con mà bạn đem đi đá đã vượt qua vòng tuyển chọn sau cùng, vì vậy những sai sót hay vấn đề phải xuất hiện sau đợt xổ cuối.

Hãy phân tích, xác định và điều chỉnh.

Tập trung vào lối đá
Có lẽ lần sau bạn sẽ thua.

Một chiến thắng không thể khỏa lấp được lối đá dở. Có lẽ lần sau bạn sẽ thua. Mặt khác, dẫu đá hay cũng không thể phủ nhận được thất bại, nhưng nó phần nào làm dịu nỗi đau chiến bại.

Thành công ở trò chọi gà được đánh giá một cách tốt nhất bằng tỉ lệ thắng của bạn. Và một tỉ lệ thắng cao gần như luôn đi đôi với lối đá ổn định ở đẳng cấp cao của gà nhà ở trường đấu mà bạn tham gia.

Hãy tập trung vào lối đá xuất sắc. Chiến thắng rồi sẽ đến.

Để thực hiện điều này, bạn phải duy trì một tiêu chuẩn đáng tin cậy về chất lượng và năng lực chiến đấu của dòng gà mà mình giữ.

Hãy tuyển chọn một cách cẩn trọng. Bạn đã đọc về nền tảng của việc tuyển chọn một chiến kê chất lượng ở mục trước và bạn sẽ thấy phần diễn giải chi tiết ở mục sau. Hãy thủ đắc nghệ thuật tuyển chọn chiến kê và bạn sẽ thành công ở trò này.

Rồi tuân thủ các chương trình bảo trì và biệt dưỡng phù hợp. Ở phần sau của quyển sách này, bạn sẽ thấy hệ thống của tôi. Hệ thống của tôi có lẽ chưa tốt nhất nhưng chắc chắn sẽ giúp ích phần nào. Để hỗ trợ một số chương trình, bạn cần tập hợp một nhóm cần mẫn và hiệu quả bao gồm các tay biệt dưỡng, lắp cựa và thả gà.

Hãy tìm một cách thức. Luôn dùng nó để đá các chiến kê của bạn một khi chúng sẵn sàng.

Những biệt trội (edge) này sẽ đưa bạn đến với thành công. Chút nhỉnh trong lai tạo và chăn nuôi, chút nhỉnh trong biệt dưỡng, chút nhỉnh trong việc lắp cựa và thả gà có thể gom lại thành một lợi thế đáng kể khiến rủi may chẳng còn chỗ đứng.

Dẫu bạn đá gà để kiếm sống, kinh doanh hay giải trí, luôn săn lùng lối đá xuất sắc. Bởi dù không có gì là chắc chắn và rõ ràng, có một lằn ranh phân biệt giữa chuyên gia với kẻ bình-thường hay ăn-theo.

Không nhất thiết phải hoàn hảo
Trong chọi gà, bạn không cần phải làm tốt hết mọi thứ, chỉ cần tránh phạm sai lầm lớn là được.

Hãy nhắm đến lối đá xuất sắc, chứ không phải là hoàn hảo. Trong chọi gà, chẳng có ai hoàn hảo. Như đã nói, không có gì là tuyệt đối đúng hay sai ở trò này. Trừ phi, có lẽ là những thứ được cố tình sắp đặt để ấn định kết quả của trận đấu.

Việc phấn đấu cho sự hoàn hảo hay một mục tiêu lý tưởng, dù trong lai tạo hay thi đấu, chỉ tổ cản trở sự tiến bộ. Rất dễ để đạt mức trung bình, khó khăn để giỏi, khó nữa để giỏi hơn, khó nhất để dẫn đầu, và bất khả khi để trở nên hoàn hảo!

Vâng, bạn không nhất thiết phải nhớ hết mọi điều đúng đắn. Chỉ cần tránh không phạm sai lầm là được.

Chẳng hạn, thay vì tìm kiếm một cỗ máy chiến đấu hoàn hảo, hãy để ý và loại bỏ những nhược điểm đáng kể về lối đá trong việc tuyển chọn chiến kê.

Tôi không tìm kiếm những chiến kê luôn gác địch thủ ở trên không; tiên hạ thủ vi cường khi vừa chạm đất; và né được mọi đòn đá của địch thủ. Thay vào đó, tôi chỉ tìm kiếm nhược điểm. Tôi loại ngay những con chậu bẹt (flat-footed), dị tật và thiếu một số đặc điểm ổn định như thăng bằng và dáng đi vững chãi. Tương tự với những con có thói quen đá lông (billhold), những con di chuyển mà không đá, và những con hơi khờ, hơi chậm; đại loại là vậy.

Kết quả là, các chiến kê thuộc lò RB Sugbo chẳng gác hoài trên cao, không bám lì dưới đất, cũng đâu gân lực ghê hồn. Nhưng chúng đều đủ nhanh, khôn, lanh lợi và mạnh mẽ.

Một khi bạn thành công trong việc loại bỏ nhược điểm, bạn sẽ còn lại toàn ưu điểm.

Lai tạo là nền tảng nhưng biệt dưỡng làm nên sự khác biệt
Lai tạo tốt làm nên trống hay. Biệt dưỡng tốt giúp trống hay đá tốt.
Tài năng do di truyền, thành quả nhờ khổ luyện.

Nếu tuyển chọn là chìa khóa để thành công thì lai tạo là nền tảng của tuyển chọn. Khi tuyển chọn chiến kê đá trường, luôn ưu tiên cho những con đá hay và ổn định trong dòng gà.

Nguyên tắc hàng đầu trong tuyển chọn là: đừng hy sinh “ổn định” bằng “biến hóa”. Lai tạo tốt là yếu tố ổn định đối lập với lối đá vốn biến hóa.

Nếu bạn không tự lai tạo, tốt nhất nên mua chiến kê từ bạn bè hay những nhà lai tạo có danh tiếng để giữ gìn. Vẻ ngoài đẹp đẽ của một chiến kê không đảm bảo dòng dõi tốt. Những gì mà bạn thấy chỉ là kiểu hình. Bạn không thể biết được kiểu gien của nó. Bởi vậy, bạn phải tin vào lời của nhà lai tạo. Và lời nói của nhà lai tạo gắn liền với danh tiếng của ông ta.

Tuy nhiên, các nhà lai tạo gà chọi nói chung đều phải trung thực. Bằng không, họ chẳng thể tồn tại trong làng gà bởi mọi giao dịch đều dựa vào lòng tin.

Dẫu khó khăn đến mấy, luôn gắng kiếm dòng gà xịn. Luôn chọn chiến kê của bạn từ một dòng gà chiến thắng. Lai tạo tốt là nền tảng của một trống hay. Biệt dưỡng tốt chỉ khiến một trống vốn đã hay đạt phong độ tốt nhất.

Nhưng bất kể chân lý này, theo quan sát của chúng tôi, ít ra ở đẳng cấp hàng đầu của bộ môn ngày nay, chiến kê hiện được cản với chất lượng tương đương.

Vào những năm 1960, khi gà chọi Mỹ, mà người Filipinos gọi là gà Texas, bắt đầu được nhập khẩu, chúng đã quá lấn lướt đến nỗi gần như quét sạch các giống gà chọi nội địa của chúng ta – như Bisaya hay Tagalog, Balulang hay Batangas, Bolinaos và số còn lại – khỏi bề mặt trái đất.

Một vài thập kỷ sau, những nhà lai tạo ở Negros, mà hầu hết đều là các chủ trại giàu có và nhờ vậy mua được các giống gà chọi đắt tiền từ Mỹ, đã chiếm lãnh và thống trị làng gà. Ai mà biết được; đấy là nhờ kiến thức siêu đẳng về di truyền gà chọi của họ, hay là ưu thế tuyệt đối về dòng giống và chất lượng gà?

Một vài thập kỷ sau nữa, tình thế lại thay đổi. Việc nhập khẩu gà trở nên thuận lợi và khả dĩ, thậm chí với những người không-giàu-lắm và với sự gia tăng số lượng của các Phi kiều tại Mỹ. Ngày càng nhiều sư kê Filipinos nhập được các bộ tam gà giống, gồm cả trống lẫn mái. Kết quả, hậu duệ của đám gà nhập này lại đến tay họ hàng, bạn bè và người mua. Rồi có đến hàng ngàn người Filipinos sở hữu những chiến kê siêu hạng.

Để giờ đây, ở đẳng cấp hàng đầu, chiến kê vốn được cản với chất lượng tương đương. Do vậy, một số người nhấn mạnh nên chuyển hướng tìm kiếm những phương pháp biệt dưỡng siêu đẳng.

Biết tường tận chiến kê của mình
Hãy chăm sóc các chiến kê của bạn bằng dịu dàng yêu thương; chúng có thể hài lòng và đáp lại tình cảm của bạn.

“Biết mình” là thành ngữ cổ về chiến tranh. Trong chọi gà, bạn cũng phải biết tường tận chiến kê của mình.

Sau khi bạn tuyển chọn những nhà vô địch của mình, bước tiếp theo là hiểu được từng con.

Người và gà phải hiểu nhau hơn. Một tay biệt dưỡng giỏi luôn nỗ lực tìm hiểu thêm về chiến kê của mình. Biết chiến kê của mình là một nửa chiến thắng, như vị tướng Trung Hoa vĩ đại Tôn Vũ từng nói.

Nếu bạn chỉ biết mỗi trọng lượng thi đấu của gà nhà thôi thì chưa đủ. Điều cũng quan trọng là phải biết nó có thích được xoay tua nhiều hơn, hay nó có đá tốt hơn nếu được để yên nhiều ngày, chẳng hạn trong lồng bay hay ngoài dây cột hay không.

Một trong những điều đầu tiên mà bạn cần kiểm tra ở chiến kê mới bắt về là mức độ trao đổi chất (metabolic rate) của nó. Bạn cần biết con gà này có dễ bị mập hay tăng trọng hoặc nó cần được cho ăn nhiều hơn để giữ dáng hay không. Một cách để biết được mức độ trao đổi chất của gà nhà là xây dựng một khẩu phần tiêu chuẩn cho mỗi nhóm cân nặng nhất định.

Hiện tại, dùng khẩu phần bảo trì với tỷ lệ 50-50 viên thức ăn bồ câu và cám (concentrate), tôi cho những con cân nặng từ 1.8 đến 2 kg ăn 35 g mỗi bữa. Tôi có thể ít nhiều xác định được mức độ trao đổi chất của từng cá thể bằng cách theo dõi con nào tăng trọng, con nào sút dưới cân nặng lý tưởng và con nào vẫn giữ trọng lượng phù hợp.

Kiến thức này rất quan trọng một khi bạn bước vào các chế độ tiền biệt dưỡng và biệt dưỡng, bởi sau đó bạn sẽ biết trống nào cần tập luyện nhiều hơn và giảm khẩu phần hoặc ngược lại.

Biết nhịp điệu sinh học của chiến kê. Biết nó thích làm gì. Biết trọng lượng thi đấu, hình lông thích hợp, khẩu phần thích hợp. Trên tất cả, hãy chăm sóc các chiến kê của bạn bằng dịu dàng yêu thương. Chúng là sinh vật sống nên có thể hài lòng và đáp lại tình cảm của bạn.

Ghi chép việc xổ gà. Từ đó bạn có thể ít nhiều đánh giá được nhịp điệu sinh học tương đối của gà nhà. Một thí nghiệm được tiến hành bởi RB Sugbo Gamefowl Technology chứng tỏ rằng hầu hết chiến kê đều có khoảng hai tuần đá lên chân, hai tuần đá sút. Nghĩa là, chúng đạt đến đỉnh cao phong độ khoảng một lần mỗi tháng.

Sau khi lên đỉnh, chúng sẽ trải qua hai tuần sa sút, tức hai đợt xổ nếu bạn xổ gà nhà mỗi tuần. Rồi sau đó, chúng lại bắt đầu lên đỉnh.

Điều này có thể giải thích cho ngày đá trường theo kiểu truyền thống của một chiến kê nhất định vào một giai đoạn nhất định của nguyệt kỳ. Nguyệt kỳ âm lịch cũng là những chu kỳ 28 ngày hay hai lần 2-tuần.

Nhưng một số chiến kê có chu kỳ dài hơn, đến ba tuần, và hiếm có chiến kê nào đá hay một cách đều đặn mỗi tuần.

Biết tường tận chiến kê của mình và đó là con đường để chiến thắng.

Nghệ thuật bất can thiệp
Sau khi biết chiến kê của mình, hãy để nó yên.

Sau khi bạn biết chiến kê của mình, hãy để nó yên. Vâng, đừng thúc ép chiến kê của mình.

Một nghiên cứu khoa học chứng tỏ rằng loài chim (gà chọi cũng là chim) có não rất nhỏ nên không thể học hỏi gì mới. Chúng gần như hành động theo bản năng. Vì vậy, bạn không thể dạy một trống cách đá, bạn không thể luyện nó bật cao, cũng không thể bảo nó nạp mạnh. Chỉ cần biết một trống có thể làm một số hay tất cả những điều này hay không, và như vậy, hãy cố hoàn thiện những đặc điểm này thông qua luyện tập tích cực, chăm sóc tốt, dinh dưỡng phù hợp và môi trường lý tưởng.

Một số sư kê cố gắng cải thiện một cách triệt để lối đá của chiến kê thông qua bàn tập nặng nề. Số khác sử dụng các loại thuốc kích thích như steroid, hormone và stimulant.

Nhưng điều mà tôi học hỏi từ các bậc thầy đó là không liều lượng thức ăn, thuốc thang hay phương pháp tập luyện nào có thể biến một con gà dở thành ra hay. Khẩu phần hay tập luyện quá mức sẽ không bao giờ biến một con gà phở thành chiến kê hàng đỉnh. Mà ngược lại, nó có thể dễ dàng khiến chiến kê hàng đỉnh thành ra gà phở.

Sau nhiều năm trời miệt mài học hỏi và quan sát, tôi đã xây dựng một nguyên tắc chọi gà mà tôi gọi là “nghệ thuật bất can thiệp” (the art of least intervention).

Một khi kiếm gà hay, tôi phải biết nó từ đầu đến chân, đại loại như vậy. Tôi kiểm tra hình lông và trọng lượng mà nó đá tốt nhất. Tôi tìm hiểu xem nó có thích được nghỉ ngơi thoải mái hay đá tốt nhất khi vận động cực mạnh. Rồi tôi cho đúng thứ mà nó muốn.

Ở phần sau của cuốn sách này, bạn sẽ thấy phương pháp biệt dưỡng và tiền biệt dưỡng của tôi. Bạn sẽ các thấy phương pháp của tôi đơn giản hơn hầu hết những phương pháp khác.

Tôi không tập bàn cho các trống của mình. Ngoại trừ những con có mức độ trao đổi chất rất thấp hay những con thích tập nhiều. Nếu phải áp dụng bàn tập, chỉ là khi cần thiết nhằm chuyên luyện cơ cánh và chân.

Các bài tập của tôi chủ yếu là xoay tua từ dây cột đến lồng dưỡng, qua lồng bay đến lồng bới, rồi về lồng kẽm 3’ x 3’ [1 x 1 m]. Vào sáng sớm trước khi mặt trời mọc, tôi thực hiện một ít nhử kéo (kahig) và xổ kéo (sampi) dưới ánh đèn trong sới tập.

Với những trống quá cân, tôi thả chúng xuống sàn mỗi lần chúng lên chạc vào chiều tối. Khi chúng bay lên chạc, tôi thả chúng xuống sàn. Khi chúng lại bay lên, tôi lại thả chúng xuống. Lặp lại điều này năm hay sáu lần mỗi ngày sẽ giúp trống giảm cân.

Tôi xổ các trống của mình một lần mỗi tuần, từ hai đến ba lượt mỗi lần. Trong việc xổ sẹt, tôi đặt trọng tâm vào sự phát triển về cảnh giác và tập trung của các chiến kê. Tôi thực hiện điều này bằng cách thả gần, cách ba feet [1 m], trong lượt đầu và để chúng đá hay nạp chỉ hai chân. Ở lượt thứ hai, tôi thả chúng cách xa khoảng sáu feet [1.8 m] và cho đá bốn chân. Tôi để chúng nghỉ vài phút rồi lại cho xổ, lần này xa hơn và lâu hơn. Tuy nhiên, tôi luôn để ý tách chúng ra nếu một trong hai bắt đầu đá lông (bill hold).

Về thuốc thang, tôi không sử dụng bất kỳ loại steroid, hormone hay stimulant nào. Tôi chích vitamin B-complex sau mỗi 15 ngày và thường xuyên bổ sung các viên vitamin và khoáng chất khác, dùng trực tiếp hay hòa vào nước uống của chúng; và một ít chất điện giải vào những ngày nóng nực. Ngoài những thứ đó, tôi dựa vào khẩu phần thường lệ của mình.

Tôi thích ngắm các chiến kê của mình, để theo dõi cách mà chúng tiến triển dần đến ngày thi đấu. Tôi thích nhìn chúng bới, xem chúng bay, coi chúng đi dạo trong lồng dưỡng và thấy chúng ngốn sạch thức ăn. Tôi đặc biệt thích ngắm nhìn chúng lúc bình minh, khi mà chúng dường như sung sức nhất.

Tôi không đốc thúc các chiến kê của mình. Tôi thậm chí không biệt dưỡng các chiến kê của mình. Tôi chỉ quan sát chúng tự biệt dưỡng chính mình – điều mà tôi học hỏi từ các bậc thầy; và điều mà tôi gọi là khoa học bất can thiệp.

Đừng phó mặc cho may rủi
Trong một trận đấu ngang ngửa, luôn tồn tại yếu tố may rủi.

Hãy tin tưởng vào chiến kê của bạn, tin tưởng vào bản thân nhưng đừng bao giờ xây dựng-niềm tin rằng chiến kê của mình là vô địch, bằng không bạn sẽ phải thất vọng và thất bại thảm hại.

Ngoài trường đấu, bạn không thể kiểm soát số phận chiến kê của mình nữa. Nhưng bạn vẫn nắm quyền kiểm soát trên một số yếu tố vốn quyết định số phận của nó.

Trong hiện tại, bạn nắm quyền kiểm soát về dinh dưỡng và chế độ biệt dưỡng của gà nhà để thi đấu hay hơn, cùng với mọi kiến thức và khôn ngoan mà bạn học hỏi từ các sư phụ.

Nhưng sau cùng, bạn thực sự không thể kiểm soát được kết quả của trận đấu. Và hiếm khi nào bạn gặp được đối thủ ngon ăn.

Vì vậy, hãy chấp nhận một thực tế rằng, trong một trận đấu ngang ngửa, luôn tồn tại yếu tố may rủi. Miễn đừng phó mặc hoàn toàn cho may rủi là được.





===================================


Ghi chú

*Bài viết được đăng nhiều kỳ trên tờ Roosterman với tựa đề “Cocking Philosophy” tức “Triết lý chọi gà”; về sau được tập hợp trong một tài liệu, có tên “Đừng phó mặc cho may rủi” (Don’t leave luck to chance). Chúng tôi từng dịch là “Chiến kê tâm pháp” để tựa đề có âm hưởng tranh đấu. Nay nhận thấy bản “Hịch tướng sĩ” của Trần Hưng Đạo và tranh khắc của Henri Oger đều sử dụng từ "đấu kê” 鬥雞 với ý nghĩa “chọi gà” nên chúng tôi sửa lại thành “Đấu kê tâm pháp”.

*Độ nhỉnh (edge): Đây cũng là tựa đề một cuốn sách gà của tác giả - The Edge (Rey Bajenting & Steve del Mar). Sư kê John W. Purdy sử dụng một từ tương đương là “biệt trội” (extra).

*Binh pháp Tôn Tử (Tôn Vũ): “Biết người biết ta, trăm trận không nguy; không biết người mà chỉ biết ta, một trận thắng một trận thua; không biết người, không biết ta, mọi trận đều bại”. Câu này đã đi vào thành ngữ Trung Quốc và Việt Nam, rất phổ biến nhưng nội dung có khác đi: “Tri kỷ tri bỉ, bách chiến bách thắng” tức “Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”.


===================================


Nâng cao năng lực của chiến kê
Kim tự tháp biệt dưỡng