Về Đồng Tháp bắt cá lia thia đồng

Về Đồng Tháp bắt cá lia thia đồng


Tôi về Đồng Tháp vào một đêm đầu tháng mười một khi nước lũ ngập trắng các cánh đồng. Chuyến xe tốc hành đưa tôi đến huyện Tân Hồng nằm sát biên giới Campuchia, nơi có một người đang đợi để dẫn tôi đi bắt cá lia thia đồng. Người đó là Hoàng, em trai của một người bạn cũng rất yêu thích cá lia thia ở Sài Gòn. Tôi đã nghe anh kể về con cá lia thia ở Đồng Tháp nên mong muốn được thấy tận mắt địa bàn phân bố tự nhiên của chúng. Đây là chuyến đi mà tôi đã chờ đợi từ lâu nên khi nhận được tin của anh là tôi tức tốc lên đường ngay.

Mười giờ rưỡi đêm ở huyện cũng vắng lặng như hai, ba giờ sáng ở thành phố. Hàng quán bắt đầu mở từ bốn giờ sáng và năm giờ thì loa phóng thanh trước nhà bắt đầu phát các bản tin thời sự trong nước và quốc tế! Sau khi ăn sáng và uống cafe xong, Hoàng tranh thủ dẫn tôi đi dạo một vòng quanh chợ huyện. Anh giới thiệu với mọi người rằng tôi là "phóng viên" đi viết phóng sự về vùng nước lũ nên tôi có thể chụp ảnh thoải mái mà không ai than phiền gì.

Cá chạch và cá heo:


Cá chạch lấu có thể to bằng cườm tay và dài đến 70 cm, nghe nói thịt cá chạch rất ngon, không thua thịt rắn. Đây có thể là đối tượng sưu tầm của những người chơi "cá lạ":


Cá lóc môi trề (Channa sp.) là một trong những đặc sản phổ biến ở vùng lũ. Nghe nói, chúng có thể đạt kích thước tương đương với cá lóc bông. Hàm dưới của cá trề ra khi chúng trưởng thành, vây ngực có màu đỏ, đuôi phớt xanh.




Cá lóc môi trề được gây giống và ươm trong lưới. Giá thu mua cá thịt là 15.000 đ/kg, giá bán tại chợ huyện là 20.000 đ/kg . Nghe bà xã nói ở Sài Gòn giá cá lóc cao hơn, trên 25.000 đ/kg.


Trở lại chuyện bắt cá lia thia đồng. Hoàng đưa tôi đến ao tù phía sau một trại giam bỏ hoang. Trước đây, mỗi khi bắt cá lia thia chúng tôi đều tìm ổ bọt để bắt. Cách này không hiệu quả vì con cá lia thia không phải mùa nào cũng nhả bọt; vả lại, chỉ những con cá xung nhất mới nhả bọt còn cá mái và cá non khì không. Hoàng bắt cá rất đơn giản, anh xục rổ xuống cạnh bờ ao, dùng chân dậm dậm và quét vào rổ. Trong chốc lát anh bắt được rất nhiều cá. Chúng tôi chỉ chọn vài con tương đối lớn thôi còn tất cả trút trở lại ao.



Sau đó chúng tôi lên xe đi tiếp khoảng nửa tiếng đến huyện Tam Nông nơi có vạt rừng tràm phía xa xa. Hoàng từng bắt rất nhiều cá lia thia ở đó để gửi lên Sài Gòn cho ông anh. Tôi từng nghe người bạn mô tả về những con cá lia thia khi xung lên màu vẫn không đổi (tức là vẫn có màu sáp thay vì đen), những con lia thia trên vây lưng có chấm son, và những con có đuôi hình như con át bích mà người địa phương gọi là đuôi cánh sen. Mục đích chính trong chuyến đi này của tôi là sưu tầm các cá thể có những đặc điểm lạ đó. Thật không may, mùa này nước dâng lên quá cao nên chúng tôi không thể ra rừng tràm vớt nên đành cố vớt cá ở sát lề đường và chỉ bắt được mỗi một con cá mà thôi.


Đây là chiến lợi phẩm gồm hai con cá đực và ba con cá cái. Tất cả đều là cá mang đỏ Betta splendens.


Mùa nước lũ có thể đem rất nhiều cá về đây nhưng không phải là mùa thuận lợi nhất để đi bắt cá lia thia đồng. Hoàng hẹn tôi quay trở lại Đồng Tháp vào tháng tư năm sau, anh sẽ dẫn tôi đi bắt cá và thăm Tràm Chim. Có ai muốn tham gia không?


Hình ảnh người dân chèo ghe thu hoạch lục bình với vạt rừng tràm ở phía xa.