Sân giống (H.B. "Dad" Gleezen)

Sân giống
H.B. "Dad" Gleezen – http://sabungero.trimp-media.com


Sự may mắn, cách biệt dưỡng và lắp cựa không bao giờ đem lại thắng lợi trong một giải đấu, dẫu 75% số người thua trận đều viện dẫn những lý do này. Các tòa nhà chọc trời ngày nay tồn tại là nhờ các nhà sản xuất thép. Tương tự, các chiến kê thành công chỉ có thể tồn tại nhờ sân giống (brood yard) được nhà lai tạo theo dõi sát sao đến “từng phút”.

Thành công hay thất bại nằm ở sân giống của bạn chứ không ở lồng dưỡng, việc lắp cựa hay thả gà như nhiều người thường nghĩ. Dĩ nhiên, tôi công nhận rằng việc lắp cựa và thả gà cũng rất quan trọng, đặc biệt là khi bạn chứng kiến một chiến kê thực sự xuất sắc lại thua một đối thủ “tào lao” trong tay nài giỏi, người am tường nghệ thuật sửa gà bằng cách “xoa bóp”. Nhưng đấy lại là một câu chuyện khác mà tôi sẽ kể sau. Bất cứ ai sở hữu một dòng chiến kê đều có thể cải tiến và hoàn thiện nó cũng như trí khôn cho phép chúng ta có thể thực hiện tất cả những phát kiến hiện đại.

Ngay từ ban đầu, có một yếu tố riêng biệt và cần thiết hơn so với sự gan lì và lối đá, đó là sức khỏe. Bạn phải khởi đầu với những con giống mạnh khỏe, giàu sức sống và bạn phải có môi trường thích hợp. Trại giống (brood house) phải bố trí nơi cao ráo. Đất phải tơi, lẫn sỏi. Mặt tiền phải luôn hướng về phía nam, và dù ở vĩ độ nào, mặt tiền luôn mở, không dùng cửa kính, nhưng có thể sử dụng rèm vải để ngăn gió tuyết vào mùa đông. Không sử dụng bất kỳ nguồn nhiệt nhân tạo nào. Sân thả gà càng rộng càng tốt. Nói ngắn gọn, mỗi con cần một diện tích khoảng 20 mét vuông. Hay nếu bạn ghép một trống với bốn mái, bạn cần sân giống với diện tích 100 mét vuông. Sân rộng hơn càng tốt vì gà có nhiều không gian để hoạt động và bầy con càng mạnh khỏe. Sân giống rộng đồng nghĩa với việc thu hoạch nhiều trứng, kích thước trứng to hơn, tỷ lệ thụ tinh cao hơn và gà con mới nở có sức sống mạnh mẽ hơn.

Theo dự kiến, thể loại gà giống mà tôi đề nghị với các bạn phải phù hợp với mọi lối đá, trong bất kỳ luật đá trường nào và với mọi loại cựa tròn (heel) được chế tạo cho gà chọi.

Chiến kê trong sân của bạn phải vững chãi, cán nhỏ, ngón và móng mảnh mai, ngón thới hướng hậu, cựa đóng thấp gần ngón thới, càng thấp càng tốt. Cựa càng thấp thì đâm càng sâu, trừ phi nó thuộc về một dòng gà chọi đặc biệt vốn đá bằng gối (knee point) và cánh nên phải lắp cựa dài hơn 7.5 cm để nó có thể đâm tới đối phương. Cán phải ngắn, nhỏ, bóng với tiết diện hơi vuông thay vì tròn.

Đây là lúc nói về xương, và một số lượng đáng ngạc nhiên các nhà lai tạo có khuynh hướng chọn gà cán lớn, đương nhiên họ đã tự sát với ý tưởng rằng gà cán lớn sẽ có xương chắc. Không gì có thể sai lầm hơn. Đùi phải dài và nằm ở vị trí phù hợp so với thân; đây là đặc điểm mà nhiều người thường xem nhẹ.

Một số chiến kê có lưng rất dài, khớp đùi nằm ở vị trí rất cao so với thân khiến độ rộng lưng bất thường và đấy hiển nhiên là lỗi tật bởi nó sẽ hạn chế tầm đá của chiến kê, nhất là khi lườn sâu. Đây là loại gà luôn phải tránh. Từ lưng đến lườn phải ngắn, ngực phẳng, nở rộng về dưới, vai rộng tương đương để khi đứng thẳng nó phải có hình nêm (wedge shape) nhưng cũng vừa đủ để không trông như tấm ván (flatiron shape). Cánh phải dài và xếp lài tới đuôi. Đuôi phải rậm, lông phụng dài nhưng không quá cao. Tuy nhiên, phần này không quá quan trọng bởi chúng ta đâu có lắp cựa ở đuôi. Cần phải to, mạnh, liền lạc, vươn ra vững chắc từ thân. Cơ cánh chạy lên đến cổ, và phải dày và mạnh mẽ. Đầu phải khá ngắn thay vì bè, mỏ phải chắc khỏe, hơi cong và ngắn. Mắt, dẫu màu gì, phải sáng và lanh lợi. Tánh khí phải điềm tĩnh, chỉ hung hăng với kẻ địch tự nhiên, mặt khác nó cũng không được thờ ơ với người, mà phải chạy đến khi bạn xuất hiện trong sân, và khi bồng lên tay phải luôn kêu và giao tiếp với bạn.

Gà mái nói chung cũng áp dụng tương tự; nếu gà mái có cựa, cựa phải đóng thấp, và trong khi vai rộng là điều bắt buộc, ngực cũng phải đủ rộng để hình dạng trông không như tấm ván. Đuôi phải cao, ít ra cũng trên 40 độ, và tánh khí luôn cảnh giác, chộn rộn, bởi gà mái khù khờ, chậm chạp sẽ không bao giờ cho ra trống con đá tốc độ. Vì gà mái là một phần quan trọng của sân giống, bạn không thể xem nhẹ các đặc điểm của nó dù chỉ là tiểu tiết, và bạn phải biết rõ dòng giống của nó. Trống cha phải đá hay, mái mẹ phải là mái nòi, anh em cùng bầy phải đá xuất sắc và nó phải được lai tạo bởi sư kê quý gà hơn tiền bạc.

Về màu sắc, đây hoàn toàn là vấn đề sở thích. Nhưng trên thực tế, những cá thể có màu cực nhạt thường dễ nhiễm bệnh và kém sức sống hơn so với anh em cùng bầy màu điều và khét.

Luôn tránh đưa gà pha (crossbred) vào sân giống. Gà giống càng thuần thì hậu duệ càng đồng đều và bạn càng thành công ngoài trường đấu. Cũng cần tránh cả dòng gà mà bạn lai xa sau mỗi vài năm nhằm phục hồi kích thước và độ bền.

Ngày nay, có rất nhiều chiến kê thực sự. Cũng có vô số hàng tào lao, do vậy cần tiếp cận một cách cẩn trọng khi tìm kiếm máu mới. Chiến kê hiện đại là một tài sản giá trị, hàng như vậy không hề rẻ. Người sở hữu chúng hiểu rõ giá trị và không muốn rời xa, và nên nhớ rằng cái gã bán 6 cục vàng với giá 20 đô mỗi cục đã phải vô bệnh viện tâm thần.

Người bình thường tốn từ 100 đến 1000 đô tiền gà trước khi kiếm được con vừa ý. Xu hướng tự nhiên với người mới chơi là mua gà giá rẻ do vậy họ phải trả học phí cao và đi con đường chông gai. Nhưng hầu như ai cũng vậy hết. Cách tốt nhất là gặp gỡ nhà lai tạo mà bạn dự định mua và tuyển gà. Đây là điều khôn ngoan, trước hết bạn có cơ hội quan sát và xác định xem ông là nhà lai tạo hay chẳng qua là tay kinh doanh đội lốt. Chỉ cần sau một giờ viếng thăm, bạn sẽ cảm nhận được tính cách của ông ta và quyết định có nên tin hay không, và điều sau cùng nhưng cũng không kém phần quan trọng, bạn sẽ mãn nguyện khi tuyển chọn được chiến kê như ý.