Mustard Gas

Mustard Gas
Carl Archie - http://www.bettas4all.nl/viewtopic.php?f=7&t=7730#.WZ7hiSgjGM8

Từ khi được giới thiệu vào những năm 1990 bởi nhà sáng tạo Jude Als, mọi người đã cố và cố hình dung xem nó là gì và được lai tạo như thế nào nhưng chả mấy thành công. Có nhiều suy đoán về những gì thực sự làm nên Mustard Gas gốc nhưng dường như không ai hoàn toàn đúng.

Tôi đã bỏ nhiều công sức tìm hiểu về chủ đề này và dựng nên điều mà tôi nghĩ là suy đoán tương đối về những gì được dùng để tạo ra MG gốc nhưng chẳng ai có thể biết trừ phi Jude muốn nói ra.

Theo Jude mô tả, cá MG gốc phải có thân xanh lục/xanh dương với ba viền ở vây. Viền đầu tiên phải vàng, nối tiếp bởi viền xanh dương rồi viền đen hay trắng quanh mép ngoài.


Cá MG gốc của Jude Als.

Jude đã nói vài điều vốn đem lại manh mối về những gì có thể tham gia vào MG. Ông nói rằng MG khi được cản với MG khác sẽ chỉ cho ra MG.

Nhiều người tự hỏi rằng phải chăng màu vàng ở MG không thực sự là một trong những màu vàng đã biết mà là một loại mới, tuyên bố rằng khi họ cản MG với vàng, thì họ không thấy vàng mà toàn đa sắc đỏ. Nếu màu vàng ở MG là một tính trạng trội, thì điều đó có nghĩa rằng bất kỳ loại vàng nào khác vốn không góp phần vào dòng MG gốc có lẽ không thực sự thể hiện ngay lập tức, bởi các tính trạng được củng cố theo cách thức mà điều này không được phép xảy ra. Thậm chí cái gọi là betta vàng “bình thường” cũng thể hiện xu hướng tạo ra đỏ khi được pha với loại vàng khác. Vậy phải chăng điều này có nghĩa rằng màu vàng ở cá MG là một loại vàng khác hay màu vàng ở cá MG là một tính trạng rất trội trong nền tảng di truyền của cá Mustard Gas?

Phải chăng cá MG được hình thành bởi các gen chưa-được-phát–hiện? Hay đó chỉ là một dòng cá vốn được lai tạo đến mức mà các tính trạng trở nên cực trội?

Khi pha với những màu khác, nhiều người chỉ thu được cá đa sắc nhưng đã lấy lại hoa văn và màu sắc MG ở bầy F2, điều khiến tôi tin rằng không hề có gen mới nào ở cá Mustard Gas, mà chẳng qua là những tính trạng rất trội vốn được lai tạo trong một thời gian rất dài, mất 13 năm kể từ đây để phát triển dòng cá. Jude cũng tuyên bố rằng không có màu đỏ ở cá MG Gốc và nếu có thì bạn không sở hữu MG đích thực mà là cá lai. Ông xác nhận rằng không hề có cá đỏ được sử dụng để tạo ra màu Mustard Gas. Làm thế nào lại không có màu đỏ khi mà gien NR phải hiện diện để tạo ra màu vàng? Có một gợi ý rằng MG thực sự là một màu mới thay vì một tập hợp của những màu đã biết. Mustard Gas dường như là màu duy nhất vốn có thể tạo ra dòng cá tím cản thuần (true breeding), một trong những màu được săn lùng nhất. Không nhà lai tạo nào khác có thể tạo ra cá tím thuần.

Khi Mustard Gas mới đến tay các nhà lai tạo, một trong những người đầu tiên nắm được vài con cá này không ai khác ngoài nhà lai tạo Canadian, Marianne Lewis. Cô đã thực hiện nhiều bầy pha (outcross) theo màu và nổi tiếng nhất nhờ dòng Salamander vốn được phát triển từ bầy pha với MG gốc. Khi cô mới đưa dòng cá của mình ra bán thì cô bị Jude nhắc nhở về việc sử dụng cái tên của ông để bán cá của mình. Cô cũng giữ một dòng Mustard Gas gốc và bán chúng như là Mustard Gas. Nhưng khi được yêu cầu ngừng bán cá pha dưới tên Mustard Gas thì cô đã làm theo. Đấy là khi cô bắt đầu gọi chúng là Salamander. Cô cũng từng dùng qua nhiều tên khác như Sun Sala, Sala, Sala MG và vân vân bởi Jude vẫn không vui với những gì cô đang làm, nói rằng cô chỉ vẽ tên để bán cá của mình. Cá mới Salamander có nhiều màu tương tự và thậm chí trông giống với MG Gốc nhưng Jude không muốn tên dòng của mình được sử dụng để bán cá vốn không thực sự xuất phát từ cùng dòng. Vì vậy có một rắc rối lớn về việc ai có cái gì và cái gì là cái gì. Sau cùng, Marianne nói thế là quá đủ và giữ lại tên Salamander.


Một trong những con Salamander của Marianne.

Nhiều người bị cuốn hút bởi sự tương phản cao độ của Xanh Dương trên [nền] Vàng đã cố tái tạo màu Mustard Gas gốc nhưng vẫn chưa làm được! Tuy có nhiều con trông tương tự nhưng không con nào đạt được ba viền màu hay các tính trạng được thiết lập ở cá Mustard Gas gốc.

Các nhà lai tạo Thái từng thành công trong việc tạo ra nhiều dạng đuôi cũng như hoa văn xanh/vàng khác nhau, tất cả đều tương tự MG nhưng không giống hẳn khi bạn nhìn vào MG gốc rồi nhìn lại bản sao.


MG CT [đuôi tưa] của tôi được lai tạo bởi Marianne Lewis.


Một con MGPK [plakat] được lai tạo bởi Marianne Lewis.


MG HM được lai tạo bởi Lapheng Xiong.


MG nhị sắc được lai tạo bởi Victoria Parnell.


MG BF [bướm] thể hiện viền trắng thay vì viền đen điển hình.


MG CT [đuôi tưa] Mask được lai tạo bởi Phil Ngo.

Kết hợp Mustard Gas mà Marianne Lewis đã thực sự phát triển thành một dòng MG tương-tự (look-alike) mà thậm chí không sử dụng gien Non-Red thật đáng yêu. Chúng được lai tạo từ một bầy pha giữa Xanh Ngọc (Turquoise) đực và Pastel [phấn] cái. Cặp cá cá gốc được mua từ một nhà lai tạo Canadian khác Owen Bruce tại một triển lãm ở Los Angeles rồi đến tay Marianne Lewis để phát triển dòng cá.


Một trong những con không-NR được phát triển bởi Marianne Lewis.

Tiến bộ mới nhất ở màu Mustard Gas là sự phát triển của Copper Gas. Màu mà tôi chẳng biết gì ngoài việc màu xanh ánh kim bình thường dường như bị thay thế bởi copper bằng cách nào đó.


Copper Gas PK của ColorBetta ở Thái Lan.

Một trong những dạng kết hợp Xanh Dương/Vàng hiếm hơn dường như là Xanh Dương/Vàng Marble.


Xanh Dương/Vàng/Đen Marble được lai tạo bởi Victoria Parnell.


Xanh Dương/Vàng DT [đuôi kép] Marble được lai tạo bởi Victoria Parnell.

Như bạn có thể thấy, hiện có nhiều loại MG tương-tự (look-alike) nhưng không loại nào trong số chúng giống hệt với MG gốc và tôi ngờ rằng, sẽ không bao giờ gây ra sự thích thú hay tác động lên thế giới betta như cá Mustard Gas gốc của Jude Als.

Nguồn: Đăng với sự cho phép của Carl Archie (CCBettas)


================================


Mustard Gas là gì?

 

Raymond dạo này nghiên cứu sâu thế, tính làm cá MG à?

Đuôi con cá MG gốc trông rất đặc biệt, nó có màu vàng ở gốc, sau đó xanh nhạt, rồi kết thúc bằng màu đen hay khói ở viền ngoài cùng. Như vậy đuôi có cả thảy 3 viền màu nhưng ranh giới các viền không tách biệt mà hòa vào nhau. Có lẽ nhác trông giống như làn khí bốc lên nên người ta mới gọi là "Hơi Mù Tạt" (Mustard Gas).

Màu vàng (với 3 viền màu) như thế này không ai làm được ngoài nhà "sáng chế" Jude Als. Nghe đồn ông mất 15 năm để lai tạo dòng cá này. Cá của ông là cá MG "gốc", MG chánh hiệu con nai vàng!

Sau này nhiều người lai cá đực mua từ ông với cá mái bên ngoài, qua nhiều đời họ thu được cá đuôi màu vàng hay màu vàng hai viền màu nhưng các viền tách biệt chớ không hòa vào nhau. Nếu nhìn vào thì không hề thấy hiệu ứng "khí bốc lên" nhưng những con này cũng được gán là... MG vì mục đích thương mại. Tất nhiên là Jude Als phản đối nhưng nói chung là... chả có tác dụng gì! Mọi người vẫn gọi những con cá nhị sắc đuôi vàng nền sẫm là MG!

Theo mình biết thì đến nay "bí mật" vẫn chưa được "bật mí"