Black Hatch Farm (John & Anna Slavin) – Phương pháp nuôi và biệt dưỡng

Phương pháp nuôi và biệt dưỡng (Black Hatch Farm)
Black Hatch Farm (John & Anna Slavin) – www.gamerooster.com

PHẦN MỘT: TUYỂN CHỌN VÀ SỨC KHỎE

Việc tuyển chọn chiến kê để huấn luyện rất quan trọng. Thời gian là tiền bạc và bạn cần bắt đầu bằng những con mạnh khỏe nhất kiếm được. Thể lực đồng nghĩa với phong độ. Gà của bạn phải có trọng lượng thích hợp khi đưa vào biệt dưỡng. Trọng lượng này được xây dựng qua khẩu phần ăn hàng ngày.

Sau khi xác định được số gà sẽ đem huấn luyện, hãy tẩy giun và diệt rận cho chúng. Với ve và ghẻ, chúng tôi sử dụng hỗn hợp một muỗng canh Malathion, một muỗng canh Permethian và một ít dầu gội hiệu Skin So Soft (để tạo keo dính lông) trong một gallon nước. Xịt xung quanh hậu môn, bên trên đuôi, lông bờm sau gáy và bên dưới cánh. Với giun, trong vài năm gần đây chúng tôi sử dụng viên Worms-All mua từ cửa hàng gia cầm. Worms-All là loại thuốc tẩy duy nhất diệt được sán cùng với tất cả các loại giun mà gà hay mắc phải.

Phương pháp tẩy giun hiệu quả nhất là cho gà nhịn ăn vào tối hôm trước. Ngày hôm sau, bỏ bữa sáng (nếu có trong lịch cho ăn hàng ngày), rồi vào buổi trưa cho gà ăn thuốc tẩy. Khoảng 3-4 giờ sau, thả gà vào lồng dưỡng và bữa tối cho ăn khoảng nửa chén bánh mì và sữa. Nếu bạn cho chiến kê ăn hạt ngoài dây cột, chỉ cho ăn một nửa khẩu phần bình thường. Việc này sẽ giúp phòng tránh chứng chướng diều (crop bound). Cũng nên hòa nửa muỗng canh sun-phát đồng vào 5 gallon nước và cho gà uống vào ngày hôm sau. Đây là quy trình “tẩy ruột” cho chiến kê.

Rồi áp dụng lịch uống vitamin T.E.A.M. trong ba ngày kế tiếp. Vitamin T.E.A.M. do hãng Fort Dodge bào chế và là dung dịch tuyệt vời, không chỉ cho biệt dưỡng mà còn trong chăn thả nữa. Nếu ở chỗ bạn không kiếm ra thì thay bằng loại vitamin chất lượng khác cùng với chất điện giải. Hãy tìm ở các tiệm thức ăn gia cầm ở địa phương.

Đảm bảo chiến kê mà bạn tuyển chọn không mắc bất kỳ dị tật hay lây nhiễm nào. Kiểm tra bệnh ở tai và mũi. Nên nhớ rằng thể lực tốt thì đá mới hay. Với các chủng bệnh CRD như MG và NS, tốt nhất nên xổ gà để đảm bảo chúng không biểu hiện chứng “bọt mắt” (bubble eye). Cách kiểm tra sau khi xổ: bịt chặt mỏ và mũi để gà không thể thở. Nếu ghèn và bọt rỉ ra từ khóe mắt, thì bạn phải xử lý căn bệnh truyền nhiễm này trong quá trình biệt dưỡng.

Có nhiều khả năng gà nhiễm virus này mà bạn không hề hay biết. Bởi đây là loại virus lan truyền qua không khí, nên dẫu trại của bạn có áp dụng chương trình vệ sinh gì thì cũng khó mà tránh khỏi các chủng CRD. Với bệnh này, điều duy nhất có thể làm là khống chế mức độ lây nhiễm trong bầy. Hiện tại, thuốc kháng sinh Baytril là loại tốt nhất trên thị trường. Thuốc này rất đắt nhưng có tác dụng tuyệt vời với gia cầm. Bạn nên liên hệ với bác sĩ thú y để nhờ mua loại thuốc này.

Nếu bạn từng chứng kiến độ gà mà có con đá ồ ạt và dũng mãnh, nhưng sau vài chân nó đuối sức và không thể đâm cũng như mất lực, và đấy chính là thời điểm mà chứng “bọt mắt” dìm gà bạn xuống. Chiến kê hoàn toàn vô dụng và thua trận, rồi sau khi đem về dưỡng trong lồng, nó bỗng tỉnh lại và rảo bước. Hậu quả mà gà gánh chịu là chứng khó thở (choking), rồi khi hụt hơi, nó không thể phô bày bản lãnh thực sự của mình. Dòng virus này là vấn đề nan giải đối với mỗi sư kê và nhà lai tạo. Nó phải được xử lý đến nơi đến chốn. Nếu gà mắc bệnh nặng, bạn phải cân nhắc kỹ trước khi đem đi đá.

Tiêm chủng Spectum ở một ngày tuổi là cách thức khởi đầu tốt để gà không mắc bệnh. Cũng vậy, gà giống mạnh khỏe là cách thức phòng bệnh tốt nhất, bởi bệnh này lây truyền từ gà mẹ sang trứng. Trong giai đoạn biệt dưỡng, Spectum được chích bằng kim tiêm (dành cho người tiểu đường) với liều lượng 1 cc mỗi ngày vào cơ ngực, trong 3 ngày liên tiếp. Phương pháp tốt nhất để kiểm soát chứng “bọt mắt” là sử dụng Baytril dạng nước. Cho uống liên tục 5 ngày rồi lại xổ. Bạn sẽ thấy điểm khác biệt. Điều quan trọng là bạn phải ngưng dùng mọi loại thuốc hai ngày sau cùng trước khi xuất trường, nhưng chúng tôi khuyến khích dùng dung dịch vitamin loại tốt vào hai ngày này.

Khi luyện tập cho chiến kê, mục đích chính của chúng tôi là chuẩn bị tâm lý cho chúng. Điều này rất quan trọng. Chiến kê phải dạn dĩ; hãy bồng chúng càng nhiều càng tốt. Tập cho chúng quen với bội thải phân và lồng dưỡng. Đảm bảo chúng mạnh khỏe và thoải mái. Đừng ngại gây tiếng ồn. Chúng tôi luôn bật radio trong kê phòng. Chiến kê càng ít căng thẳng, dẫu tại nhà hay ngoài trường, thì cành đá hay. Điều quan trọng là giữ cho chúng mạnh khỏe và thoải mái.

PHẦN HAI: XOAY TUA (ROTATION)

Chúng tôi xoay tua 3 loại không gian trong quá trình biệt dưỡng. Chúng gồm:

a. Dây cột

Dây cột 12 foot kèm teepee 6 foot. Loại dây cột nửa đoạn cao su hoặc toàn nylon. Đó là những loại thông dụng hoặc có sẵn.

b. Lồng bay

Lồng bay rộng 4 foot, cao 10 foot và trải cát dày. Chiến kê phải bay lên kệ ở mặt trước của lồng để uống nước và chạc cao 6 foot ở phía sau lồng, chạc rộng 6 inch. Dây cột gà móc trên nóc lồng. Chúng tôi cột 2, 3 con mái trên nóc lồng và để chạy lăng quăng trên đầu chiến kê. Điều này sẽ làm chiến kê hăng hái.

c. Bội

Bội rộng 4 foot với phân ngựa trải nền (nếu có). Bội được gắn dây cột ngắn để dễ bắt chiến kê. Nếu muốn bạn có thể dùng bội thải phân (drop-out pen – hình tháp vuông) thay vì bội tròn. Đó là tất cả những gì mà bạn cần. Bạn có thể dùng cả hai. Bội vuông của chúng tôi được đặt dưới mái hiên vì vậy có thể dùng khi trời mưa.

Trong hai tuần đầu tiên, xoay tua chiến kê từ 2 đến 4 lần mỗi ngày. Vào tuần biệt dưỡng cuối cùng, nếu thời tiết cho phép, thả gà ngoài teepee với dây cột 12 foot. Nếu trời mưa hay lạnh, hãy để gà trong lồng bay.

PHẦN BA: THỨC ĂN

Khẩu phần ăn mà chúng tôi áp dụng như sau:

8 phần viên gà đẻ (lay pellet)
4 phần hạt dành cho bồ câu (pigeon grain) (tùy chọn)
4 phần yến mạch chà (oat groat)
4 phần lúa mì
4 phần bắp nổ (popcorn) (hoặc bắp nguyên hạt, sạch)
1/2 phần dầu hoa hướng dương
1/2 phần cám gia súc hiệu Calf Manna
1/2 phần thức ăn khô của chó
1/2 phần sạn

Chúng tôi khuyên nên cho ăn hạt khô vào bữa sáng khi chiến kê trong lồng bay hay ngoài dây cột. Chúng tôi sử dụng loại muỗng canh “quân đội” để đong thức ăn cho gà mỗi ngày. Muỗng canh “quân đội” hơi lớn hơn muỗng canh bình thường. Cho ăn một muỗng đầy vào bữa sáng. Vào bữa tối trong lồng dưỡng, trộn một lượng nhỏ cơm gạo lức cùng với hạt khô, trộn tất cả với sữa gầy (buttermilk), múc khoảng 1/4 chén cho mỗi chiến kê. Chúng tôi cũng cho thêm phấn hoa vào khẩu phần ăn 5 ngày sau cùng. Rắc 4 hay 5 hạt phấn lên khẩu phần ăn của mỗi con vào bữa tối. Bạn có thể mua phấn hoa ở hầu hết các tiệm thực phẩm chức năng.

Khẩu phần biệt dưỡng của chúng tôi hầu như tương tự với khẩu phần chăn thả, ngoại trừ bổ sung thêm thức ăn giàu protein dành cho chó. Chúng tôi sử dụng và giới thiệu hiệu Science Diet (viên nhỏ). Vào bữa tối, chiến kê phải ăn hết thức ăn trong vòng 5 phút. Nếu chúng ăn uể oải thì sức khỏe có vấn đề. Vào tuần biệt dưỡng sau cùng, bắt đầu bổ sung thêm bắp xay thô (crack corn)/bắp nổ và cơm gạo lức, giảm bớt hạt trộn. Tăng dần cho đến 2 bữa tối sau cùng chỉ cho ăn toàn bắp xay/bắp nổ và cơm gạo lức. Trong hai bữa này, giảm khẩu phần ăn còn 3/4 lượng thông thường. Buổi tối trước trận đấu, chỉ cho ăn một muỗng gạt.

Sau mỗi bữa ăn, vệ sinh chén ăn. Đợi 10 đến 15 phút rồi mới cho uống nước. Để gà uống thoải mái, chỉ quan sát những con uống quá nhiều. Đây có lẽ là dấu hiệu cho thấy chiến kê không tìm thấy chén nước vào ban ngày hay có lẽ cơ thể nó đang bị mất nước. Chiến kê uống quá nhiều trong vài ngày trước trận đấu không thể xuất trường.

Chúng tôi không cắt nước uống cho đến tận ngày thi đấu. Chúng tôi để gà nghỉ trong lồng dưỡng nguyên ngày trước ngày đá giải. Nếu trời mưa và ướt át, chúng tôi có thể cho chúng uống một ngụm sữa gầy vào buổi sáng. Nếu thời tiết khô ráo, cho chúng uống 2 hay 3 ngụm vào buổi sáng và tối. Khi độ ẩm gần đạt yêu cầu, gà sẽ không uống nước nữa dù có đưa trước mặt.

Chúng tôi luôn ép gà ngủ trên chạc. Điều này sẽ giúp chúng thải phân tốt hơn vào ban đêm. Nhớ luôn bật radio.

Ở vùng chúng tôi, độ ẩm thường khá cao nhưng cũng có thể đột ngột thay đổi. Khi chúng tôi đá cựa tròn, chúng tôi gắng duy trì độ ẩm khoảng 65%. Chúng tôi sử dụng máy hút ẩm trong trường hợp độ ẩm kê phòng quá cao. Chúng tôi bật máy tạo ẩm trong trường hợp độ ẩm kê phòng quá thấp. Nếu đá cựa dao, chúng tôi muốn duy trì độ ẩm khoảng 75%. Nhiệt độ kê phòng được duy trì từ 21 đến 25 độ C. Nếu bạn mua một nhiệt ẩm kế, đừng mua loại rẻ tiền, hãy mua loại tin cậy với độ chính xác cao. Với độ ẩm cơ thể thích hợp, chiến kê của bạn sẽ phô bày tối đa năng lực của chúng.

Khi đến trường đấu, thả chiến kê vào bội thải phân trong khoảng 15 phút. Điều này sẽ giúp gà thải phân và thư dãn sau quá trình vận chuyển. Rồi thả chúng vào lồng dưỡng và thư dãn cho đến khi thi đấu. Khoảng 2 giờ trước trận đấu, cho gà mổ 2 hay 3 mẩu bắp xay ngâm sữa gầy. Tiếp tục cho “mổ” như vậy sau mỗi 2 giờ cho đến khi thi đấu. Việc này sẽ giữ cho chiến kê sắc sảo. Nếu phân quá khô, hãy cho uống một ngụm sữa gầy. Gà quá khô sẽ đâm kém. Cho gà mổ sẽ giữ mề của chúng hoạt động. Khi quá đói, chúng sẽ xuống độ. Khi điều này xảy ra, chúng sẽ xuống và không thể đâm chính xác vào “tử huyệt” đối phương.

PHẦN BỐN: NHỮNG GỢI Ý HỮU ÍCH

- Thêm 1/2 muỗng canh thuốc tẩy Clorox vào mỗi gallon nước và cho uống ít nhất 2 lần mỗi tuần. Việc này không chỉ giúp tiêu diệt vi khuẩn xuất hiện trong nước mà còn khống chế một số loại giun ký sinh trong gà. Đây chỉ là chương trình vệ sinh thông thường áp dụng cho toàn bộ trại gà.

- Hòa vitamin vào nước uống từ 1 đến 2 lần mỗi tuần. Gà cần uống nước sạch mỗi ngày. Bên cạnh khẩu phần ăn hợp lý, nước uống cũng rất quan trọng để bầy gà mạnh khỏe và đá tốt.

- Đừng cho gà uống thuốc lung tung. Nếu gà bệnh, hãy bằng mọi giá tìm ra nguyên nhân gây bệnh và cho uống đúng thuốc.

- Tẩy giun và diệt rận theo kế hoạch. Đảm bảo sử dụng loại thuốc tẩy diệt được sán. Nếu bạn gặp rắc rối với côn trùng hút máu, bạn phải bôi loại thuốc mỡ hiệu Corona vốn có bán tại hầu hết các tiệm thú y. Chỉ cần bôi xung quanh tai và sau gáy.

- Đừng cho ăn quá tải. Đây là lỗi mà hầu hết người mới chơi và một số sư kê lâu năm mắc phải. Rất khó để nói cho ăn bao nhiêu là đủ. Dòng gà khác nhau thì lượng thức ăn cũng khác nhau. Tất cả đều tùy thuộc ở bạn. Chúng tôi cho mỗi con ăn 1/2 chén mỗi ngày ngoài bãi chăn thả. Có thể điều chỉnh đôi chút tùy hoàn cảnh. Nếu chiến kê trông hơi mập (thừa mỡ dưới đì) thì giảm còn 1/3 chén. Luôn đong đếm chính xác khi cho ăn. Đừng ước lượng. Đừng cho những con bỏ mứa bữa trước ăn. Luôn đảm bảo gà ăn hết khẩu phần. Nếu gà bỏ mứa, thì đây là dấu hiệu sức khỏe kém hoặc bạn đã cho ăn quá nhiều.

- Gà cần được cho ăn đúng giờ mỗi ngày. Lịch trình cố định là điều bắt buộc. Giờ ăn không được xê dịch quá nửa giờ.

- Cố gắng giữ tất cả gà giống trên nền sạch. Hầu hết mọi người đều giữ gà chiến và gà tơ ngoài dây cột, nhưng lại nhốt gà giống trong lồng và cứ để như vậy. Bạn sẽ gia tăng tuổi thọ và tuổi sinh sản của chúng thêm nhiều năm trời bằng cách bố trí chuồng lai tạo di động. Nền sạch luôn là điều bắt buộc đối với bầy gà cũng như gà giống mạnh khỏe.

- Trước khi tỉa mồng gà tơ, đảm bảo gà mạnh khỏe. Nếu gà chảy máu quá nhiều, hãy đợi hôm khác. Đây là sự kiện căng thẳng đối với gà tơ, và việc quan tâm nhiều hơn có thể hữu ích về lâu dài. Bổ sung dung dịch vitamin vào nước sau khi tỉa từ 4 đến 5 ngày.

- Chúng tôi hết sức đề nghị áp dụng một chương trình tiêm chủng thích hợp cho trại gà, bởi một số bệnh có thể lây truyền qua trứng rồi đến gà con khi chúng nở.

- Khi vận chuyển gà đến trường đấu, hãy cẩn thận với bất kỳ loại mùi nào trong xe. Đừng hút thuốc hay cho phép người khác hút thuốc gần xe chở gà của bạn. Luôn đổ đầy xăng trước khi chất gà và vận chuyển. Bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng rất nhiều chiến kê bại trận vì công tác vận chuyển kém.

- Cẩn thận với ruồi nhuế (buffalo gnat). Chúng là loài hút máu và tấn công phía sau tai và gáy của gà. Nếu không để ý, chúng sẽ giết chết gà. Bệnh truyền nhiễm có thể phát tác sau vài ngày. Nếu bạn thấy đuôi gà xụi lơ, gà xoay mòng mòng và liên tục cọ gáy, thì hãy kiểm tra xem có con ruồi nào không. Nếu không để ý, nó có thể giết chết gà trong vòng vài ngày. Chúng cũng đốt người và để lại các vết sưng tấy. [loài ruồi này không hiện diện ở Việt Nam, thay vào đó chúng ta có món tương đương là… muỗi]

Tôi hy vọng bài viết này sẽ hữu ích cho các bạn. Nếu có gì mới thì tôi sẽ đăng sau.