Nha đam, thảo dược và chất tăng trưởng tự nhiên cho gia cầm

Nha đam, thảo dược và chất tăng trưởng tự nhiên cho gia cầm
Feliciano R. Bejar & Remedies P. Colapo – http://www.mixph.com/2007/09/aloe-extract-natural-healer-and-poultry-growth-enhancer.html




Nha đam (lô hội, Aloe vera hay Aloe barbadensis) là một trong những loài cây trồng đáng chú ý. Nó thuộc họ huệ tây (lily); lá nhọn, căng mọng và lâu niên. Nha đam là loài cây bản địa ở miền đông và nam châu Phi nhưng được trồng ở khắp các vùng khí hậu ấm áp trên thế giới, trong đó có Philippines (và Việt Nam). Về cấu tạo, nó là loài cây mọc thấp, chỉ cao từ 80 đến 100 cm, sinh sản bằng hình thức nảy mầm từ rễ. Lá nhọn như mũi giáo, dày và căng phồng với cạnh gai và màu sắc biến thiên từ xanh thẫm đến xanh xám.

Nó là loài cây có mặt ở hầu hết các hoa viên và vừa để làm cảnh vừa để làm thuốc. Bởi dễ trồng và chăm sóc, nó xuất hiện ở hầu hết mọi nơi, từ nền đất đến chậu cảnh, ở các hoa viên đá.

Về giá trị y học, chiết xuất từ lá nha đam nổi tiếng với công dụng làm lành vết thương. Công dụng trị thương phổ biến nhất là phục hồi da. Nó cũng có tác dụng chống viêm, nhờ giảm đau và chống sưng tấy vì bỏng. Nhiều vị thuốc phổ biến sử dụng nha đam. Điều mà ít người biết, đó là ứng dụng cho gia cầm.

Nha đam kích thích tăng trưởng ở gà

Gà thịt chiếm đến 85% nhu cầu về thịt gia cầm ở Phillippines. Mặc dù nhu cầu cao như vậy, ngành công nghiệp khó đáp ứng nổi bởi giá thành thức ăn thương mại và ngoại nhập cao. Do vậy, ngành công nghiệp, đặc biệt là lãnh vực gà thịt, luôn tìm kiếm cách thức để giảm chi phí sản xuất. Một xu hướng là thay đổi nguồn thức ăn, vốn không chỉ rẻ mà còn kích thích sự tăng trưởng của gà, dựa vào thức ăn hữu cơ và luôn sẵn có.

Trong nghiên cứu gần đây của các tác giả Feliciano R. Bejar ở trường Cao đẳng nông nghiệp và rừng, và Remedies P. Colapo ở Đại học Đông Philippines, miền bắc bang Samar, vấn đề nan giải của ngành công nghiệp chăn nuôi gà được giải quyết bằng chiết xuất nha đam. Nhiều người vẫn chưa biết rằng, cây này không chỉ có giá trị y học mà còn đóng một vai trò quan trọng trong việc kích thích sự tăng trưởng ở gà.

Ông Bejar tiến hành đợt thí nghiệm dài 42 ngày về sự tăng trưởng của 90 con gà thịt vốn được uống nước hòa chiết xuất nha đam. Những con trong thí nghiệm được chia thành 5 nhóm điều trị khác nhau gồm: 5 ml, 10 ml, 15 ml, 20 ml mỗi gallon nước uống và nhóm chỉ uống nước.

Để xác định nha đam có thực sự tác động đến sự tăng trưởng của gà hay không, các nhà nghiên cứu áp dụng 5 tiêu chí để so sánh: 1) trọng lượng, 2) lượng thức ăn tiêu thụ, 3) tỷ lệ chuyển hóa thức ăn, 4) lượng nước tiêu thụ, và 5) tỷ lệ lợi nhuận (return of investment). Họ cũng đánh giá khẩu vị của gà thịt khi được uống nha đam. Khẩu vị được đánh giá dựa trên màu sắc, hình thức, độ dai, mùi vị và cảm quan chung về thịt gà.

Lá nha đam trước tiên được kiểm tra độc tính tại phòng thí nghiệm Philippine Rootcrops Laboratory, Leyte trước khi lấy chiết xuất. Kết quả cho thấy nó không độc hại đối với gà. Các nhà nghiên cứu nhận thấy tất cả cá thể trong thí nghiệm đều trở nên hoạt bát sau khi dùng nha đam. Kết quả sau 42 ngày thí nghiệm cho thấy trọng lượng và tăng trưởng của gà thịt được gia tăng một cách đáng kể nhờ nha đam. Những con được uống dung dịch nha đam tăng trưởng một cách đáng kể so với những con chỉ uống nước, vốn tăng trọng ít nhất.

Về mặt tiêu thụ thức ăn, những con được hòa 15 ml và 20 ml nha đam trong nước uống ăn mạnh nhất trong khi những con uống toàn nước tăng ít nhất. Kết quả này dẫn đến suy luận rằng, trọng lượng và sự tăng trọng chịu ảnh hưởng mạnh bởi lượng thức ăn mà gà tiêu thụ.

Trong khi đó, không có nhiều khác biệt về tỷ lệ chuyển hóa thức ăn (feed conversation ratio) mặc dầu về mặt số học, những con được uống nha đam hơi tốt hơn những con chỉ uống nước. Mặt khác, nha đam không ảnh hưởng đến khẩu vị của thịt gà, duy trì được giá trị thương mại.

Tỷ lệ thịt (dressing percentage) (trọng lượng thịt trên trọng lượng hơi) cũng tốt nhất ở những con được uống nha đam trong khi những con không uống kém nhất. Điều này có nghĩa, trọng lượng hơi của gà càng cao thì tỷ lệ thịt càng cao.

Về mặt thương mại, phân tích cho thấy những con được uống nha đam có tỷ lệ lợi nhuận (ROI) tốt nhất, khoảng 30% so với những con không uống, 7.5%.

Nha đam là cây gì?

Nha đam không chỉ là cây thuốc tự nhiên, mà nó còn kích thích gia cầm tăng trưởng. Nghe vậy, các bạn có thể nghĩ rằng điều này khó trở thành sự thật. Trên thực tế, nha đam thường chỉ dùng cho các sản phẩm ngoài da. Nhưng hiện nay, theo nghiên cứu của Bejar và Colapo, nó rất an toàn khi trộn vào thức ăn của động vật.

Về cấu tạo, lá nha đam bao gồm 3 lớp. Lớp trong cùng chứa gel trong suốt, vốn là những mô tế bào nội tạng. Đến lớp giữa anthraquinones chứa chất nhựa đắng màu vàng, rồi đến lớp vỏ xơ ngoài cùng có chức năng bảo vệ.

Thành phần của nha đam chỉ gồm từ 0.5 đến 1.5% chất rắn, với độ pH trung bình 4.55. Lượng chất rắn này chứa đến 75 loại dưỡng chất khác nhau bao gồm vitamin và khoáng chất.

Nha đam giàu vitamin và khoáng chất. Những chất đặc biệt gồm: vitamin A (Beta-Carotene), vitamin B1 (Thiamine), vitamin B2 (Riboflavin), vitamin B3 (Niacin), vitamin B5, vitamin B6 (Pyridoxine), vitamin B12, vitamin C, vitamin E, choline, và folic acid. Các vitamin A, C, và E đóng vai trò chống lão hóa (antioxidant) trong khi vitamin B và choline tham gia vào các amino acid và vitamin B12 cần thiết cho việc sản xuất và duy trì hồng cầu.

Các khoáng chất quan trọng tìm thấy ở nha đam bao gồm: can-xi, crôm, đồng, sắt, ma-nhê, măng-gan, kali, phốt-pho, natri và kẽm. Các khoáng chất này rất cần thiết cho sức khỏe và kết hợp với nhau, với vitamin và các thành phần vi lượng khác.

Ngoài vitamin và khoáng chất, nha đam còn giàu enzyme (giúp phân hủy đường và chất béo), hormon (phục hồi và chống viêm), đường (chẳng hạn glucose và fructose có tác dụng kháng viêm), anthraquinones hay hợp chất phenolic (giúp mao mạch ruột thẩm thấu và có tác dụng giảm đau và kháng khuẩn), lignin (gia tăng tuần hoàn máu), saponin (thanh lọc và kháng khuẩn), sterols (kháng khuẩn và giảm đau), amino acid (cấu trúc cơ bản của protein trong việc sản xuất mô cơ) và salicylic acid (tác dụng giảm đau).

Những ứng dụng quan trọng nữa của nha đam

Với khả năng chữa bệnh ở người cũng như kích thích tăng trưởng ở gia cầm và giàu dưỡng chất, không ngạc nhiên khi các nhà khoa học đang tìm hiểu những ứng dụng hiệu quả và thú vị ở loài cây kỳ diệu này.

Hiện nay ở Tây Ban Nha, các nhà nghiên cứu ở Đại học Miguel Hernandez, Alicante đã phát triển một loại gel chiết xuất từ nha đam có thể giữ sản phẩm tươi lâu, chẳng hạn như trái cây và rau đậu. Loại gel này không mùi, không màu, không vị, thân thiện với môi trường và có thể dùng như là chất bảo quản tổng hợp chẳng hạn như sulfur dioxide.

Một số nghiên cứu sơ lược cũng cho thấy rằng nó có thể là tác nhân kháng virus mạnh, và tăng cường hệ miễn dịch. Nó cũng được thử nghiệm công dụng trên một số loại ung thư hoặc bệnh nhất định chẳng hạn như đái đường. Mặc dù những kết quả hứa hẹn như thế này vẫn cần qua kiểm chứng, nhưng thật hào hứng khi biết rằng loài cây phổ biến như nha đam lại có những công dụng tuyệt vời đến như vậy.

Bài viết này dựa trên công trình nghiên cứu “Sự tăng trưởng ở gà thịt với dung dịch nước uống hòa nha đam Aloe Vera (Aloe barbadensis) (2005)” của Feliciano R. Bejar ở trường Cao đẳng nông nghiệp và rừng, San Jorge, bang Samar và Remedies P. Colapo ở Đại học Đông Philippines, Catarman, miền bắc bang Samar.


============================


Ghi chú

*Lâu nay, nha đam vốn được các nông dân châu Phi sử dụng như là vị thuốc điều trị và phòng bệnh cho vật nuôi. Nha đam cũng được thử nghiệm để phòng bệnh cho gia súc chăn thả. Năm 2010, Hàn Quốc thử nghiệm dùng nha đam để phòng bệnh cầu trùng (coccidiosis) trên gà thịt cho kết quả tích cực.