Bổ sung chất lợi khuẩn vào khẩu phần ăn của gà K. J. Theodore – www.aviculture-europe.nl Chất lợi khuẩn (probiotic) là thực phẩm bổ sung nhằm gia tăng lượng vi khuẩn có ích cho đường ruột để tiêu hóa thức ăn tốt hơn. Việc bổ sung chất lợi khuẩn vào khẩu phần ăn hàng ngày đã trở thành một quy trình phổ biến trong ngành công nghiệp chăn nuôi gia cầm, nhất là sau khi điều trị bằng kháng sinh. Loại vi khuẩn phổ biến là Lactobacillus acidophilus, vốn tồn tại một cách tự nhiên trong một số loại thực phẩm chẳng hạn như yogurt. Nhưng việc áp dụng trực tiếp dưới dạng dung dịch hay bột hòa vào nước uống là cách hiệu quả nhất. Vi khuẩn có ích cũng giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh bên trong cơ thể trước khi nó bùng phát. Việc đưa vi khuẩn có ích vào hệ thống tiêu hóa mỗi ngày để phòng ngừa vi khuẩn gây bệnh được gọi là “phòng ngừa có lựa chọn” (selective exclusion). Phòng ngừa có lựa chọn là cách rất tốt để giữ cho gà luôn mạnh khỏe và kháng bệnh. Tôi bổ sung chất lợi khuẩn cùng với vitamin và khoáng chất vào khẩu phần ăn hàng ngày của đàn gà nhà. Tôi cũng sử dụng chất lợi khuẩn trước, trong và sau khi triển lãm cũng như lai tạo. Với triển lãm, chất lợi khuẩn giúp gà phòng bệnh lây nhiễm từ môi trường. Với lai tạo, gà mái thường có xu hướng uống nhiều nước, bởi vậy sẽ có ích khi nước được pha chất lợi khuẩn. Cả triển lãm lẫn lai tạo đều là các giai đoạn căng thẳng đối với gà, khiến chúng rất dễ nhiễm bệnh. Việc sử dụng chất lợi khuẩn sẽ hạn chế các nguy cơ này. Trong các giai đoạn căng thẳng hay sau khi sử dụng thuốc kháng sinh, hormon có thể bị biến đổi làm gia tăng pH trong ruột non. Điều này cho phép vi khuẩn gây bệnh có cơ hội bám vào màng ruột bởi lớp nhớt bảo vệ bị phá hủy. Bởi vậy, lớp “lông tơ” (villi) vốn tồn tại trong ruột non có thể bị biến mất. Lông tơ làm giảm tốc độ di chuyển của thức ăn nhờ đó mà dưỡng chất có thể được hấp thu qua màng ruột non. Hiện tượng “sút cân” có thể xảy ra khi lông tơ bị mất. Việc gia tăng vi khuẩn có ích trong đường ruột bằng chất lợi khuẩn sẽ trấn áp vi khuẩn gây bệnh, thay đổi môi trường pH, cho phép hấp thu dưỡng chất và ngăn ngừa bệnh tật. Việc điều trị bằng chất lợi khuẩn cũng cho thấy khả năng kích thích khẩu vị - điều rất có giá trị trong việc duy trì trọng lượng của gà bệnh. Nếu bạn không có dự định dùng chất lợi khuẩn hàng ngày thì ít ra cũng nên sử dụng ngay sau khi dùng thuốc kháng sinh. Một khi gà được điều trị bằng kháng sinh thì mọi loại vi khuẩn – cả tốt lẫn xấu – đều bị tiêu diệt. Điều trị bằng chất lợi khuẩn ngay sau khi dùng kháng sinh, giúp tái bổ sung vi khuẩn có ích trong đường ruột. Trong nhiều trường hợp, việc này giúp ngăn ngừa lây nhiễm cơ hội, chẳng hạn như E. coli. Khuẩn E. coli được phát hiện trong hầu hết các mẫu phân, nhưng chỉ gây rắc rối một khi môi trường tiêu hóa thuận lợi cho việc phát triển của chúng. Đây là hai cách mà bạn có thể đưa chất lợi khuẩn vào khẩu phần của gà. Nếu bạn nuôi bầy gà nhỏ, hãng GNC (trong hầu hết các tiệm tạp hóa) bán một loại dung dịch chứa L. acidophilus. Tôi từng dùng với tỷ lệ hòa 7cc vào nước uống cho mỗi gà tre, vào mỗi ngày. Nếu bạn nuôi bầy gà lớn, cân nhắc việc sử dụng bột để hòa vào nước uống. Loại này tốt hơn vì chứa nhiều loại vi khuẩn có ích khác bên cạnh L. acidophilus (trong số những loại vi khuẩn có ích, L. acidophilus là quan trọng nhất). Hãng First State Veterinary Supply quảng cáo trên Poultry Press về một loại bột chất lượng tốt, nhưng tôi cũng sẽ gọi nhà cung cấp khác nếu họ có sản phẩm tương đương. Biên tập viên: Luật kiểm soát thực phẩm của EU (và cả Mỹ) yêu cầu liệt kê tất cả mọi thành phần chứa trong sản phẩm. Nếu bạn không hiểu thông tin ghi trên nhãn, bạn sẽ tìm thấy nhiều ví dụ cụ thể về chất lợi khuẩn ở trang này: http://www.food-info.net/uk/ff/probiotics.htm, một dự án được xây dựng và điều hành bởi trường đại học Wageningen và quỹ Food-Info Foundation. Đây là một trang web thú vị, cung cấp những thông tin cơ bản về thực phẩm – chứ không phải về dinh dưỡng của vật nuôi. Tuy nhiên chất lợi khuẩn có ích cho cả người lẫn vật nuôi. Việc xác định những protein đề kháng ở gà để tiêu diệt khuẩn bệnh là phương pháp được các nhà khoa học ở Bộ nông nghiệp Mỹ (USDA) áp dụng bên cạnh việc sử dụng kháng sinh để khống chế dịch bệnh ở gia cầm. Lợi ích của chất lợi khuẩn, bao gồm những vi khuẩn sống, không độc hại, giúp tăng cường sức khỏe và cân bằng vi sinh đường ruột, đã được kiểm chứng qua các nghiên cứu trước đây. Các sản phẩm lợi khuẩn có thể được áp dụng cho gia cầm và bồ câu. Những hóa chất chiết xuất từ các cây tiêu, mận (plum), rum (safflower), trà xanh và những cây khác cũng chứng tỏ tính hiệu quả trong việc tăng cường sức đề kháng ở gà. ------------------------------------------------------------- Ghi chú “Rooster Biotech”, phương pháp chăn nuôi mới ở Philippines (áp dụng cho gà chọi) bao gồm: bãi chăn thả, trang trại thân thiện với môi trường và chất lợi khuẩn.